گفت‌وگوی اِیمی گودمَن با اریک لپتون، ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
مترجم: مینا آگاه
دوشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
«ترامپ با یک هدف مشخص راهی خاورمیانه می‌شود: معامله، معامله، معامله.»
ایمی گودمن: این عبارت تیتر یکی از گزارش‌های نیویورک تایمز است که مهمان بعدی ما در تهیهٔ آن مشارکت داشته است، کسی که معاملات دولت ترامپ را دنبال می‌کند. اریک لپتون خبرنگار تحقیقی نیویورک تایمز و برندهٔ جایزه پولیتزر است. جدیدترین گزارش‌های او با عناوینی همچون «حراج شام با ترامپ، فرصتی برای نفوذ خارجی ایجاد می‌کند» و «معاملات پسر ترامپ در سه قاره به‌طور مستقیم به‌نفع رئیس‌جمهور است» منتشر شده است.
امی گودمن: آقای اریک لپتون، به برنامهٔ «دموکراسی اکنون» خوش آمدید. خب، چرا از همین‌جا شروع نکنیم؟ ما در حال بررسی نخستین سفر مهم بین‌المللی رئیس‌جمهور ترامپ هستیم. نخستین مقصد: ریاض. شاهد صفی از مدیران عامل شرکت‌های آمریکایی و افراد دیگر هستیم که با محمد بن سلمان و رئیس‌جمهور ترامپ دست می‌دهند. و البته برجسته‌ترین چهره، ثروتمندترین مرد جهان، ایلان ماسک است، متحد ترامپ. اگر می‌توانید توضیح دهید چه کسانی پشت این سفر هستند، دربارهٔ نقش مشاوره‌ای جَرِد کوشنر، داماد ترامپ، صحبت کنید و اینکه همهٔ آنها- و حتی کسانی که در حال حاضر نمی‌بینیم، مانند اریک ( پسر دوم ترامپ) و خود دونالد ترامپ- چه چیزی قرار است به دست آورند.
اریک لپتون: در حال حاضر خاورمیانه مرکز اصلی عملیات جهانی تجاری سازمان ترامپ است. این منطقه واقعاً مهم‌ترین منبع سود آنها به‌شمار می‌آید. دلیلش هم به ثروت عظیمی بازمی‌گردد که در این منطقه وجود دارد. دهه‌ها درآمد حاصل از نفت و گاز در صندوق‌های ثروت حاکمیتی ذخیره شده است و این صندوق‌ها اکنون به‌دنبال گسترش نفوذ جهانی خود هستند تا به بازیگران برجسته‌تری در اقتصاد جهانی تبدیل شوند.
به همین دلیل است که تعداد زیادی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، شرکت‌های حوزهٔ هوش مصنوعی و فناوری به سمت خاورمیانه روانه شده‌اند. و دقیقاً به همین دلیل است که خانوادهٔ ترامپ و جرد کوشنر این‌قدر به خاورمیانه گره خورده‌اند، چون صدها میلیارد دلار در این منطقه برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. و به همین دلیل است که شرکت‌های آمریکایی بسیاری همراه با ترامپ در خاورمیانه هستند.
برای خانوادهٔ ترامپ، تنها در چند هفتهٔ اخیر، دولت ابوظبی اعلام کرده است که قصد دارد دو میلیارد دلار سرمایه به شرکت ورلد لیبرتی فایننشال۱ تزریق کند. این شرکت در حوزهٔ رمزارز فعالیت دارد. این پول از طریق ورلد لیبرتی به بایننس (Binance)، بزرگ‌ترین صرافی رمزارز جهان، منتقل خواهد شد. اما تا زمانی که این سرمایه در اختیار ورلد لیبرتی باشد، خانوادهٔ ترامپ و شریکانشان از آن بهره‌برداری مالی خواهند کرد و سالانه ده‌ها میلیون دلار سود کسب خواهند کرد.
