گفتگوهای غیر مستقیم ایران و آمریکا در دوحه قطر به گفته نماینده تیم اروپایی هماهنگ کننده مذاکرات بدون دستیابی به پیشترفتهای مورد انتظاری که اروپا بدان امید داشت، چهارشنبه شب به پایان رسید.
علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایرانی چهارشنبه ۲۹ ژوئن با انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و میانجی گفتگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا پشت درهای بسته پشت یک میز نشستند که بنا به گزارشهای منتشر شده این دور از گفتگوها در انتها نتیجهای مشخص به همراه نداشته است.
در همین راستا اکسیوس یه نقل از یک مقام ارشد آمریکایی تایید کرد که دور تازه مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده با هدف احیای برجام روز چهارشنبه هشتم تیر بدون هیچ پیشرفتی در پایتخت قطر به پایان رسید.
در این گزارش آمده است که احساس میشد ایرانیها هیچ عجلهای برای دستیابی به توافق از خود نشان ندادند و علاوه بر مطرح کردن مسائل حل و فصل شده، موضوعاتی تازه و بی ارتباط با توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را پیش کشیدند.
این در حالی است که به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در این مذاکرات که گفته شده هدف آن رفع تحریمها بوده، «نظرات و پیشنهادهای عملیاتی ایران درباره موارد باقیمانده طرح شد و طرف مقابل نیز ملاحظات خود را ارائه کرد.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران سپس تصریح کرد: «در مورد ادامه مسیر و مرحله بعدی گفتوگوها، طبق روال همیشه باقری و مورا در تماس خواهند بود.»
گمانهزنی در باره گفتگوهای دوحه چگونه شکل گرفت؟
با گذشت ساعاتی از دومین روز گفتگوهای دوحه، رسانههای مختلف از نتیجه بخش نبودن مذاکرات خبر دادند. ابتدا خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران در گزارشی اختصاصی مدعی شد که پافشاری آمریکا بر طرح پیشنهادی در آخرین دور مذاکرات وین باعث شده تا پیشرفت خاصی در گفتگوها صورت نگیرد.
این خبرگزاری به نقل از منابع آگاه حاضر در مذاکرات همچنین اضافه کرده بود که واشنگتن به دنبال احیای برجام بدون دستاورد اقتصادی برای ایران است. تسنیم همچنین گزارش داده که مذاکرات دوحه امشب به پایان میرسد.
اما پس از انتشار این گزارش خبرگزاری ایرنا، متعلق به دولت جمهوری اسلامی در مطلبی متفاوت از ادامه گفتگوها و پیگیری موارد اختلافی بین طرفین خبر داده بود. گزارشی که برخلاف مطلب تسنیم چندان نگاه بدبینانهای به روند مذاکرات نداشت.
ساعاتی بعد هم، ناصر کنعانی، سخنگوی جدید وزارت امور خارجه ایران در واکنش به گزارش تسنیم تاکید کرد که گفتگوها از ابتدا هم قرار بود دو روزه باشد. او همچنین با اشاره به اینکه عصر امروز دیدار دیگری میان باقری کنی و انریکه مورا برگزار میشود همچنین گفت: «در طول رایزنیهای دیروز و امروز طرفها در مورد موضوعات باقیمانده به تبادل پیشنهادها و دیدگاههای خود پرداختند. مذاکرات دو روزه دوحه در فضایی حرفهای و جدی در حال برگزاری است.»
از سوی دیگر برخی از خبرنگاران غربی هم به نقل از منابع خود گزارش دادند که روند مذاکرات چندان مطلوب پیش نمیرود و گفتگوها امشب به پایان خواهد رسید. لارا روزن، خبرنگار آمریکایی که سالهاست مذاکرات هستهای ایران را دنبال میکند در این خصوص در حساب توییتری خود نوشت که مذاکرات احتمالا امشب متوقف خواهد شد. خانم روزن البته اشارهای به این مطلب نکرده که این توقف مذاکرات دائمی خواهد بود یا طرفین تاریخی را برای انجام دور بعدی مذاکرات تنظیم خواهند کرد.
همچنین علی واعظ، رئیس بخش ایران گروه بینالمللی بحران که رابطه نزدیکی با رابرت مالی، مذاکره کننده ارشد آمریکایی در پرونده ایران دارد، در حساب توییتری خود به صورت ضمنی از نتیجه بخش نبودن مذاکرات خبر داد. آقای واعظ با بازنشر یک توییت دیگر خود که دو روز پیش منتشر کرده بود، نوشت: «متاسفانه بدبینی من اثبات شد.»
واعظ پیشتر نوشته بود که اگر مواضع طرفین در این دور از مذاکرات نسبتا تند باشد تعجب نخواهد کرد چرا که هم ایران و هم آمریکا تمایل بیشتری برای حفظ موقعیت خود دارند تا اینکه بخواهند یک مصالحه اساسی داشته باشند.
مذاکرات هستهای برای احیای برجام پس از بیش از ۳ ماه تعلیق، از روز گذشته در دوحه در چارچوب دیگری آغاز شد. در این گفتگوها که تنها با حضور نمایندگان ایران، آمریکا و اتحادیه اروپا برگزار شد، همچنان بدون ملاقات مستقیم میان مقامهای ایرانی و آمریکایی پی گرفته شد. مذاکره کنندگان ایرانی به دستور علی خامنهای ماههاست که اجازه گفتگوی مستقیم با طرف آمریکایی را ندارند و حتی از زمان روی کار آمدن دولت جو بایدن هم، عباس عراقچی نتوانست نشستی مشترک با طرف آمریکایی برگزار کند.