«از ما خواستند اعلام کنیم نشست به دلیل مشکلات فنی لغو شده تا اینکه دو هفته دیگر، با تغییر در ترکیب سخنرانان، مراسم را برگزار کنیم». او مي‌افزايد: «نمی‌توانم نیت‌خوانی کنم، اما مطلع هستم که از بیرون دانشگاه هم فشار وارد شد تا نشست لغو شود»
مرجان توحیدی: هم‌زمان با آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها، نشست «صلح» که قرار بود روز گذشته در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شود، درپي ممانعت حراست این دانشگاه لغو شد. در این نشست قرار بود عمادالدین باقی، دکتر سیدجواد میری، عضو هیأت علمی (دانشیار) پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دکتر علی‌محمد صابری، استاد دانشگاه فرهنگیان و پژوهشگر عرفان اسلامی درباره صلح و معضل افزایش خشونت در منطقه سخنرانی کنند. این نشست به همت کانون یاری‌گران و نیز انجمن اسلامی دانشگاه شریف برنامه‌ریزی شده بود که یک روز قبل از برگزاری همایش؛ یعنی روز یازدهم مهر حوالی ساعت چهار عصر، حراست دانشگاه در نامه‌ای خطاب به دبیر کانون یاری‌گران، خواستار لغو مراسم شد. این نامه از طریق معاونت فرهنگی در اختیار محمد شریفی‌مقدم، دبیر کانون یاری‌گران، قرار گرفته و علت هم حضور نام عمادالدین باقی در ترکیب سخنرانان این مراسم عنوان شده است.
خبرگزاری تسنیم
اما دقیقا همان روز یازدهم مهر، ساعت ١١:٣٤ خبرگزاری تسنیم، خبری را با تیتر «محکوم فتنه ۸۸ در دانشگاه شریف از صلح می‌گوید» بر خروجی خود قرار داد. در متن این خبر، به طور مشخص به یکی از سخنرانان نشست مزبور پرداخته شده بود: «دانشگاه شریف فردا میزبان نشست صلح با سخنرانی یکی از محکومان فتنه ۸۸ است. قرار است در این نشست عمادالدین باقی، یکی از محکومان امنیتی فتنه ٨٨ برای دانشجویان و اساتید، از صلح سخن بگوید. عمادالدین باقی یکی از محکومان امنیتی است که در سالیان گذشته به مواضع ساختارشکنانه معروف شده است. وی در جریان انتخابات باشکوه ریاست‌جمهوری دهم که با مشارکت حدود ٤٠ میلیون نفر انجام شد، از مدعیان بروز تقلب و حامیان آشوب‌طلبان ٨٨ بود. آن‌طور که اعلام شده، قرار است سخنرانان این نشست، پیرامون ابعاد علمی و حقوقی صلح در فضای دانشگاه‌ها بحث و تبادل‌نظر کنند».
روز گذشته پس از لغو این همایش، خبرگزاری تسنیم مجددا حوالی ساعت یک ظهر، خبر لغو نشست صلح را با این تیتر بر خروجی خود قرار داد: «پس از انتشار خبر تسنیم، سخنرانی محکوم فتنه ۸۸ در دانشگاه شریف لغو شد». این خبرگزاری در متن خبر خود چنین آورده است: «پس از درج خبر تسنیم درباره سخنرانی عمادالدین باقی، محکوم امنیتی در دانشگاه شریف، این سخنرانی لغو شد. به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، پیرو خبر روز گذشته خبرگزاری تسنیم درباره برگزاری «نشست صلح» با سخنرانی عمادالدین باقی، از محکومان فتنه ٨٨ در این دانشگاه، این نشست لغو شد». در ادامه این خبر نیز، همان توضیحات خبر یازدهم مهر درباره باقی مجددا تکرار شده بود.