در قطر نیز، همان‌طور که مهمان قبلی‌تان اشاره کرد، دولت مالک زمینی است که خانوادهٔ ترامپ قرار است در آن زمین گلف و ویلا بسازد. بسیاری از این پروژه‌ها در خاورمیانه با هماهنگی شرکتی به نام دار گلوبال۲ اجرا می‌شود. این شرکت زیرمجموعه‌ای از شرکت دار ال آرکان۳ است که یک شرکت املاک و مستغلات مستقر در عربستان سعودی است و رابطهٔ نزدیکی با دولت این کشور دارد.
شرکت دارگلوبال در حال حاضر شش پروژهٔ املاک و مستغلات مشترک با خانوادهٔ ترامپ دارد. در این پروژه‌ها، نام «ترامپ» صرفاً به عنوان برند به پروژه‌ها الصاق می‌شود، همان‌طور که رابرت وایزمن هم اشاره کرد. خانوادهٔ ترامپ بابت استفاده از نامشان میلیون‌ها دلار کارمزد دریافت می‌کنند و معمولاً درآمد حاصل از صدور مجوز و مدیریت نیز به آنها تعلق می‌گیرد.
آنها پروژه‌هایی در عربستان سعودی، عمان، و امارات متحده عربی دارند که همگی با شرکت دار گلوبال اجرا می‌شود و در واقع بخش عمدهٔ رشد فعلی فعالیت‌های املاک و مستغلات ترامپ از طریق همین پروژه‌های برندینگ با دار گلوبال حاصل شده است.
وقتی من فهرست شرکت‌کنندگان در نشست‌های امروز عربستان را بررسی کردم، راستش کسی از شرکت دار گلوبال را در فهرست ندیدم- با دقت هم نگاه کردم- هرچند ممکن است آنها آنجا حضور داشته باشند. همچنین دیگر شرکای تجاری ترامپ هم در این فهرست نبودند.
اما حتی صِرفِ بودن در این فضا برای رئیس‌جمهور و برای جرد کوشنر مفید است. جرد کوشنر بیش از دو میلیارد دلار سرمایه از صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی دریافت کرده است که به شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی‌اش منتقل شده است.
همچنین، همین صندوق سرمایه‌گذاری عمومی بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار در لیگ گلف است؛ لیگی که چهار دوره از مسابقاتش را در زمین گلف ترامپ در دورال، فلوریدا، برگزار کرده است.
بنابراین، سرمایه‌ٔ خاورمیانه در قالب‌های گوناگون– از رمزارز گرفته تا گلف و هتل– به درون ساختارهای مالی خانوادهٔ ترامپ و جرد کوشنر سرازیر شده است. با این تفاسیر، اصلاً جای تعجب ندارد که این سفر مهم، شامل دیدار با سه شریک تجاری اصلی خانواده ترامپ– یعنی امارات، قطر و عربستان سعودی – باشد.
امی گودمن: پس لطفاً بیشتر دربارهٔ اریک و دونالد ترامپ صحبت کنید. در دورهٔ اول ریاست‌جمهوری، آنها همیشه در معرض دید بودند، در مرکز توجه. اما حالا آنها را نمی‌بینیم. شما در مقاله‌ای نوشتید که شاید دلیلش این باشد که آنها در حال انجام معاملات در سه قاره هستند که به‌طور مستقیم به‌نفع رئیس‌جمهور تمام می‌شود. همچنین، دربارهٔ رابطهٔ مالی بین رئیس‌جمهور ترامپ و دو پسر بزرگ‌ترش صحبت کنید.
اریک لپتون: منظورم این است که ایوانکا ترامپ و جرد کوشنر در دورهٔ اول در کاخ سفید حضور داشتند، اما دون جونیور و اریک ترامپ هیچ‌گاه بخشی از دولت نبودند. آنها همیشه در ساختار سیاسی ترامپ نقش داشتند و هنوز هم دارند.
