کانون مدافعان حقوق بشر که ریاست آن بر عهده شیرین عبادی است در گزارش خود با بیان اینکه زندانیان سیاسی و عقیدتی مسن، توان ادامه زندان ندارند، اعلام کرد که دگراندیشان دربند، نه‌تنها آزادی، بلکه سلامتشان هم در گرو اطاعت از دستورهای مأموران و سکوت در برابر ظلمی است که بر آنان می‌رود.
از همین رو این سازمان مردم‌نهاد در ادامه گزارش خود بر اساس گزارش‌های منتشر شده از شرایط زندان‌ها و زندانیان سیاسی و عقیدتی، اعلام کرد که مسئولان نظاره‌گر مرگ خاموش زندانیان هستند.
کانون مدافعان حقوق بشر با اشاره به توصیه‌های فعالان حقوق بشر به مقام‌های قضایی مبنی بر ضرورت بهبود وضعیت زندان‌ها، اجرا نکردن حکم زندان زندانیان سیاسی و عقیدتی که در سنین بالا هستند و همچنین تسریع در روند درمان زندانی‌های بیمار و ایجاد شرایط آرام برای درمان آنان، از اینکه این توصیه‌ها با بی‌توجهی یا کم توجهی مقام‌های مسئول واقع شده است، انتقاد کرد.
در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود، همچنین در سه بخش “حقوق مدنی و سیاسی و فرهنگی”، “حقوق اقتصادی و اجتماعی” و “میراث فرهنگی و محیط زیست” به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته شده است.
به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، متن گزارش ماه تیر 1395 کانون مدافعان حقوق بشر که در سوم مرداد ماه 1395منتشر شده، به شرح زیر است:
گزارشی مختصر از وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه تیر 1395
مقدمه
کانون مدافعان حقوق بشر و دیگر نهادهای حقوق بشری بارها در گزارش‌های خود، با بررسی وضعیت زندان‌ها و زندانیان- به‌خصوص زندانیان سیاسی و عقیدتی-، از قوه قضاییه خواسته بودند تا به‌عنوان مسئول اصلی زندان‌ها نسبت به بهبود وضعیت زندان‌ها، اجرا نکردن حکم زندانیان سیاسی و عقیدتی که در سنین بالا هستند و همچنین تسریع در روند درمان زندانی‌های بیمار و ایجاد شرایط آرام برای درمان آنان، اقدام‌های لازم را انجام دهد. اما براساس گزارش‌های منتشر شده، این خواسته‌ها با کم‌توجهی یا بی‌توجهی مقام‌های قضایی مواجه بوده است که از آن جمله می‌توان به بی‌توجهی مقام‌های مسئول به ماده 502 قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص چگونگی تعویق اجرای مجازات یا تبدیل مجازات برای زندانیان بیمار، اشاره کرد.
این در حالی است که صرف‌نظر از مشکل‌های زندانیان دگراندیش، اساساً درمانگاه‌های زندان‌های ایران از امکانات کافی برخوردار نبوده و زندانیان از هرگروه و دسته‌ای در صورت بیماری با کمبود دارو و امکانات پزشکی مواجه بوده و گاه جان خود را از دست داده‌اند.
همچنین نگهداری زندانیان سیاسی و عقیدتی مسن در زندان‌ها که احتیاج‌های ویژه‌ای دارند و از مشکل‌های ناشی از گذشت زمان در عذاب هستند، از دیگر مواردی است که از زندان‌های جمهوری اسلامی ایران گزارش می‌شود.
یکی دیگر از مشکلات زندان‌ها، کمبود جا است، تا حدی که در برخی از زندان‌ها بیش از سه برابر ظرفیت، زندانی وجود دارد و برخی از آنان مجبور هستند که در راهروها بخوابند. نبود آب قابل شرب در برخی از زندان‌ها مانند زندان شهر ری (معروف به زندان قرچک) از دیگر موارد گزارش شده از مشکلات موجود در زندان‌های کشور است؛ به‌گونه‌ای که زندانیان محبوس در این زندان‌ها مجبور هستند تا آب قابل شرب را خریداری کنند.