توضیحات باقی
خبرگزاری تسنیم در حالی عمادالدین باقی را از محکومان ماجراهای سال ٨٨ معرفی کرده که این فعال حقوق‌بشری و نویسنده در سال ٨٩ به دلیل مصاحبه‌ای که از او با مرحوم آیت‌الله منتظری در شبکه بی‌بی‌سی فارسی پخش شد، به شش سال حبس محکوم شد. او در گفت‌وگو با «شرق» در توضیح علت لغو نشست صلح می‌گوید: «عجیب این است که رخدادها در این کشور از مجاری رسمی رخ نمی‌دهند». او با بیان اینکه از بنده برای سخنرانی در این نشست دعوت به عمل آمده بود و نهادهای مسئول در دانشگاه هم مجوز صادر کرده بودند، ادامه می‌دهد: «روز قبل از برگزاری نشست، خبرگزاری تسنیم خبری را درج کرد که نشست با سخنرانی محکوم فتنه برگزار خواهد شد و روزی هم که لغو شد، خودشان در متن خبر نوشتند که پیرو خبر این خبرگزاری نشست لغو شده است».
باقی در ادامه با اشاره به این مطلب که «اما ظاهرا افرادی که در این خبرگزاری مشغول به فعالیت هستند، اطلاع درستی از موضوعات ندارند»، اضافه می‌کند: «من هیچ محکومیتی درباره سال ٨٨ نداشته‌ام». او ادامه می‌دهد: «گویا افرادی که دست به این خبرسازی زده‌اند، افراد بی‌خبری هستند که صرفا کلیشه‌ای رفتار کرده و قصد دارند به هر قیمتی، هر پروژه‌ای را پیش ببرند. بر این اساس هم تا اتفاقی در شرف وقوع باشد، اول یک خبر منتشر می‌کنند. حتی به من اطلاع دادند که علاوه بر انتشار این خبر، ظاهرا تماس‌هایی هم برقرار کرده بودند».
باقی درباره اینکه چه ساعتی از لغو نشست مطلع شده هم می‌گوید: «یازدهم مهر شب‌هنگام بود که مسئولان برگزاری نشست به من اطلاع دادند که مراسم لغو شده است». او درباره علت لغو این نشست هم چنین توضیح می‌دهد: «به طور دقیق اعلام نشد، برگزارکنندگان هم در این حد مطلع بودند که پیرو خبر خبرگزاری تسنیم، بعضی از مسئولان دانشگاه اعلام کردهاند که نشست لغو شود». باقی ادامه می‌دهد: «برخی از خبرگزاری‌ها بیش و پیش از آنکه سایت خبری باشند، کارکرد گروه فشار و مداخله‌گر را پیدا کردهاند». باقی با بیان اینکه دلیل منطقی برای لغو این مراسم وجود نداشته است، می‌گوید: «آنچه خبرگزاری تسنیم به آن استناد کرده، از نظر حقوقی اعتبار ندارد. اولا فرض محکومیت، دلیل حقوقی برای عدم‌فعالیت اجتماعی نیست. دوما این عده قصاص قبل از جنایت می‌کنند. آنها که خبر نداشتند محتوای سخنرانی چیست. بعد هم بر اساس ظن و گمان خود برچسب می‌زنند و افراد را متهم می‌کنند».