بنابراین، از نظر حضور و دیده شدن در دور دوم تفاوت زیادی برای دون جونیور و اریک وجود ندارد. آنها بسیار فعال‌اند. برای مثال، اریک ترامپ همین تازگی در دبی سخنرانی‌ای در یک رویداد رمزارزی انجام داد و همچنین با شرکت دار گلوبال مراسم باشکوهی برای آغاز پروژهٔ هتل بین‌المللی ترامپ در دبی برگزار کرد. این پروژه هم‌اکنون در حال فروش است و قیمت برخی از واحدهای لوکس آن تا دوازده میلیون دلار هم می‌رسد.
از سوی دیگر، دونالد جونیور قرار است در یک کنفرانس بیت‌کوین در لاس‌وگاس شرکت کند و هفتهٔ آینده هم در قطر حضور خواهد داشت برای یک کنفرانس دیگر. در نتیجه، آنها همچنان بسیار فعال‌اند. به‌علاوه، دون جونیور در حال راه‌اندازی یک باشگاه جدید در واشنگتن نیز است. او یکی از مالکان جایی به نام اکزکیوتیو برنچ (Executive Branch) است- نامی که به‌وضوح اشاره‌ای است به کاخ سفید. عضویت در این باشگاه برای هر نفر حدود ۵۰۰٬۰۰۰ دلار هزینه دارد. دیوید ساکس، مشاور رمزارز ترامپ، یکی از اعضای مؤسس آن است و همچنین جف میلر، لابیگری که از زمان ریاست‌جمهوری ترامپ ده‌ها مشتری به دست آورده و از حامیان اصلی مالی کمپین اوست، نیز از مؤسسان این مجموعه است. و البته دونالد ترامپ جونیور، پسر رئیس‌جمهور، یکی از مالکان آن است. بنابراین، دون جونیور پس از افتتاح این مجموعه در جورج‌تاون حضوری فعال در آن خواهد داشت.
بنابراین، من شخصاً شاهد حضور پررنگ دون و اریک بوده‌ام، درست مانند آنچه در دورهٔ اول دیدیم. اما تفاوت اینجاست که آنها اکنون با جسارت بسیار بیشتری وارد معاملات تجاری شده‌اند. در دورهٔ اول ترامپ، قدری محتاط‌تر بودند، اما حالا دیگر هیچ محدودیتی نمی‌بینیم- در پی هر معاملهٔ سودآور ممکن‌اند.
امی گودمن: حالا اگر دربارهٔ رمزارز صحبت کنیم- که البته در آمریکا هنوز خیلی‌ها دقیقاً نمی‌دانند چیست- اوایل همین ماه، بنیان‌گذار پروژهٔ رمزارزی خانواده ترامپ اعلام کرد که یک صندوق سرمایه‌گذاری تحت حمایت ابوظبی قصد دارد دو میلیارد دلار در یک صرافی رمزارزی به نام بایننس سرمایه‌گذاری کند. کمی بیشتر درمورد این صحبت کنید و توضیح دهید که دقیقاً رئیس جمهور ترامپ چگونه از این ماجرا سود مالی می‌برد؟
اریک لپتون: ما حداقل با سه پروژهٔ مختلف رمزارزی مرتبط با خانوادهٔ ترامپ روبه‌رو هستیم- و حتی می‌توان گفت چهار پروژه، که خانوادهٔ ترامپ اخیراً در رابطه با دنیای رمزارزها به آنها رو آورده‌اند یا واردشان شده‌اند. یکی از آنها رمزارز موسوم به میم‌کوین (Memecoin) ترامپ است. اخیراً حراجی برای این رمزارز برگزار شد که در آن هر چه مقدار بیشتری از این رمزارز خریداری می‌کردید، شانس بیشتری برای شرکت در یک ضیافت شام با ترامپ و حتی بازدید از کاخ سفید پیدا می‌کردید. این پروژه‌ها باعث ثروتمند شدن شخص رئیس‌جمهور و پسرانش شده است. به‌طور مثال، ۲۲۰ نفر پنجشنبهٔ آینده به زمین گلف ملی ترامپ در ویرجینیا دعوت شده‌اند برای ضیافت شام با او. از این میان، ۲۵ نفر یک دیدار خصوصی ( اشخاص بسیار مهم) خواهند داشت و همین ۲۵ نفر بعداً به بازدید از کاخ سفید نیز دعوت می‌شوند. چرا؟ چون برخی از آنها میلیون‌ها دلار برای خرید میم‌کوین خانوادهٔ ترامپ خرج کرده‌اند، که به‌طور مستقیم باعث ثروتمند شدن ترامپ و خانواده‌اش شده است، در ازای دریافت دسترسی به شخص رئیس‌جمهور.