در ادامه گزارش ماه تیر 1395 همچنین خلاصه‌ای از وضعیت نقض حقوق بشر در ایران در تیر ماه ۱۳۹5 در پی می‌آید. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سایت‌ها و رسانه‌های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسیده است و در سه بخش و به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود.
وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه تیر 1395
بخش اول – حقوق مدنی، سیاسی و فرهنگی
الف- وضعیت فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
1) در این ماه بیش از 58 نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: مظفر صالحی‌نیا، هاشم رستمی- دو فعال کارگری-، رضا (رابین) شاهینی- شهروند ایرانی، آمریکایی-، افشین حسین پناهی- شهروند اهل دهگلان-، نبیل تهذیب و نعیم قائد شرفی- دو شهروند بهایی-، رحیم زارعی- شهروند اهل تبریز.
رسانه‌های وابسته به حکومت از بازداشت «ف.د» در مشهد که به گفته آنان، مجری یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای بوده است، خبر دادند.
از سوی دیگر برخی خبرها از بازداشت سیامک میرزایی- شهروند اهل اردبیل-، یونس الصرخی، عدنان بیانات، حربی الساری و مصطفی عبیداوی- چهار شهروند اهل اهواز-، ابراهیم نوری و اکبر جهانگیری- دو شهروند اهل اهر-، میلاد اکبری و علی حمزه زاده- دو شهروند اهل تبریز-، فتاح پور احمد، سید لقمان امینی، لقمان عزیزی، سید جلال محمودی، صدیق بااکرام، یعقوب بااکرام- شش شهروند اهل اشنویه-، عزیز آشناور، رسول جولا و صلاح سخنور- سه شهروند اهل پیرانشهر-، مصطفی سولدوزی، سیروان مصطفایی، امیر عبدالله زاده، رحیم اسماعیلی، خوشناو اسماعیلی، امیر عبداللە زادە- شش شهروند اهل مهاباد-، ناسح علیخانی، رسول علیخانی، ابوبکر علیخانی، عمر عبدالله پور- چهار شهروند اهل سردشت-، اوات شریفی و اقبال زارعی- دو شهروند اهل سقز-، رضا زندکریمی، خبات مولودی، الماس رضایی، سرور مرادی- چهار شهروند اهل سنندج- و علی سرخی- شهروند اهل بوکان- حکایت دارند.
همچنین رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از بازداشت حدود 15 نفر در جریان اعتراض‌های خیابانی در بلداجی خبر دادند.
لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از مدتی با تودیع وثیقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.
همچنین برخی خبرها از بازداشت عبدالصمد رحمانی- فعال مذهبی اهل سنت- در اواخر خرداد ماه حکایت دارد.
2) کورش زعیم- عضو جبهه ملی ایران- برای گذراندن چهار سال حبس، افشین سید احمد- شهروند بهایی- برای گذراندن سه سال حبس، امین خاکی، محمد بهرامی، حسین بارون‌زاده (دنیل) و رحمان (ضیاء)- چهار نوکیش مسیحی- برای گذراندن یک سال حبس بازداشت و به زندان منتقل شدند.
3) یکتا فهندژ سعدی- شهروند بهایی- به پنج سال حبس تعزیری، سید میثم صفائیان- فعال کارگری- به یک سال حبس، مریم داوودی، مرجان میرحبیبی ،حامد گودرزی، سکینه اخروی، علی ابراهیم‌پور، زهرا لشکری، داوود نعمتی، اسماعیل (زرتشت) احمدی راغب، زهرا سادات یحیوی، مریم داودی امید، رها داودیان، فریده مرادخانی، فرشته کریمیان و دنیا نمازیان- 14 فعال مدنی- هر یک به سه ماه حبس و ده ضربه شلاق تعزیری محکوم شدند.
همچنین حکم سه ماه و یک روز حبس سردار موکریانی- شهروند اهل سردشت در دادگاه تجدید نظر تأیید شد.
4) جلسه رسیدگی به اتهام‌های سروش فرهادیان- روزنامه‌نگار- برگزار شد.