نقد حقوقی يك خبر
باقی در ادامه گفت‌وگوی خود با «شرق» می‌گوید: «اولا بخشی از محرومیت‌های اجتماعی، خودش یک مجازات است که قانون کیفیت آن را معین کرده و در زمان خاصی منقضی می‌شود. ثانیا محرومیت از برخی حقوق اجتماعی به‌عنوان مجازات تبعي فقط برای مجازات‌های سالب حیات، ابد و قصاص عضو است. نکته مهم‌تر اینکه این محرومیت‌ها در جرائم سیاسی به‌طورکلی وجود ندارد و در جرائمی هم که وجود دارد، موارد محرومیت مشخص و حصر شده مانند نامزدی ریاست‌جمهوری، مجلس و شوراها و… و سخنرانی و مصاحبه و تدریس و این قبیل جزء محرومیت‌ها نیست. در موارد مشخص‌شده در قانون مانند نامزدی در برخی مناصب نیز پس از مدت معینی منقضی می‌شود، هفت‌سال در محكوميت به مجازات‌هاي سالب حيات و حبس ابد و سه سال در محكوميت به قطع عضو، قصاص عضو و دو سال در محكوميت به شلاق حدي، قصاص عضو و پس از این مدت هیچ محرومیتی را نمی‌توان به افراد تحمیل کرد». باقی با اشاره به ماده ٥٧٠ قانون مجازات اسلامی، می‌افزاید: «بنابراین جلوگیری از سخنرانی اشخاص به استناد اینکه در یک زمانی به‌خاطر یک مسئله سیاسی و انتخاباتی محکوم شده‌اند نه‌تنها غیرقانونی بلکه ضدقانونی است و هر نهادی هم که به آن تمکین کند در امر ضدقانونی مشارکت کرده و طبق قانون مجرم است. ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی می‌گوید: «هر یک از مقامات و مأمورین وابسته به نهادها و دستگاه‌های حکومتی که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کند یا آنان را از حقوق مقرر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محروم نماید علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت یک تا پنج سال از مشاغل حکومتی به حبس از دو ماه تا سه سال محکوم خواهد شد»، اما ظاهرا به زعم بعضي انگار قانون خوب است فقط تا جایی که مطامع آنها را تأمین کند». او در این گفت‌وگو تأکید دارد: «نه‌تنها ممانعت از سخنرانی بنده و دیگران امری غیرقانونی و مجرمانه است و نه‌تنها باید برای ممانعت از سخنرانی، دلیل موجهی ذکر شود بلکه همان دلیل ذکرشده هم اساسا خلاف واقع است. در سایت‌های خاص اعلام کردهاند دلیلشان این است که من یکی از محکومان فتنه ٨٨ هستم. اسم اینها خبرگزاری است، اما خبرگزاری‌های بی‌خبر از همه‌جا و آماتور هستند چون من هیچ محکومیتی در حوادث سال ٨٨ نداشتم و آخرین محاکمه و زندان من مربوط به مصاحبه‌ام با آیت‌الله منتظری بود».
شریفی‌مقدم:
گفتند بگویید مشکل فنی ایجاد شده
محمد شریفی‌مقدم، دبیر کانون یاری‌گران که به‌همراه انجمن دانشگاه شریف برگزارکننده این نشست بوده‌اند، در توضیح لغو مراسم به «شرق» می‌گوید: «حدود دو هفته برای برگزاری این نشست صحبت کردیم. همچنین از دیگر گروه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد که با انجمن یاری‌گران همراهی دارند، کمک گرفتیم و تلاش کردیم تا سخنرانان مراسم از طیف‌های مختلف فکری و سیاسی باشند، اما روز گذشته حدود ساعت چهار عصر بود که به بنده ابلاغ شد نشست باید لغو شود».
او در توضیح علت لغو چنین توضیح می‌دهد: «من با دکتر سعادت، معاونت فرهنگی دانشگاه، صحبت کردم. گفته شد که آقای فتوحی، رئیس دانشگاه، پوستر‌های برنامه را دیده و گفته بود که قرار نبوده برنامه این‌چنین باشد. بعد هم اعلام شد که حراست با حضور مدعوین مشکل دارند». شریفی‌مقدم ادامه می‌دهد: «از ما خواستند اعلام کنیم نشست به دلیل مشکلات فنی لغو شده تا اینکه دو هفته دیگر، با تغییر در ترکیب سخنرانان، مراسم را برگزار کنیم». او مي‌افزايد: «نمی‌توانم نیت‌خوانی کنم، اما مطلع هستم که از بیرون دانشگاه هم فشار وارد شد تا نشست لغو شود».
