عکس: AFP
لیندا سارنگ – برای اندیشهٔ نو
دوشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
اندیشهٔ نو: به گزارش خبرگزاری‌های جهان، میلیون‌ها رأی‌دهنده در سه کشور اروپایی پرتغال و رومانی و لهستان دیروز، یکشنبه ۲۸ ازدیبهشت ۱۴۰۴) با ترس از یورش راست افراطی، به‌ویژه در رومانی و لهستان، به پای صندوق‌های رأی رفتند. در این دو کشور عضو اتحادیهٔ اروپا و ناتو که مرز مشترک با اوکراین جنگ‌زده دارند، میانه‌روهای طرفدار غرب موضعشان را حفظ کردند.
در پرتغال نیز حزب حاکم راست میانه پیروزی پارلمانی به دست آورد، اما راست افراطی نیز دستاوردهای بی‌سابقه‌ای کسب کرد و شانه‌به‌شانهٔ سوسیالیست‌ها رأی آورد.
پس از پیروزی دیروز نامزدهای طرفدار اتحادیهٔ اروپا در سه انتخابات دیروز، امروز اتحادیهٔ اروپا نفس راحتی می‌کشد. با وجود این، موج افزایش آرای نیروهای راست افراطی و عوام‌فریب همچنان مایهٔ نگرانی صلح‌دوستان و طرفداران دموکراسی در اروپاست. تابستان گذشته نیز در انتخابات اتحادیهٔ اروپا شاهد چرخ به راست در پارلمان اروپا بودیم.
دربارهٔ انتخابات لهستان و رومانی پیش‌تر در اندیشهٔ نو نوشتیم.
در انتخابات ریاست‌جمهوری رومانی، نیکوسور دان، شهردار بخارست که متعهد به مبارزه با فساد شده و قاطعانه از اتحادیهٔ اروپا و ناتو حمایت می‌کند، پیروز شد.
نتایج نهایی و رسمی انتخابات ریاست‌جمهوری در لهستان هنوز اعلام نشده است. تا یکشنبه شب، رافال ترزاسکوفسکی، معاون نخست‌وزیر کنونی دونالد تاسک از حزب میانه‌رو «پلتفرم مدنی» (PO) و طرفدار اتحادیهٔ اروپا، ۳۱٫۱درصد آرا را کسب کرده بود. کارول ناوروسکی از حزب محافظه‌کار «قانون و عدالت» (PiS) با کسب ۲۰٫۱درصد در ردهٔ دوم قرار گرفت. اگر همین نتایج باقی بماند، این دو نامزد در دور دوم انتخابات در اوایل خرداد با یکدیگر رقابت خواهند کرد. بر اساس نتایج موجود از دور اول، نامزدهای دو حزب راست افراطی و «حزب چپ» از رقابت‌ها در دور دوم باز می‌مانند.
در لهستان، رئیس‌جمهور قدرت وتو کردن قانون‌ها را دارد و به همین دلیل پیروزی در این انتخابات برای هر دو نامزد مهم است تا بتوانند برنامه‌هایشان را پیش ببرند.
در انتخابات پارلمانی پرتغال، حزب «ائتلاف دموکراتیک» (AD) راست میانه به رهبری نخست‌وزیر لوئیس مونته‌نگرو توانست ۸۹ کرسی از ۲۳۰ کرسی پارلمان را به دست آورد که گرچه ۹ کرسی بیشتر از حاصل انتخابات قبلی است، اما بسیار کمتر از ۱۱۶ کرسی لازم برای کسب اکثریت است. این حزب ۳۲٫۷درصد آرای ریخته‌شده به صندوق‌ها را به دست آورد.
حزب سوسیالیست (PS) و حزب راست افراطی «چگا» (Chega) در رقابتی بسیار نزدیک هر دو ۴۸ کرسی به دست آوردند. سوسیالیست‌ها در مقایسه با انتخابات قبلی کرسی‌های زیادی (بیست کرسی) از دست دادند و همین باعث شد که پدرو نونو سانتوس، رهبر حزب، از مقام حزبی‌اش کنار بکشد. حزب سوسیالیست در انتخابات قبلی ۲۸٫۳درصد آرا را به دست آورده بود که در انتخابات دیروز به ۲۳٫۴درصد افت کرد.
با توجه به اینکه نتایج چندین کرسی انتخاباتی هنوز اعلام نشده است، «چگا» هنوز امید دارد که کرسی‌های بیشتری به دست آورد و حزب اصلی اپوزیسیون شود. «چگا» بر پایهٔ برنامه‌ای ضدّمهاجران در این انتخابات شرکت کرد ۲۲٫۶درصد آرا را به دست آورد که نسبت به ۱٫۳درصد رأیی که در نخستین شرکتش در انتخابات در سال ۲۰۱۹ به دست آورد، افزایش چشمگیری داشت. این افرایش آرا معادل ۸ کرسی بیشتر این حزب در مقایسه با انتخابات قبلی است که نشان‌دهندهٔ رشد راست افراطی در پرتغال است.
تورم، مسکن، و مهاجرت از موضوع‌هایی بودند که در انتخابات زیاد دربارهٔ آنها بحث و گفت‌وگو شد.
انتخابات دیروز در پرتغال سومین انتخابات اخیر (در سه سال گذشته) در آن کشور بود. مونته‌نگرو، نخست‌وزیر پرتغال، پس از آنکه نتوانست در مجلس رأی اعتماد بگیرد مجبور به برگزاری این انتخابات مجدد شد. علت این شکست او در پارلمان، مسائلی بود که در ارتباط با روابط او در مقام نخست‌وزیر با شرکت مشاورهٔ خانوادگی‌اش مطرح شد. البته او هرگونه تخلف را انکار کرده است، ولی موضوع هنوز در دست بررسی است.