در گذشته، وقتی برای کمپین انتخاباتی یک سیاستمدار کمک مالی می‌کردید، شاید به‌نوعی به او دسترسی پیدا می‌کردید. اما در سنت سیاسی آمریکا هرگز این‌طور نبوده که اگر شخصاً یک مقام دولتی، مثلاً یک سناتور یا رئیس‌جمهور را ثروتمند کنید، بتوانید به او دسترسی پیدا کنید. اما اکنون با ترامپ دقیقاً همین اتفاق دارد می‌افتد.
پس این میم‌کوین فقط یکی از شرکت‌هاست. اسم رمز ارزشان ترامپ‌دلار (TRUMP$) با حروف بزرگ است.
شرکت دوم وُرلد لیبرتی فایننشال نام دارد. هدف این شرکت این است که معادل جی پی مورگان چیس در دنیای رمزارز باشد. یعنی خدماتی مانند وام‌دهی، وام‌گیری، و همچنین سپرده‌گذاری رمزارز در حساب‌های این شرکت ارائه خواهد شد.
همچنین، این شرکت یک استیبل‌کوین۴ هم دارد- رمزارزی که نسبت یک به یک با دلار دارد و ارزش آن همیشه برابر با یک دلار حفظ می‌شود. این همان جایی است که دولت ابوظبی (بخشی از امارات متحدهٔ عربی) مبلغ دو میلیارد دلار در آن سرمایه‌گذاری کرده است.
یعنی شرکت ورلد لیبرتی که تازه در اکتبر گذشته تأسیس شده است ناگهان با این سرمایه‌گذاری یکی از بزرگ‌ترین سپرده‌گذاران در بخش استیبل کوین در جهان شد. و باید توجه داشت که استیبل کوین‌ها یکی از سودآورترین بخش‌های بازار رمزارز هستند. چرا؟ چون مثلاً همین دو میلیارد دلار سرمایه‌گذاری‌شده توسط دولت ابوظبی بیشترش به اوراق قرضهٔ کوتاه‌مدت خزانه‌داری آمریکا اختصاص داده می‌شود تا پشتوانهٔ ارزش دلاری استیبل کوین باشد. اما نکته اینجاست: سود حاصل از این اوراق قرضه نه به سرمایه‌گذار، بلکه به خود شرکت ورلد لیبرتی می‌رسد- نه به کسانی که رمزارز یا استیبل کوین‌شان را در آن سپرده‌گذاری کرده‌اند. و به همین دلیل است که باعث سودهای هنگفت می‌شود. برای مثال، شرکت تتر (Tether) که بزرگ‌ترین صادرکنندهٔ استیبل کوین در جهان است میلیاردها دلار از محل همین سودهای خزانه‌داری به دست می‌آورد.
شرکت سوم، که دیروز توسط اریک ترامپ اعلام شد، یک شرکت استخراج بیت‌کوین است که قرار است به‌صورت عمومی در بازار سهام عرضه شود و خود اعضای خانوادهٔ ترامپ در آن سمت اجرایی دارند.
و شرکت چهارم هم مربوط به ترامپ مدیا (Trump Media) و تروت سوشال (Truth Social) است. اگرچه جزئیات این یکی کمتر مشخص است، اما آنها نیز در حال بررسی راه‌هایی برای ایجاد پیوند با دنیای رمزارز هستند.