حراست مانع شد
خشایار پورطاهر، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه شریف، هم درباره علل لغو این مراسم به خبرگزاری ایلنا گفته است: «انجمن اسلامی، برگزارکننده اصلی مراسم نبود و پس از انجام رایزنی‌های اولیه از سوی این کانون، معاونت فرهنگی دانشگاه اعلام کرد حراست مانع از ورود سه سخنران اصلی به دانشگاه شده است». او درباره محتویاتی که قرار بود در نشست صلح مطرح شود هم چنین توضیح داده است: «عمادالدین باقی قصد داشت از منظر آموزه‌های اسلامی و با تأکید بر انطباق‌نداشتن چنین خشونت‌هایی با این آموزه‌ها و اینکه این خشونت‌ها در اسلام محکوم است، به موضوع بپردازد و دیگر سخنرانان نیز بنا داشتند از منظر جامعه‌شناسی این مسئله را بررسی کنند. در بخش دوم قرار بود برخی از فعالان حوزه کودک و سازمان‌های مردم‌نهاد درباره تأثیرات مخرب این خشونت‌ها در زندگی و رشد کودکان منطقه صحبت کنند که رایزنی‌های لازم نیز انجام شده بود».
خبرگزاری تسنیم
اما دقیقا همان روز یازدهم مهر، ساعت ١١:٣٤ خبرگزاری تسنیم، خبری را با تیتر «محکوم فتنه ۸۸ در دانشگاه شریف از صلح می‌گوید» بر خروجی خود قرار داد. در متن این خبر، به طور مشخص به یکی از سخنرانان نشست مزبور پرداخته شده بود: «دانشگاه شریف فردا میزبان نشست صلح با سخنرانی یکی از محکومان فتنه ۸۸ است. قرار است در این نشست عمادالدین باقی، یکی از محکومان امنیتی فتنه ٨٨ برای دانشجویان و اساتید، از صلح سخن بگوید. عمادالدین باقی یکی از محکومان امنیتی است که در سالیان گذشته به مواضع ساختارشکنانه معروف شده است. وی در جریان انتخابات باشکوه ریاست‌جمهوری دهم که با مشارکت حدود ٤٠ میلیون نفر انجام شد، از مدعیان بروز تقلب و حامیان آشوب‌طلبان ٨٨ بود. آن‌طور که اعلام شده، قرار است سخنرانان این نشست، پیرامون ابعاد علمی و حقوقی صلح در فضای دانشگاه‌ها بحث و تبادل‌نظر کنند».
روز گذشته پس از لغو این همایش، خبرگزاری تسنیم مجددا حوالی ساعت یک ظهر، خبر لغو نشست صلح را با این تیتر بر خروجی خود قرار داد: «پس از انتشار خبر تسنیم، سخنرانی محکوم فتنه ۸۸ در دانشگاه شریف لغو شد». این خبرگزاری در متن خبر خود چنین آورده است: «پس از درج خبر تسنیم درباره سخنرانی عمادالدین باقی، محکوم امنیتی در دانشگاه شریف، این سخنرانی لغو شد. به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، پیرو خبر روز گذشته خبرگزاری تسنیم درباره برگزاری «نشست صلح» با سخنرانی عمادالدین باقی، از محکومان فتنه ٨٨ در این دانشگاه، این نشست لغو شد». در ادامه این خبر نیز، همان توضیحات خبر یازدهم مهر درباره باقی مجددا تکرار شده بود.
توضیحات باقی
خبرگزاری تسنیم در حالی عمادالدین باقی را از محکومان ماجراهای سال ٨٨ معرفی کرده که این فعال حقوق‌بشری و نویسنده در سال ٨٩ به دلیل مصاحبه‌ای که از او با مرحوم آیت‌الله منتظری در شبکه بی‌بی‌سی فارسی پخش شد، به شش سال حبس محکوم شد. او در گفت‌وگو با «شرق» در توضیح علت لغو نشست صلح می‌گوید: «عجیب این است که رخدادها در این کشور از مجاری رسمی رخ نمی‌دهند». او با بیان اینکه از بنده برای سخنرانی در این نشست دعوت به عمل آمده بود و نهادهای مسئول در دانشگاه هم مجوز صادر کرده بودند، ادامه می‌دهد: «روز قبل از برگزاری نشست، خبرگزاری تسنیم خبری را درج کرد که نشست با سخنرانی محکوم فتنه برگزار خواهد شد و روزی هم که لغو شد، خودشان در متن خبر نوشتند که پیرو خبر این خبرگزاری نشست لغو شده است».
