به گزارش سایت زمانه،با نزدیک شدن دور دوم تحریمهای آمریکا علیه ایران سه دیپلمات اروپایی به رویترز گفتهاند که ساز و کار ویژه اروپا برای معاملات تجاری با ایران با آغاز این تحریمها قانونی خواهند شد اما اجرای آنها به آغاز سال آینده میلادی موکول میشود.
یکی از این دیپلماتها گفته است که «ما سعی میکنم این ساز و کار را تا ۴ نوامبر (۱۳ آبان) جایگزین کنیم و کاملاً مطمئن هستیم که میتوانیم آن را انجام دهیم. این بلافاصله عملی نخواهد شد و نیاز به زمان دارد و ماهها طول خواهد کشید.»
بهگفته این دیپلمات مسائلی نظیر مکان و یک دفتر مرکزی و سایر مسائل هنوز باید حل شود.
اواخر سپتامبر سال جاری در نشستی که با حضور وزیران خارجه ایران و قدرتهای عضو «گروه چهار به علاوه یک» (آنگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) برگزار شد، شرکتکنندگان با انتشار بیانیهای از ایجاد یک «ساز و کار ویژه» برای تسهیل پرداختهای مربوط به صادرات و واردات ایران استقبال کردند. هدف این است که شرکتهای اروپایی بتوانند بدون استفاده از کانالهای عادی تراکنشهای مالی بینالمللی، با جمهوری اسلامی به داد و ستد بپردازند تا در معرض مجازاتهای اقتصادی آمریکا قرار نگیرند. «ساز و کار ویژه» بر پایه مبادله تهاتری (پایاپای) نفت در برابر کالا و خدمات و جایگزینی یورو با دلار در این معاملات قرار دارد.
یک دیپلمات اروپایی دیگر نیز اعلام کرد که همه چیز در حال انجام است تا یک تاریخ شروع نمادین تعیین شود و به تهران نشان داده شود که اتحادیه اروپا وعده خود را عملی میکند. نخستین بار فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سپتامبر سال جاری در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک این طرح را اعلام کرد.
اتحادیه اروپا با حمایت چین و روسیه امیدوارند که با حفظ برجام بتوانند ایران را به توافق هستهای ۲۰۱۵ پایبند نگه دارند.
دیپلمات سوم هم به رویترز گفته است که «ما باید به ایرانیان نشان دهیم که تلاش میکنیم از توافق هستهای در مقابل تحریمهای آمریکا محافظت کنیم، اما در همین حال میگوییم که نمیتوانیم خیلی سریع به این خواسته عمل کنیم.»
دیپلماتهای اروپایی گفتهاند که «ساز و کار ویژه» برای تمامی مبادلات کافی نیست و هدف قانع کردن ایران برای حفظ توافق هستهای است.
یک ماه پیش نیز چند تن از دیپلماتهای اروپایی که نامشان منتشر نشد به رویترز گفته بودند که با تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، و بهویژه با بهاجرا گذاشتن تحریمهای نفتی از ۴ نوامبر / ۱۳ آبان، دیگر حفظ توافق هستهای با ایران ممکن نخواهد شد. یکی از این دیپلماتها گفته بود: «اگر تحریمها واقعاً در پایان سال بهاجرا گذاشته شوند، حفظ توافق هستهای بسیار سخت خواهد بود زیرا آنچه که روی میز انجام میشود کافی نیست.»
این دیپلماتها تلاشهای مختلف اتحادیه اروپا برای بازگشایی مسیر مبادلات تجاری با ایران را کافی نمیدانند و میگویند بهرغم آنکه آمریکا در مدیریت سوئیفت اکثریت را ندارند اما میتواند بانکها را مورد تحریم قرار دهد.
سوئیفت، یا «جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی» توسط ۲۳۹ بانک از ۱۵ کشور اروپایی و آمریکای شمالی پیش از این تشکیل شده و هدف از آن توسعه پرداختهای مالی بینالمللی است.
استیو منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا اوایل هفته جاری قبل از سفرش به ریاض، به خبرگزاری رویترز گفته بود که ایالات متحده آمریکا در حال مذاکره با سامانه سوئیفت مستقر در بلژیک است که دسترسی ایران به این سامانه را قطع کند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ۷ شهریور در دیدار و گفتوگو با حسن روحانی و اعضای هیأت دولت گفته بود که اروپا شایسته اعتماد نیست: «ارتباط و ادامه مذاکره با اروپا ایراد ندارد اما باید ضمن ادامه این کار از آنها درباره مسائلی نظیر برجام و یا اقتصاد قطع امید کنید.»