نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی میگوید فعلا برنامهای برای ششمین دور مذاکرات برجام وجود ندارد. در این مذاکرات ایران تأکید بر لغو تمامی تحریمها دارد؛ آمریکا اما میگوید تحریمهای موشکی و حقوق بشر را لغو نمیکند.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در کمیسیون مشترک برجام درباره احتمال آغاز دور جدید مذاکرات احیای توافق هستهای (برجام) با ایران در صفحهاش در توییتر نوشت: “دور پنجم مذاکرات وین در زمینه برجام برقرار است. فعلا هیچ برنامهای برای دور ششم وجود ندارد. مذاکرهکنندگان با این استنباط پیش میروند که دور فعلی باید دور آخر مذاکرات باشد.»
به گزارش “میدل ایست نیوز”، منابع ایرانی نزدیک به روند مذاکرات وین به “العربی الجدید” گفتهاند که آمریکا با برداشتن همه تحریمهای مربوط به پرونده هستهای ایران موافقت کرده اما حاضر به برداشتن “همه تحریمها” که مطالبه اصلی ایران است نیست.
به گفته این منابع، طرفهای حاضر در روند مذاکرات از موضوع رفع تحریمهای هستهای ایران عبور کردهاند، اما ایران تأکید میکند که “رفع تحریمهای هستهای به تنهایی کافی نیست چون برخی تحریمهای غیر هستهای شامل تحریمهای بانکی و نفتی میشود”.
این منابع افزودهاند که دولت آمریکا در دورههای قبلی مذاکرات بر باقی ماندن تحریمهای مربوط به تروریسم و حقوق بشر و برنامه موشکی ایران پافشاری میکرد، اما در دور چهارم مذاکرات حاضر به انعطاف در این باره شد. در این راستا، آمریکا موافقت کرده که تحریمهای وضع شده علیه شبکه نفتی و بانک مرکزی ایران را که پیشتر در ذیل قوانین “کاتسا” تحریم شده بودند “به تعلیق درآورد”.
بر اساس این گزارش، اقدام دولت ترامپ در گنجاندن این تحریمها ذیل قانون کاتسا باعث شده که برداشته شدن این تحریمها از جمله اختیارات کنگره باشد و رئیسجمهور آمریکا فقط بتواند آنها را حداکثر به مدت ۶ ماه با امکان تمدید به حال تعلیق درآورد.
علاوه بر این، دولت آمریکا با رفع ۷۰۰ تحریم از ۱۵۰۰ تحریم وضعشده علیه ایران موافقت کرده اما حاضر به برداشتن برخی تحریمها نیست و «برداشته شدن همه تحریمها را مشروط به مذاکره درباره همه پروندههای فیمابین میداند».
این منابع گفتهاند، موضوع مورد اختلاف دیگر توسعه فعالیتهای هستهای ایران در سالهای اخیر و اقدامات ایران در کاهش تعهداتش به توافق هستهای است.
در این باره آمریکا تأکید میکند که برای رسیدن به توافق، ازسرگیری عمل به تعهدات از جانب ایران کفایت نمیکند بلکه ایران باید به وضعیت پیش از نقض تعهدات برگردد و وضعیت سانتریفیوژهای پیشرفته و ذخایر اورانیوم غنیشده ایران معلوم شود.
این منابع تأکید کردهاند که ایران با کاهش ذخایر اورانیوم خود موافقت کرده اما حاضر به نابودکردن سانتریفیوژهای پیشرفته خود نیست و در این باره چین و روسیه پیشنهاد نظارت دقیق آژانس بر عملکرد این سانتریفیوژها را مطرح کردهاند و انتقال آنها به نقطهای امن زیر نظر آژانس را مطرح کردهاند اما آمریکا هنوز این پیشنهادها را نپذیرفته است.
دیگر موضوع اختلاف آن است که آمریکا پذیرفته که گام اول ازجانب این کشور برداشته شود اما حاضر به برداشتن یکباره تحریمها نیست و بر لغو بخشی از تحریمها و اطمینان از عمل کردن ایران به تعهداتش و سپس برداشتن بخش دیگری از تحریمها تأکید میکند، اما ایران همچنان تأکید میکند که طرفین یکباره به همه تعهدات خود برگردند به این ترتیب که آمریکا یکباره همه تحریمها را لغو و ایران نیز پس از اطمینان از لغو تحریمها به تعهداتش برگردد.
این منابع تأکید کردهاند، با توجه به این که توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا ۲۳ ژوئن تمدید شده، وقت برای مذاکره محدود است و مذاکرات در دوره پنجم فشردهتر شده است.
با وجود این، به گفته این منابع، بعید است که دور پنجم مذاکرات به حل کامل اختلافات و رسیدن به توافق نهایی بینجامد و احتمالا دور ششمی از مذاکرات لازم است، هرچند احتمال بروز یک غافلگیری برای همه طرفها مطرح است.
به گزارش میدل ایست نیوز، این منابع افزودهاند که نبود جانشینی برای توافق هستهای باعث شده که آمریکا آماده دادن امتیازاتی برای بستن این پرونده و رفتن سراغ مسائل دیگری که اولویتهای سیاسی این کشور را تشکیل میدهد باشد.