5) سعید مدنی- عضو شورای فعالان ملی، مذهبی و پژوهشگر که دوران تبعید خود را در بندرعباس می‌گذراند-، شریف ساعدپناه- فعال کارگری- و عیسى خان حاتمى- فعال سیاسی- در وزارت اطلاعات بازجویی شدند. جعفر عظیم زاده- فعال کارگری که با تازگی از زندان آزاد شده است- نیز بار دیگر تفهیم اتهام شد. همچنین رسول بداقی- فعال صنفی- به دادگاه احضار و شیما بابایی- فعال مدنی- و عبدالغفار نقشبندی- فعال مذهبی اهل سنت- به وزارت اطلاعات احضار شدند.
ب- وضعیت حقوق فرهنگی
1) هیأت منصفه دادگاه مطبوعات، مدیر مسئول روزنامه بهار را مجرم شناخت.
2) مقام‌های مسئول با نمایش فیلم «ارادتمند، نازنین، بهار، تینا» مخالفت کردند.
3) حسب اعلام میترا حجار- بازیگر سینما و تلویزیون-، مقام‌های مسئول در سازمان صدا و سیما، از ورود او به این سازمان جلوگیری کرده‌اند.
4) مقام‌های مسئول از انجام شعائر مذهبی توسط نمازگزاران در نمازخانه پونک تهران جلوگیری کردند.
پ- سایر موارد نقض حقوق بشر
1) در این ماه حداقل تعداد شش نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل آنان مشخص نشده است ولی مقام های قضایی یا رسانه‌های وابسته به دولت ایران یا سایت‌های خبری اعدام آنها را تأیید کرده‌اند، به شرح زیر است:
«ق.ج» و «م.ر» در ملاء عام درکرج اعدام شدند. رسانه‌های وابسته به حکومت ایران، اتهام این افراد را آدم‌ربایی و تجاوز به عنف اعلام کردند.
مقام قضایی از اعدام دو نفر در رشت به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر خبر داد.
«هادی پاشایی» در مراغه اعدام شد. برخی سایت‌های خبری اتهام این فرد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کردند.
از سوی دیگر برخی سایت‌های خبری غیررسمی از اجرای حکم اعدام «محسن خان‌محمدی» به اتهام قتل عمد و همچنین اجرای احکام اعدام در زندان‌های قزلحصار، رجایی شهر، بیرجند، اراک خبر داده‌اند؛ اخباری که از سوی مقام‌های قضایی یا رسانه‌های وابسته به حکومت ایران تأیید یا رد نشده است.
2) رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از صدور حکم‌های اعدام برای دو نفر افغانستانی به اتهام تجاوز به عنف و فردی با نام اختصاری «اکبر»، دو نفر در تهران، یک نفر در پاکدشت و دو نفر در استان خراسان رضوی به اتهام قتل عمد خبر دادند. مقام‌های قضایی نیز از صدور حکم اعدام برای یک نفر در اردبیل و یک نفر در کرمانشاه به اتهام قتل عمد خبر دادند.
همچنین رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از تأیید حکم‌های اعدام برای فردی با نام اختصاری «عباس» و یک نفر افغانستانی به اتهام قتل عمد در دیوان عالی کشور خبر دادند.
از سوی دیگر مقام قضایی از صدور حکم قصاص برای اسیدپاش دهدشتی خبر داد.
3) رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از صدور حکم 99 ضربه شلاق برای یک زن به اتهام رابطه نامشروع خبر دادند. همچنین رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از تأیید حکم‌های 173 ضربه شلاق برای دو نفر به اتهام آدم‌ربایی، تهدید و سرقت مقرون به آزار در دیوان عالی کشور خبر دادند.
4) حسب اعلام برخی رسانه‌های خبری، نادر داستان‌پور پس از بازداشت و انتقال به بازداشتگاه کلانتری نارمک تهران درگذشت. همچنین سجاد توفیقیان پس از بازداشت در دهدشت، به کما رفته و در بیمارستان بستری شد.
