به نظر می رسد که این طرح به گونه ای نظام مند تر از طرح کارورزی دانش آموختگان اجرایی تهیه و تصویب شده است؛ اما همان طور که درباره ی آن طرح گفتم در اینجا نیز تنها به شرح برخی از موارد ابهام یا کاستی طرح مهارت آموزی از دیدگاه خود می پردازم و از اشاره به نکته های مثبت یا میانه ی این طرح می گذرم.
در بند 5-8 ماده ی 5 این مصوبه می خوانیم: ” مربی ( استادکار)، حین اجرای آموزش، اجازه کاهش تعداد یا اخراج کارگران مشمول بیمه ی تأمین اجتماعی نسبت به زمان شروع اجرای طرح را ندارد؛ تعداد بیمه شدگان واحدهای مشمول نباید کاهش یابد.”
پرسش این است که اگر مربی ( استاد کار)، حین اجرای آموزش از تعداد کارگران مشمول بیمه ی تأمین اجتماعی ( خود ) بکاهد یا آنها را اخراج کند نسبت به زمان اجرای طرح بکاهد ( تعداد بیمه شدگان واحدهای مشمول کاهش یابد) و کسی درباره ی این موضوع اعتراضی نکند)از کجا معلوم می شود که این کار را انجام داده است و ضامن اجرای این بند چه کسی است و چگونه باید از چگونگی اجرای آن آگاه شود؟
دربند 5-10 ماده ی 5 می خوانیم: ” تهاد مهارت آموزان برای هر واحد مشمول، به شرط وجود امکانات، تجهیزات، فضا و ایمنی کافی، حد اکثر 3 نفر است.”
این همان عیبی است که در طرح مصوب کارورزی نیز شاهد آن بودیم: این بند دست واحد های مشمول برخوردارازهرگونه امکانات لازم برای پذیرش متقاضیان مهارت آموزی را در پذیرش بیش از سه مهارت آموز را بسته است و از این رو این امکان وجود دارد که برخی از متقاضیان از گذراندن این دوره بازمانند؛
در بند 5-11 ماده ی 5 آمده است: ” طرفین حق مطالبه ی هیچ گونه وجهی بابت اجرای دوره ی مهارت آموزی را ندارند.”
این بند درباره ی واحد مشمول مهارت آموزی درست است؛ بدین سبب که از برخی آگاهیها و کار شخص مهارت آموز بهره مند می شود؛ اما اینکه کارآموز که وقت و انرژی و برخی استعدادها و کارخود را در اختیار واحد مشمول می گذارد نیز مطالبه ی هیچ گونه وجهی نکند، بهره کشی محض از مهارتاموز و به هیچ رو موجه نیست. این بند حتی از دستورالعمل طرح مهارت اموزی درباره ی پرداختی به افراد مشمول ناموجه تر و ستمگرانه تر است؛
1
در بند 6-6 ماده ی 6 می خوانیم: ” اعتبار مجوز هر واحد مشمول طرح در صورت عدم جذب و بهکارگیری حد اقل یک سوم از ظرفیت مهارت آموختگان آن واحد، فاقد اعتبار بوده و قابل تمدید نیست.”
دراینجا یک اشتباه مفهومی و یک اشتباه محتوایی انجام گرفته است. به لحاظ درک مطلب کامه ی اعتبار دو مرتبه در یک جمله تکرار شده است که اعتبار اول زاید است و به کار بردن آن از روانی جمله میکاهد. و به لحاظ محتوا، نبود امکان پذیرش کار آموز در زمان معین، به دلیل فراهم نبودن مجموعه ی شرایط پذیرش درآن زمان، دست واحد مشمول را در بهره برداری از امکان پذیرش در شرایط مطلوب می بندد و طرفین را از بهره مندشدن از انجام فعالیت مهارت آموزی محروم می کند؛
در ماده ی 11- کمیته ی راهبری ملی، نماینده ای از سازمانهای ذیربط، یعنی اتحادیه های صنفی و واحدهای مشمول طرح در نظرگرفته نشده است و این شرط نقض آشکار دخالت مردمی درتصمیمگیریها را دربردارد.
علی رضا جباری ( آذرنگ )
8/6/96 ( 2017/8/30)