“کودکان کار بی پناه تر از همیشه در روزهای اخیر شاهد انتشار کلیپی از رفتار بیمارگونه افراد آزار رسان با کودکان کار بوده ایم که قلب همه ما را به درد آورده است.
متاسفانه قبح هر گونه آزار و خشونت برعلیه کودکان کار از بین رفته وآنها بیش از پیش قربانی آزار می شوند، یک بار به خوردن “گُل” مجبورشان کردند و بار دیگر آنان در سطل زباله ای که نان خود و خانواده را در آن می جستند پرت کرده اند تا بساط تفریح و عیش عده ای فراهم شود و اکنون هم آزار جنسی کودکان در ملا عام را شاهد هستیم. رفتاری هایی از این دست به همراه افزایش جرم و جنایت واعتیاد و طلاق و… زنگ خطری برای همه ما باید باشد.
این که بر اساس اعلام موسسه گالوپ کشور ایران عصبانی ترین مردم جهان را دارد و ثبت روزانه ۱۶۰۰ مورد نزاع منجر به ضرب و جرح در پزشکی قانونی ( در آمار سال ۹۶ ) و یا اعلام آمار افزایشی کودک آزاری در جامعه و… اخباری بسیار نگران کننده است و باید هشداری جدی برای سیاستگزاران و تصمیم سازان و متولیان امور باشد.
در این میان کودکان کار همواره آسیب پذیرترین اقشار جامعه در مقابل هرگونه خشونت و سوء استفاده و آزارهای جسمی و جنسی بوده اند که متاسفانه این موضوع در سال های اخیربه صورت عریان تر خود را نشان می دهد. شبکه یاری کودکان کار متشکل از دهها سازمان مردم نهاد حامی کودکان در آستانه روز جهانی پیشگیری از کودک آزاری ضمن ابراز تاسف و تاثر ازتشدید خشونت و آزار بر تن و جان نحیف وعزیز کودکان کار موارد زیر را به استحضار می رساند :
۱-آنچه تا کنون از کلیپ های آزار کودکان کار منتشر شد، افشاگری آن به خاطر گسترش فضای مجازی و از اقسام آشکار اشتغال کودکان بوده است. هیچگونه آماری از تعداد کودکان کار در اقسام پنهان آن موجود نیست، بررسی های ما نشان می دهد که این کودکان در گارگاههای زیر زمینی و مخوف به بدترین وجه استثمار می شوند، شرایط کار از لحاظ ایمنی کار و سلامتی جسمی بسیار نگران کننده است، ساعات کار طولانی داشته و دستمزد اندک دریافت می کنند، آزارهای جسمی و جنسی را متحمل می شوند و بسیاری از آنان توان بازگویی آزارها را ندارند.
۲-در مجلس ششم قانون ضد حقوق کودکی به تصویب رسید که بر اساس آن کارگاههای زیر ۱۰ نفر از شمول قانون کار خارج شد و این در حالی است که اغلب کودکان در کارگاههای زیر ده نفر به کار گمارده می شوند، و کارگاههای خانگی هم بیش از ۵۰ سال است که از شمول قانون کار خارج است. تاسف بارتر آن است که از مجلس ششم تا کنون گویا نمایندگان ادوار مختلف مجلس دغدغه ای برای بررسی وضعیت کودکان کار و حذف این مصوبه نداشته اند.
۳-انتشار وسیع کلیپ اخیر نباید مجوزی برای تداوم جمع آوری کور و بی هدف کودکان خیابانی به بهانه جلوگیری از آزار آنها باشد چرا که حضور پر شمار کودکان کار در سطح خیابان های تقریبا تمام شهر های ایران گویای شکست بیش از ۳۰ طرح دولتی تحت عناوین مختلف “ساماندهی کودکان خیابانی” با صرف بودجه های هنگفت بوده است و این بار تفاوتِ آن با دفعات قبل شاید این است که اجرای این طرح را به مقاطعه کار و پیمان کار ” ساماندهی ” واگذار کرده اند که البته واگذاری یک مسئله مهم اجتماعی به پیمانکاری جای تامل و پرسش فراوان است. تمام بررسی های کارشناسان ما نشان می دهد پس از هر بار اجرای طرح های جمع آوری، کودکان به سمت اشتغال پنهان و مخوف تر رانده می شوند. کارگاههایی که متولیان امورهیچگاه تمایلی به چراغ انداختن به آنها را نداشته اند، براستی آیا این غفلت ۲۰ ساله کمی عجیب نیست ؟؟
۴-بارها اعلام کرده ایم که کار کودکان محصول عوامل مختلفی است که در طی آن فقرا در نبود توزیع عادلانه ثروت به حاشیه رانده شده و از دانش و منزلت و حد اقل های رفاه محروم مانده اند و به گفته جامعه شناسان در طی سال های اخیر این بی عدالتی فراگیر منجر به “حذف طبقه اجتماعی فقرا” و سوق دادن آنان به حاشیه شده است. این طبقه به حاشیه رانده شده ای که حالا فقط برای بقای خود تلاش می کند، به اشتغال غیررسمی روی می آورند که در این فرایند، بخش مهمی از تامین معاش خانواده بر شانه های نحیف کودکان سنگینی می کند. و البته که خانواده های مهاجران (عمدتا افغانستانی ) نیز به دلیل فقدان هر گونه حمایت های اثربخش حداقلی دولت همواره به چنین سرنوشتی دچار هستند.
۵-برابر مفاد پیمان نامه جهانی حقوق کودک که کشور ما از سال ۷۳ متعهد به اجرای آن است و اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آموزش و تحصیل رایگان و اجباری و با کیفیت حق همه کودکان است، چنانچه دولت خود را مسئول آموزش اجباری همه کودکان بدون توجه به طبقه اجتماعی و ملیت و جنسیت بداند و شرایط حداقلی تحصیل را برای همگان فراهم کند، تبعا از حضور کودکان در کارگاههای زیر زمینی و خیابانی به نحو چشمگیری کاسته شده و در آن صورت آزارهای دلخراش پیدا و پنهان کودکان بی پناه نیز کمتر خواهد شد.
۶-ما دلجویی از کودکان آزار دیده و دستگیری و حتی مجازات آزار رسانان به آنها را راه حل نهایی خشونت و آزار رو به افزایش بر علیه کودکان نمی دانیم و اعتقاد داریم باید به ریشه های رواج خشونت از راس تا ذیل جامعه پرداخته شود، بدیهی است با روانکاوی و پی گیری گذشته همه این افراد کودک آزار مشخص خواهد شد که چه تعداد از این افراد مانند “بیجه”، آزارگر معروف کودکان، خود در مراحل مختلف زندگی قربانی یکی از اقسام مختلف آزار جنسی و خشونت و تبعیض و… بوده اند.
در پایان یک بار دیگر خشونت های بی پایان برعلیه کودکان کار را محکوم کرده و نقش متولیان دولتی و مسئولین حکومتی را به اتخاذ شرایطی برای تامین امنیت و محافظت از همه کودکان و همچنین ایجاد شرایط برابر برای امکان زندگی و تحصیل و برخوردای از حداقل های رفاه و آسایش و آرامش برای همه کودکان عزیز کشورمان را فارغ از جنسیت و ملیت یاد آور می شویم.
شبکه یاری کودکان کار”