5) وضعیت برخی زندانیان همچنان ناگوار گزارش می‌شود، به‌گونه‌ای که تعدادی از آنان مانند ناهید گرجی، حسین رفیعی، محمدرضا نکونام، افشین بایمانی و علیرضا گلی‌پور بیمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آنها اقدامی جدی صورت نگرفته است.
6) سید جمال سید موسوی به زندان رجایی‌شهر منتقل شد. همچنین حسب اعلام برخی سایت‌های خبری، ﮐﺎﻭﻩ ﻭﯾﺴﯽ، ﮐﺎﻭﻩ ﺷﺮﯾﻔﯽ ﻭ ﺟﻤﺎﻝ ﻗﺎﺩﺭﯼ به سلول‌های انفرادی منتقل شدند. لازم به توضیح است که این انتقال‌ها بدون ذکر علت مشخص و خلاف آیین نامه امور داخلی زندان‌ها صورت گرفته است.
7) مقام قضایی از بازداشت 6 نفر به‌دلیل آنچه که جاسوسی می‌نامید، خبر داد.
8) مقام قضایی از بازداشت 15 نفر در پردیس و رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از بازداشت 8 جوان در بینالود در پی شرکت در مهمانی خبر دادند. همچنین مقام دولتی از بازداشت 80 نفر افغانستانی در قزوین در پی شرکت در یک مهمانی خبر داد.
9) مقام‌های قضایی از بازداشت 7 نفر در تهران به‌دلیل آنچه که فعالیت غیراخلاقی در شبکه‌های مجازی می‌نامید و دو جوان در مهشد به‌دلیل آنچه که دعوت برای تجمع مقابل یک مرکز تجاری از طریق تلگرام می‌نامید، خبر دادند.
بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی
وضعیت اقتصادی و اجتماعی در ایران همچنان نامناسب گزارش می شود؛ به‌عنوان مثال، خبرها از نامناسب بودن وضعیت شغلی و حقوقی کارگران کارخانه ریخته‌گری ماشین‌سازی تبریز، کارخانه قند اهواز، کارخانه کارتن‌سازی ایران، پتروشیمی پردیس، کارخانه آذرآب اراک، کاشی زرین خراسان، فولاد البرز، شهرداری اهواز، کارخانه سموم علف‌کش ساوه، کارخانه چوکا، فولاد زاگرس، معدن سه چاهون، کارخانه قند یاسوج، شهرداری آزادشهر، کارخانه سدید ریخته‌گر، حفاری نفت شمال، شهرداری خاش، کارخانه شیشه آبگینه قزوین، کارگران فولاد و چدن دورود، شهرداری سی‌سخت، کارخانه پلی‌اکریل اصفهان، پروژه قطار شهری شیراز، کارخانه قند کرج، ارگ قدیم بم، معدن زغال سنگ بلده و کارخانه آب معدنی داماش حکایت دارند.
1) پرداخت‌های حقوق و مزایای130 کارگر کارخانه کک‌سازی طبس برای مدت پنج ماه، کارگران رسمی و قراردادی کارخانه نورد لوله اهواز برای مدت سه ماه، صد کارگر آتش نشانی رشت برای مدت سه ماه، کارگران پیمانی کارخانه گندله‌سازی شرکت فولاد زرند ایرانیان برای مدت چهار ماه، حدود ۳۰۰ کارگر شرکت پیمانکاری «ارسا ساختمان» برای مدت ۴ ماه، ۱۸ کارمند شرکت شهرک‌های صنعتی ایلام برای مدت سه ماه، ۱۵۰ کارگر پیمانی «راه آهن رجاء» برای مدت سه ماه، کارگران پیمانکاری شهرداری بهبهان برای مدت دو ماه، حدود 80 کارگر مرکز 118 مخابرات کرمان برای مدت چهار ماه، حدود ۱۰۰ کارگر شرکت آب وفاضلاب گرگان برای مدت چهار ماه، 100 کارگر شهرداری میرجاوه برای مدت چهار ماه، حدود۶۰ کارگر شهرداری منطقه دو کرمانشاه برای مدت سه ماه،حدود هزار کارگر پالایشگاه ستاره خلیج فارس برای مدت سه ماه و کارکنان بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی مشمول خدمت طرح یاسوج برای مدت سه ماه تا زمان تهیه این گزارش به‌تعویق افتاده است.
