ظریف گفتوگو با همتای آلمانی خود را “جدی و صریح” خواند و افزود که ایران از نقشآفرینی آلمان و اروپا در کاهش تنش با آمریکا استقبال میکند. هایکو ماس گفت کاهش تعهدات برجامی ایران و افزایش تنش در منطقه به نفع هیچکس نیست.
در نشست مطبوعاتی وزیران خارجه ایران و آلمان، به موضوع حفظ برجام، تنش در خاورمیانه، جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران و انتظارات ایران از اتحادیه اروپا پرداخته شد.
محمدجواد ظریف، ملاقات و مذاکره با همتای آلمانی خود را “طولانی، جدی و صریح” توصیف کرد و گفت: «گفتوگوی بسیار خوبی با آقای ماس در مورد نحوه کاهش تنش در منطقه داشتیم و خوشحالیم که ایشان هم از گفتوگوهای منطقهای برای کاهش تنش حمایت میکنند.» او به نقش مهم آلمان و اتحادیه اروپا در پایان دادن به تنش کنونی بین ایران و آمریکا اشاره کرد و گفت و تهران از این نقشآفرینی استقبال میکند.
وزیر خارجه آلمان از صبح دوشنبه ۲۰ خرداد برای دیداری یک روزه در تهران به سر میبرد. برلین هدف این سفر را تلاش برای کاهش تنش تهران و واشنگتن و ترغیب ایران به اجرای تعهدات برجام اعلام کرده است. سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته که رئیس المانی اینستکس (کانال تبادلات مالی و بازرگانی اروپا با ایران) نیز هایکو ماس را در سفر به تهران همراهی میکند.
هایکو ماس، حفظ برجام را مستلزم پایبندی همه طرفها به تعهداتشان دانست و گفت: «آلمان و اتحادیه اروپا سعی میکند عدم حضور آمریکا در برجام را جبران کنند اما ما این مسئله را نمیپذیریم که چون یک طرف تعهداتش را کاهش داده، طرف دیگر هم تعهدات خود را کاهش دهد.» او در ادامه گفت آلمان میکوشد به تعهدات خود در برجام عمل کند اما “معجزه هم نمیتوانیم بکنیم.”
وزیر خارجه آلمان پیشتر در برلین گفته بود حتی با وجود اینکه ایالات متحده از برجام خارج شده و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، “استراتژی فشار حداکثری” بر جمهوری اسلامی را دنبال میکند، لازم است که آلمان “همراه با شرکای خود کماکان” برای حفظ این توافق تلاش کند. سه هفته قبل و در همین راستا، ینس پلوتنر، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه آلمان با عباس عراقچی، معاون ظریف دیدار کرده بود.
وزیر خارجه آلمان در نشست خبری مشترک با ظریف تاکید کرد که افزایش تنش در خاورمیانه و خارج شدن اوضاع از کنترل، به نفع هیچکس نیست: «فکر نمیکنم افزایش تنش و رسیدن به مراحل نظامی در راستای منافع هیچ کسی باشد… هیچ کس در ملاقاتهای من در اردن، عراق و امارات خواهان افزایش تنشها نبود و این پیامی است که من امروز میخواستم از منطقه به تهران انتقال دهم.»
ظریف تنها راه کاهش تنش در منطقه را توقف جنگ اقتصادی دانست و افزود که پیشنهاد ایران برای تشکیل “مجمع گفتوگوهای منطقهای” به قوت خود باقی است. او همزمان عنوان کرد که حامیان جنگ اقتصادی علیه مردم ایران نباید توقع داشته باشند که در امان بمانند: «اگر قرار باشد درباره رفتار تشنج آفرین در منطقه صحبت شود دیگران باید پاسخ دهند… ما هفت هزار سال است که در این منطقه هستیم دیگران از کجا آمدهاند؟»
وزیر خارجه ایران، درخواست گفتوگو برای یک توافق دیگر را در گرو اجرایی شدن توافق قبلی دانست و در پاسخ به خبرنگار “اشپیگل” مبنی بر احتمال مذاکره پیرامون مسائل موشکی گفت: «دو نکته مهم است. اول این که یک توافق داریم که حاصل دو سال مذاکرات فشرده و ۱۲ سال کار دپیلماسی است. آیا این توافق را اجرا کردند که توقع گفتوگو درباره مسائل دیگر را دارند؟» او عنوان کرد که ایران آغازگر هیچ جنگی نبوده و نخواهد بود: «اما کسی که با ما جنگ را شروع کند پایان دهندهاش نخواهد بود.»
روزنامه ایران، روزنامه وابسته به دولت، در یادداشتی نوشته است که توقع حل مسائل ایران و آمریکا با سفر نخست وزیر ژاپن یا وزیر خارجه آلمان به تهران، انتظار نامعقولی است: «دیدارهای دیپلماتیک در سطح بالا با مقامات ایرانی گرچه به معنای شکست سیاستهای یکجانبه ترامپ علیه ایران است اما تا زمانی که ترامپ عهده دار کاخ سفید است، نباید از این سفرها ذوق کرد و گمان برد که مسائل ایران و آمریکا حل میشود.»