به‌طور خلاصه، خانوادهٔ ترامپ به‌سرعت در حال ورود به دنیای رمزارز هستند، چون آن را یک مرکز بالقوهٔ سوددهی می‌دانند. در حال حاضر، این حوزه دارد به یکی از بزرگ‌ترین منابع درآمد و سود برای خانوادهٔ ترامپ تبدیل می‌شود، اگر نگوییم بزرگ‌ترین.
و این در حالی است که دونالد ترامپ رئیس نهادی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار را منصوب کرده است، نهادی که مسئول نظارت و تنظیم قوانین در بازار مالی از جمله رمزارزها است. کمیسیونی که در حال عقب‌نشینی از انواع اقدامات اجرایی نظارتی بر حوزهٔ رمزارزها بوده است، از جمله اینکه برخی از شرکای خانوادهٔ ترامپ مشمول تخفیف‌های نظارتی شده‌اند و حتی رئیس‌جمهور شخصاً آرتور هیز را (Arthur Hayes، که در دادگاه به ارتکاب خلاف‌های مالی محکوم شده بود) عفو کرده است، کسی که در عمل شریک تجاری ورلد لیبرتی فایننشال محسوب می‌شود. این بدان معناست که رئیس‌جمهور شریک تجاری خودش را عفو کرده، اتفاقی که در تاریخ ایالات متحد آمریکا بی‌سابقه است.
هم‌زمان، وزارت دادگستری آمریکا نیز برنامه‌های پیگرد قانونی مربوط به رمزارزها را کاهش داده است. بنابراین، با موقعیتی مواجهیم که در آن رئیس‌جمهور هم قانون‌گذار اصلی بازار رمزارز است و هم یکی از بازیگران عمده و ذی‌نفع مستقیم در این بازار و دارد سیاست‌هایی اتخاذ می‌کند که مستقیماً به‌نفع کسب‌وکار خودش است. اینها تعارض منافع در مقیاسی بی‌سابقه در تاریخ آمریکاست و آن‌قدر با سرعت و پیچیدگی در حال وقوع است که بیشتر مردم اصلاً نمی‌توانند آنها را دنبال کنند.
و در کنار همهٔ اینها، هدیهٔ یک هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ از طرف دولت قطر نیز مطرح شده که باز هم ابعاد نفوذ و منافع در هم تنیده را پیچیده‌تر می‌کند. منظورم این است که فقط یک تیتر خبری پشت سر دیگری می‌آید؛ این اتفاقات هر روز یکی پس از دیگری رخ می‌دهد.
امی گودمن: اریک لپتون، شما خبرنگار محقق هستید که روی افراد قدرتمند و نفوذ آنها بر جامعهٔ آمریکا و جهان تمرکز دارید. شما بیش از سه دهه خبرنگار بوده‌اید و کار شما سه جایزهٔ پولیتزر برایتان آورده است. تا کنون چه چیزی در گزارش دادن دربارهٔ دولت ترامپ و این رویکرد مبتنی بر پرداخت در ازای امتیاز در ریاست‌جمهوری بیش از همه شما را شگفت‌زده کرده است؟
اریک لپتون: «بی‌پروایی کامل» در این رفتارها. واقعیت این است که بسیار بدون قیدوبند عمل می‌کنند. می‌دانید، در دورهٔ اول ریاست‌جمهوری، تمایلی نداشتند که این‌قدر بی‌پروا رفتار کنند. تلاش می‌کردند نشان دهند که به تضاد منافع و هنجارها و استانداردها احترام می‌گذارند. اما حالا، در دورهٔ دوم، خانوادهٔ ترامپ اساساً تصمیم گرفته‌اند که دیگر هیچ ملاحظه‌ای نداشته باشند. من با اریک ترامپ در این باره صحبت کرده‌ام. ما رابطه‌ای محترمانه طی بیش از یک دهه داشته‌ایم. ناهار خورده‌ایم، گفت‌وگو کرده‌ایم. او واقعاً از برخوردهایی که در دورهٔ اول با خانواده‌اش شد خشمگین است. آنها را احضار کردند، ازشان شکایت شد. به گفتهٔ او: «سعی کردیم خوب باشیم، اما برای ما احضاریه صادر شده بود.» می‌دانید، از آنها شکایت شده بود. و احساس او این بود که ما تلاش کردیم درست رفتار کنیم.