2) 55 کارگر «سیستم‌های صنعتی» در تاکستان،20 کارگر کارخانه تولید چرخ خیاطی «کاچیران»، حدود 30 کارگر قرار دادی و پیمانی آزاد راه تهران- شمال، 80 کارگر شرکت تولیدی پارس نئوپان تنکابن، حدود 30 کارگر شرکت فراورده‌های تزریقی و دارویی، حدود ۲۵ کارگر قراردادی کارخانه «فولاد قزوین»، چهار کارگر قراردادی شرکت فالیز پژوهش پارس، ۵۵ کارگر قراردادی کارخانه تولید کننده مخازن نفتی و گازی «سیستم‌های صنعتی» و80 کارمند میراث فرهنگی و صنایع گردشگری استان خوزستان از محل‌های کار خود تعدیل شدند. همچنین ۳۰۰ کارگر مجتمع معدنی صنعتی آهن و فولاد بافق با تعطیلی این واحدهای صنعتی، بیکار شدند.
همچنین ابوالقاسم رحمانی- فعال صنفی- از محل کار خود اخراج شد.
3) مقام قضایی از پلمپ یک رستوران در همدان به‌دلیل آنچه که سرو غذا در ظهر ماه رمضان می‌نامید، خبر داد.
4) رسانه‌های خبری از پلمپ مجموعه تفریحی گرینلند شیراز توسط مقام قضایی به دلیل آنچه که مشارکت و همراهی در پروژه مدلینگ و سوء استفاده از دختران جوان می‌نامیدند، خبر دادند.
بخش سوم- میراث فرهنگی و محیط زیست
1) اخبار منتشر شده از محیط زیست در تیر ماه، همچنان نشان از نامناسب بودن وضعیت این حوزه دارد، به‌گونه‌ای که به گفته مقام‌های مسئول و رسانه‌های خبری، در برخی روزهای تیر ماه، غلظت گرد و غبار در زابل به ۳۰۸۴ میکروگرم بر متر مکعب رسید که شاخص کیفیت هوا در این حالت در وضعیت خطرناک و ۲۰ برابر حد مجاز و ۷ برابر حد بحرانی بود. همچنین مقام دولتی از خشک شدن تالاب کجی خبر داد.
2) بر اثر انفجار یک قبضه مین در دهلران، صادق چابک و رحیم آذرپیکان- دو کارمند مرکز مین‌زدایی- مجروح شدند. همچنین بر اثر انفجار یک قبضه مین در گیلانغرب، یک نفر کشته شد.
خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در پایان گزارش ماه تیر 1395 با بیان اینکه زندانیان سیاسی و عقیدتی مسن، توان ادامه زندان ندارند، اعلام می‌کند که دگراندیشان دربند، نه‌تنها آزادی، بلکه سلامتشان هم در گرو اطاعت از دستورهای مأموران و سکوت در برابر ظلمی است که بر آنان می‌رود.
از همین رو کانون مدافعان حقوق بشر بر اساس گزارش‌های منتشر شده از شرایط زندان‌ها و زندانیان سیاسی و عقیدتی، معتقد است که مسئولان نظاره‌گر مرگ خاموش زندانیان هستند.
شیرین عبادی
رییس کانون مدافعان حقوق بشر
سوم مرداد ماه 1395
توضیح: علاقه مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشر در خصوص این گزارش به سایت‌ها و خبرگزاری‌های زیر مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا)، گزارش کانون مدافعان حقوق بشر از وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه اردیبهشت 1395 خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سایت‌های کانون مدافعان حقوق بشر، مرکز حامیان حقوق بشر، الف، کمیته گزارش‌گران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نیوز، سنی آنلاین، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکریان، ندای سبز آزادی، رادیو زمانه، رادیو فردا، بی بی سی و روزآنلاین.