آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شامگاه دوشنبه ۳۱ مه (۱۰ خرداد) با انتشار گزارشی اعلام کرد که ذخایر اورانیون غنی شده طی سه ماه اخیر با افزایش ۲۷۳ کیلوگرمی به ۱۶ برابر سقف تعیین شده در برجام رسیده است.
خبرگزاری ها و رسانه‌های غربی که به نسخه‌ای از این گزارش دست یافته نوشته‌اند که ایران درباره آثار اورانیوم غنی شده که بازرسان در چندین سایت مشاهده کرده‌اند، توضیحی نداشته است.
در گزارش رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو این آژانس آمده است: «ایران پس از ماه‌ها، درباره وجود ذراتی از مواد هسته‌ای در هر یک از سه مکانی که آژانس دسترسی‌های تکمیلی (بازرسی) را در آن انجام داد، توضیحات لازم را ارائه نداده است.»
در این گزارش با اعلام این که «مدیر كل نگران است كه بحث‌های فنی بین آژانس و ایران نتایج مورد انتظار را نداشته باشد»، همچنین گفته شده: «نبود پیشرفت در شفاف‌سازی در برابر پرسش‌های آژانس پیرامون صحت و کامل بودن اظهارات پادمانی ایران، بر توانایی آژانس در ارائه اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران تأثیر جدی می‌گذارد.»
برخی کارشناسان می‌گویند در حالی که گفتگوهای برجامی میان تهران و غرب در جریان است، گزارش روز دوشنبه آژانس احتمالاً گره دیپلماتیک تازه‌ای را میان دو طرف ایجاد کرده و پیشبرد این گفتگوها را دشوارتر می‌سازد.
سه ماه پیش بریتانیا، فرانسه و آلمان با حمایت آمریکا پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای حکام ارائه دادند که به موجب آن ایران می‌بایست به دلیل کاهش همکاری‌های برجامی و نبود توضیح کامل درباره منشا ذرات اتمی یافت شده در بازرسی‌ها مورد مؤاخده قرار می‌گرفت. در همان زمان گروسی از مذاکرات تازه‌ای با ایران سخن گفت.
با این حال سه قدرت اروپایی با آغاز مذاکرات احیام برجام در وین، در نهایت از پیگیری پیشنهاد خود صرف نظر کردند. اما اکنون با انتشار این گزارش در آستانه نشست سوم شورای حکام که قرار است هفته آینده برگزار شود، بیم آن می‌رود که این سه کشور در فکر تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران باشند.
نشانه‌های نه چندان امیدوارکننده در وین
مفاد گزارش آژانس روز دوشنبه در حالی منتشر شد که نشانه‌هایی مأیوس کننده از روند مذاکرات وین نیز دیده شد. عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد ایران در مذاکرات احیا برجام در این روز گفت که ممکن است هیئت‌ها بار دیگر برای مشورت به کشورهایشان برگردند.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با بیان اینکه شخصا مطمئن نیست در این دوره از مذاکرات جمع‌بندی حاصل شود، گفت: «ممکن است لازم باشد هیئت‌ها یک بار دیگر برای مشورت‌های بیشتر به کشورهایشان مراجعه کنند. هرچند هنوز در این باره تصمیم قطعی گرفته نشده است.»
عراقچی اضافه کرد: «الان در نقطه‌ای هستیم که درباره اختلافات بارزی که وجود دارد به آنها پرداخته می‌شود. متن‌ها تهیه شده است و مقدار زیادی از متون آماده است ولی مسائل اختلافی تحت بررسی است.»
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با این حال به جلسه سه جانبه خود با نمایندگان روسیه و جین اشاره کرد و گفت: «هماهنگی‌های خوبی بین ما، روسیه و چین وجود دارد. علاوه بر این همچنین جلسه چهارجانبه دیگری با سه کشور اروپایی داشتیم و جلسات کارشناسی به همین ترتیب ادامه دارد.»
عراقچی با تاکید بر اینکه تاکنون مسیر خوبی طی شده است، خاطرنشان کرد: «این که در این دوره به جمع‌بندی برسیم، شخصا مطمئن نیستم. با این حال به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم.»
نشست‌های کمیسیون مشترک برجام و گفتگوها برای احیای توافق هسته‌ای از ۱۳ فروردین ماه امسال با مشارکت ایران و ۱+۴ و حضور غیر مستقیم نماینده آمریکا در حال برگزاری است و تاکنون پنج دور از این گفت و گوها برگزار شده است.