حالا، می‌دانید، بدیهی است که بیشتر بینندگان شما فکر می‌کنند که آنها درست رفتار نکردند، اما دست‌کم تلاش کردند. برای مثال، آنها در طول دورهٔ اول هیچ معاملهٔ جدید املاک بین‌المللی انجام ندادند. و احساس او این است که، می‌دانید، ما تلاش کردیم و با این حال کاملاً با شکایت‌ها و احضاریه‌ها مورد حمله قرار گرفتیم. و بنابراین، وقتی وارد دورهٔ دوم شدند، گفتند: «می‌دانید چیست، ما فقط قصد داریم اخلاقی رفتار کنیم.» آنها احساس می‌کنند که دارند اخلاقی رفتار می‌کنند. می‌توانید بر سر این موضوع بحث کنید، اما آنها کاری را که می‌خواهند بکنند می کنند. آنها نمی‌خواهند به ظاهر ماجرا پایبند باشند. و پایبند هم نیستند. و همین است که بیش از هر چیز واقعاً شوکه‌کننده و چشمگیر است- اینکه چقدر کاملاً بدون قیدوبند عمل می‌شود.
و این تضاد منافع دیگر فقط تضاد منافع ظاهری نیست. اینها تضاد منافع واقعی و قابل اثبات است. و بسیاری از مردم می‌خواهند از واژهٔ فساد استفاده کنند. من خودم در استفاده از این واژه محتاط‌ترم. منظورم این است که شاهد نقض‌های اخلاقی در همه‌جا هستیم، تضاد منافع وجود دارد. ظاهری از فساد وجود دارد. برای من، فساد یعنی وقتی چیزی را در ازای دریافت منفعتی می‌دهید، و آن بخشِ بده-بستان به نظر می‌رسد که وجود دارد، اما اثبات آن چیزی است که معمولاً ترجیح می‌دهم دادگاه یا دادستان آن را مستند کند. همهٔ مؤلفه‌های بده-بستان وجود دارد، اما اینکه آیا نیتِ ارائهٔ یک امتیاز دولتی در ازای دریافت کمک مالی وجود داشته یا نه، موضوعی است که بسته به نظر این و آن دارد. اما تمام مؤلفه‌ها اکنون به شکلی بسیار بی‌پرده، چشمگیر، و بی‌سابقه در تاریخ آمریکا وجود دارد. واقعاً نوعی شوک‌آور است. و این چیزی است که بیش از همه برای من شگفت‌انگیز بوده است.
پانوشت‌ها:
۱. ورلد لیبرتی فایننشال World Liberty Financial یک پروتکل امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و شرکت رمزارز است که در سال ۲۰۲۴ تأسیس شده است. این شرکت به‌خاطر تبلیغات مستقیم دربارهٔ ارتباطش با دونالد ترامپ و خانواده‌اش شناخته شده است.
۲. دار گلوبال Dar Global PLC یک شرکت توسعه املاک و مستغلات است که دفتر مرکزی آن در دبی قرار دارد و به‌صورت عمومی در بورس لندن عرضه شده است.
۳. دارالارکان (عربی: دارالأركان) Dar Al Arkan شرکت املاک عربستانی است که در سال ۱۹۹۴ تأسیس شد.
۴. اِستِیبل کوین یا سکهٔ پایدار (به انگلیسی: stable coin) نوعی ارز دیجیتال است که برپایٔ یک دارایی ارزش‌گذاری می‌شود. این دارایی می‌تواند پول فیات (بدون پشتوانهٔ طلا)، طلا، کالاهایی مانند فلزات گران‌بها، یا ارزهای دیجیتال دیگری باشد. استیبل کوین‌ها معمولاً بدون بهره‌اند و سودی برای دارنده ندارند. «تِتِر» پُراستفاده‌ترین استیبل کوین دنیاست.