اعلام سه ماه وضعیت اضطراری، دستگیری بیش از ۱۳ هزار نفر، ممنوعالخروجکردن استادان دانشگاه و حالا انحلال گارد ریاستجمهوری از پیامدهای کودتای نافرجام در ترکیه بودهاست اما انگار فصلالخطاب تمامي اين اقدامات، استرداد «فتحالله گولن»، واعظ در تبعيد است؛ كسي كه روزي رفيق روزهاي سخت «رجب طيب اردوغان»، رئيسجمهوري تركيه، بود.
به گزارش شبکه خبری تیآرتی، «مولود چاووشاوغلو»، وزیر خارجه ترکیه، اكنون قرار است برای پیگیری درخواست آنکارا جهت استرداد فتحالله گولن به آمریکا سفر کند و با مقامات آمریکایی دیدارهای دوجانبهای داشته باشد. چاووشاوغلو در صفحه توییتر خود نوشت: ما در حال برنامهریزی برای سفر یک هیأت عالیرتبه به آمریکا هستیم تا درخصوص استرداد رهبر جریان گولن مذاکره داشته باشیم و هر تلاشی را برای استرداد گولن به کار خواهیم بست.
او در حالي بر این نكته تأكيد كرد كه آنکارا در یک هفته تا ١٠ روز آینده، مدارک و شواهد لازم برای استرداد فتحالله گولن از آمریکا را تکمیل و آماده میکند و تحويل دولت واشنگتن ميدهد كه گولن بارها هرگونه دستداشتن در کودتای نافرجام اخیر ترکیه را رد کرده است و وکلای حقوقی نيز بر این باورند که روند بازگرداندن گولن سالها به طول خواهد انجامید.
اما ظاهرا تحت فشار قراردادن گولن كه اكنون به رقيب سرسخت اردوغان تبديل شده، تنها به مذاكره با واشنگتن محدود نميشود و آنكارا در حال بازداشت افراد نزديك به اوست. در تازهترين رويداد، «محمدسعید گولن»، برادرزاده فتحالله گولن، از سوی پليس تركيه به علت ارتباط با كودتا بازداشت شده است. به گزارش خبرگزاری دولتی آناتولی، او پیش از بازداشت، از «ارزروم»، زادگاه فتحالله گولن، در شرق ترکیه به آنکارا انتقال داده شده است. همچنین مقامات ترکیه یکی از برجستهترین معاونان گولن را بازداشت کردهاند. یک مسئول ترکیهای که خواست نامش فاش نشود، گفت: نیروهای امنیتی ترکیه «داوود هانجی»، یکی از معاونان برجسته گولن، را در استان «طرابزون» در شمال کشور در سواحل دریای سیاه بازداشت کردند. این مقام گفت: هانجی «دست راست» گولن و مسئول انتقال پولهایی بوده که به دست گولن میرسد.
انحلال گارد رياستجمهوري
از سوي ديگر، مقامات ترکیه قصد دارند گارد ریاستجمهوری این کشور را که حدود دو هزار و ٥٠٠ نیرو دارد، منحل کنند. به گزارش الجزیره، «بنعلی ییلدیریم»، نخستوزیر ترکیه، در گفتوگو با دو شبکه تلویزیونی داخلی، به بررسی اوضاع کشور پس از کودتا پرداخت و تصریح کرد: دیگر گارد ریاستجمهوری نخواهیم داشت چون دلیلی برای وجود آن نیست و نیازی به آن نداریم. او تأکید کرد اعضای گارد ریاستجمهوری از بین کسانی بودند که در جریان تلاش برای کودتا وارد ساختمان تلویزیون رسمی «تیآرتی» ترکیه شدند و این گروه، مجری این شبکه را وادار کردند بیانیه اعلام حکومت نظامی و ممنوعیت آمدوشد در ترکیه را بخواند.
نخستوزیر ترکیه افزود: حدود ۱۳ هزار نفر در پی تلاش برای کودتا به زندان منتقل شدهاند که از بین آنها بيش از ١٣ هزار پلیس، هشت هزار نظامی و دو هزار قاضی و دادستان و ۶۸۹ نفر غیرنظامی بودهاند. او درادامه تأكيد كرد: مرحله آینده شاهد بازسازی ارتش خواهیم بود بهطوریکه همگام با کشورهای مدرن باشد و ارتباط آن را با سیاست قطع میکنیم. ییلدیریم گفت: نیاز شدیدی به بازسازی ارتش است زیرا موجودیتهایی مثل سازمان فتحالله گولن، ارگنکن و… متأسفانه داخل ارتش شکل گرفتند درحالیکه در کشورهای مدرن ارتش نمیتواند منبع تهدید ملت و کشورش باشد و ازاینرو باید این تهدیدات از بین برود؛ چه از طریق اصلاحات و چه از طریق بازسازی جدید.
به باور بسياري، هفتههای آتی نشان خواهد داد كه اردوغان ميتواند تمام مخالفتها را کنار بگذارد یا اینکه باعث تقسیمبندیهای عمیقتر در کشور خواهد شد. ممکن است او در مبارزه علیه شبهنظامیان کُرد در جنوب شرق ترکیه دچار مشکل شود، زیرا در حال تصفیه ارتش است. داعش نیز از سیاست جدید در ترکیه سود خواهد برد، زیرا مقامات کشور به دنبال دستگیری طرفداران گولن خواهند بود تا یافتن مخفیگاههای افراد داعش. همچنین داعش از فضای ضدآمریکایی بهوجودآمده در ترکیه بعد از کودتا بهره خواهد برد، زیرا دولت و بسیاری از افراد جامعه قانع شدهاند که این کودتا کار آمریکا بوده است. به هميندليل داعش تلاش خواهد کرد این فضای ضدآمریکایی را گسترش دهد؛ آن هم در شرايطي كه روابط واشنگتن و آنکارا نه فقط همانند گذشته خوب نیست، بلکه بدتر نيز شده است.