باقی در ادامه با اشاره به این مطلب که «اما ظاهرا افرادی که در این خبرگزاری مشغول به فعالیت هستند، اطلاع درستی از موضوعات ندارند»، اضافه می‌کند: «من هیچ محکومیتی درباره سال ٨٨ نداشته‌ام». او ادامه می‌دهد: «گویا افرادی که دست به این خبرسازی زده‌اند، افراد بی‌خبری هستند که صرفا کلیشه‌ای رفتار کرده و قصد دارند به هر قیمتی، هر پروژه‌ای را پیش ببرند. بر این اساس هم تا اتفاقی در شرف وقوع باشد، اول یک خبر منتشر می‌کنند. حتی به من اطلاع دادند که علاوه بر انتشار این خبر، ظاهرا تماس‌هایی هم برقرار کرده بودند».
باقی درباره اینکه چه ساعتی از لغو نشست مطلع شده هم می‌گوید: «یازدهم مهر شب‌هنگام بود که مسئولان برگزاری نشست به من اطلاع دادند که مراسم لغو شده است». او درباره علت لغو این نشست هم چنین توضیح می‌دهد: «به طور دقیق اعلام نشد، برگزارکنندگان هم در این حد مطلع بودند که پیرو خبر خبرگزاری تسنیم، بعضی از مسئولان دانشگاه اعلام کردهاند که نشست لغو شود». باقی ادامه می‌دهد: «برخی از خبرگزاری‌ها بیش و پیش از آنکه سایت خبری باشند، کارکرد گروه فشار و مداخله‌گر را پیدا کردهاند». باقی با بیان اینکه دلیل منطقی برای لغو این مراسم وجود نداشته است، می‌گوید: «آنچه خبرگزاری تسنیم به آن استناد کرده، از نظر حقوقی اعتبار ندارد. اولا فرض محکومیت، دلیل حقوقی برای عدم‌فعالیت اجتماعی نیست. دوما این عده قصاص قبل از جنایت می‌کنند. آنها که خبر نداشتند محتوای سخنرانی چیست. بعد هم بر اساس ظن و گمان خود برچسب می‌زنند و افراد را متهم می‌کنند».
نقد حقوقی يك خبر
باقی در ادامه گفت‌وگوی خود با «شرق» می‌گوید: «اولا بخشی از محرومیت‌های اجتماعی، خودش یک مجازات است که قانون کیفیت آن را معین کرده و در زمان خاصی منقضی می‌شود. ثانیا محرومیت از برخی حقوق اجتماعی به‌عنوان مجازات تبعي فقط برای مجازات‌های سالب حیات، ابد و قصاص عضو است. نکته مهم‌تر اینکه این محرومیت‌ها در جرائم سیاسی به‌طورکلی وجود ندارد و در جرائمی هم که وجود دارد، موارد محرومیت مشخص و حصر شده مانند نامزدی ریاست‌جمهوری، مجلس و شوراها و… و سخنرانی و مصاحبه و تدریس و این قبیل جزء محرومیت‌ها نیست. در موارد مشخص‌شده در قانون مانند نامزدی در برخی مناصب نیز پس از مدت معینی منقضی می‌شود، هفت‌سال در محكوميت به مجازات‌هاي سالب حيات و حبس ابد و سه سال در محكوميت به قطع عضو، قصاص عضو و دو سال در محكوميت به شلاق حدي، قصاص عضو و پس از این مدت هیچ محرومیتی را نمی‌توان به افراد تحمیل کرد». باقی با اشاره به ماده ٥٧٠ قانون مجازات اسلامی، می‌افزاید: «بنابراین جلوگیری از سخنرانی اشخاص به استناد اینکه در یک زمانی به‌خاطر یک مسئله سیاسی و انتخاباتی محکوم شده‌اند نه‌تنها غیرقانونی بلکه ضدقانونی است و هر نهادی هم که به آن تمکین کند در امر ضدقانونی مشارکت کرده و طبق قانون مجرم است. ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی می‌گوید: «هر یک از مقامات و مأمورین وابسته به نهادها و دستگاه‌های حکومتی که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کند یا آنان را از حقوق مقرر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محروم نماید علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت یک تا پنج سال از مشاغل حکومتی به حبس از دو ماه تا سه سال محکوم خواهد شد»، اما ظاهرا به زعم بعضي انگار قانون خوب است فقط تا جایی که مطامع آنها را تأمین کند». او در این گفت‌وگو تأکید دارد: «نه‌تنها ممانعت از سخنرانی بنده و دیگران امری غیرقانونی و مجرمانه است و نه‌تنها باید برای ممانعت از سخنرانی، دلیل موجهی ذکر شود بلکه همان دلیل ذکرشده هم اساسا خلاف واقع است. در سایت‌های خاص اعلام کردهاند دلیلشان این است که من یکی از محکومان فتنه ٨٨ هستم. اسم اینها خبرگزاری است، اما خبرگزاری‌های بی‌خبر از همه‌جا و آماتور هستند چون من هیچ محکومیتی در حوادث سال ٨٨ نداشتم و آخرین محاکمه و زندان من مربوط به مصاحبه‌ام با آیت‌الله منتظری بود».
شریفی‌مقدم:
گفتند بگویید مشکل فنی ایجاد شده
محمد شریفی‌مقدم، دبیر کانون یاری‌گران که به‌همراه انجمن دانشگاه شریف برگزارکننده این نشست بوده‌اند، در توضیح لغو مراسم به «شرق» می‌گوید: «حدود دو هفته برای برگزاری این نشست صحبت کردیم. همچنین از دیگر گروه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد که با انجمن یاری‌گران همراهی دارند، کمک گرفتیم و تلاش کردیم تا سخنرانان مراسم از طیف‌های مختلف فکری و سیاسی باشند، اما روز گذشته حدود ساعت چهار عصر بود که به بنده ابلاغ شد نشست باید لغو شود».
او در توضیح علت لغو چنین توضیح می‌دهد: «من با دکتر سعادت، معاونت فرهنگی دانشگاه، صحبت کردم. گفته شد که آقای فتوحی، رئیس دانشگاه، پوستر‌های برنامه را دیده و گفته بود که قرار نبوده برنامه این‌چنین باشد. بعد هم اعلام شد که حراست با حضور مدعوین مشکل دارند». شریفی‌مقدم ادامه می‌دهد: «از ما خواستند اعلام کنیم نشست به دلیل مشکلات فنی لغو شده تا اینکه دو هفته دیگر، با تغییر در ترکیب سخنرانان، مراسم را برگزار کنیم». او مي‌افزايد: «نمی‌توانم نیت‌خوانی کنم، اما مطلع هستم که از بیرون دانشگاه هم فشار وارد شد تا نشست لغو شود».
حراست مانع شد
خشایار پورطاهر، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه شریف، هم درباره علل لغو این مراسم به خبرگزاری ایلنا گفته است: «انجمن اسلامی، برگزارکننده اصلی مراسم نبود و پس از انجام رایزنی‌های اولیه از سوی این کانون، معاونت فرهنگی دانشگاه اعلام کرد حراست مانع از ورود سه سخنران اصلی به دانشگاه شده است». او درباره محتویاتی که قرار بود در نشست صلح مطرح شود هم چنین توضیح داده است: «عمادالدین باقی قصد داشت از منظر آموزه‌های اسلامی و با تأکید بر انطباق‌نداشتن چنین خشونت‌هایی با این آموزه‌ها و اینکه این خشونت‌ها در اسلام محکوم است، به موضوع بپردازد و دیگر سخنرانان نیز بنا داشتند از منظر جامعه‌شناسی این مسئله را بررسی کنند. در بخش دوم قرار بود برخی از فعالان حوزه کودک و سازمان‌های مردم‌نهاد درباره تأثیرات مخرب این خشونت‌ها در زندگی و رشد کودکان منطقه صحبت کنند که رایزنی‌های لازم نیز انجام شده بود».