مسئولان دومین شهر بزرگ آلمان یعنی هامبورگ، خود را برای میزبانی سران ٢٠ کشور جهان در قالب نشست دو‌روزه جی ٢٠ که ١٦ و ١٧ تیر برگزار می‌شود، آماده می‌کنند. هم‌زمان معترضان نیز از سراسر اروپا خود را به این شهر می‌رسانند تا صدای اعتراض خود را به گوش رهبران جهان برسانند. از دیگر سو، در شرایطی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مواضع تند‌و‌تیزی علیه موضوع گرمایش زمین و تجارت آزاد اتخاذ کرده است، انتخاب هامبورگ به‌عنوان یک شهر بندری متمول و به‌عنوان ساحل امن تجارت آزاد، پیام روشنی را به حاضران در این نشست مخابره می‌کند. هامبورگ که شماری از دفاتر اصلی غول‌های صنعتی از قبیل ایرباس و یونیلور را در خود جای داده است، نماد استقامت برای آلمانی‌هاست. این شهر که در جریان جنگ جهانی دوم به‌سختی از سوی نیروهای متحدین بمباران شد، توانست بار دیگر در قامت یک مرکز اقتصادی و فرهنگی سر برآورد. البته تاریخ دیرینه این شهر در اعتراض‌های ضدسرمایه‌داری و راهپیمایی‌های عظیم روز کارگر، شرایط را برای نیروهای امنیتی و پلیس دشوار می‌کند که علاوه بر هامبورگی‌ها، وظیفه کنترل معترضانی از سراسر اروپا را دارند.
جی ٢٠: دو نگاه
گروه جی ٢٠، همان‌طور که از نامش پیداست، ترکیبی است از ٢٠ کشور برتر صنعتی و اقتصادهای نوظهور که در مجموع، ٨٥ درصد از تولید ناخالص جهان و دوسوم جمعیت جهان را در اختیار دارند. ١٨ سال از اولین‌باری که نشست جی ٢٠ در سال ١٩٩٩ در برلین و در سطح وزرای دارایی برگزار شد، می‌گذرد؛ اما بعد از بحران مالی جهانی در سال ٢٠٠٨، جی ٢٠ به نشستی سالانه و در سطح سران کشورها بدل شد. در کنار حضور کشورهایی مانند فرانسه، کانادا، ایتالیا، هند و روسیه، شاید کمتر کسی انتظار عضویت کشورهایی مانند مکزیک، عربستان، اندونزی و آفریقای جنوبی را در این نشست داشته باشد؛ کشورهایی که در مقام اقتصادهای نوظهور در این نشست حضور دارند. بااینحال، در نگاه مردم به نشست جی ٢٠، شکاف معناداری وجود دارد؛ برای عده‌ای، جی ٢٠ نشستی است بین رهبران جهان که قصد چاره‌اندیشی برای مشکلات این کره خاکی را دارند. برای برخی دیگر، اینها سودجویانی سرمایه‌دار هستند که قصد دارند با تقسیم منابع جهانی و سیاست‌گذاری‌های منفعت‌طلبانه، استیلای جهانی خود را گسترش دهند. بااینحال، آنچه مجاری رسمی می‌گویند، این است که قرار است رهبران ٢٠ قدرت اقتصادی جهان، برای تبادل نظر درباره مسائلی مانند چگونگی دستیابی به رشد پایدار در آفریقا، توانمندسازی اقتصادی زنان و ایجاد اشتغال در هامبورگ گرد هم بیایند. البته مشخص نیست رشد پایدار در آفریقا و مقابله با بی‌کاری چگونه قرار است محقق شود، وقتی تا سال ٢٠٣٠ میلادی از هر ١٠ کودک آفریقایی زیر صحرا، تنها یک نفر به مهارت‌های آموزش متوسطه دست خواهد یافت. به نظر تا زمانی که عدالت آموزشی برقرار نشود، سرمایه‌گذاری‌های کلان در زیرساخت‌ها عملا راه به جایی نخواهد برد؛ آن‌هم در جهانی که هر روزه به‌واسطه ماشینی‌شدن فرایندهای تولید، نیاز به استخدام کارگران غیرماهر کمتر و کمتر می‌شود. البته گفته می‌شود آنگلا مرکل علاوه بر مباحث یادشده در بالا، قرار است مقولاتی مانند تجارت آزاد، سیاست‌های مهاجرتی و توافق آب‌و‌هوایی را پیش بکشد که می‌تواند آتش جنگ میان او و ترامپ را شعله‌ور کند. ترامپ پیش‌تر با اعتراض به تراز مثبت تجاری آلمان با آمریکا، آلمانی‌ها را در تجارت بسیار بد توصیف کرده بود. مرکل نیز بعد از نشست جی ٨ در ایتالیا، گفته بود زمان آن رسیده اروپا به خود تکیه کند. از حاشیه‌های جذاب دیگر این نشست، می‌توان به اولین دیدار رو‌در‌روی ترامپ با پوتین اشاره کرد. بحث دخالت روس‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا نیز در کانون انتقادات مخالفان ترامپ قرار دارد و همین مسئله به این دیدار اهمیتی دوچندان می‌بخشد.
ترس از تکرار جنوا
برگزاری راهپیمایی‌های اعتراضی هم‌زمان با چنین نشست‌هایی، اتفاق تازه‌ای نیست؛ اما این‌بار تصمیم برای برگزاری این نشست در یک شهر شلوغ و پرجمعیت با پیشینه اعتراضی، فرصتی مغتنم را در اختیار معترضان قرار خواهد داد. البته این‌بار، کلید درگیری‌ها به نظر خیلی زودتر از آنچه انتظار می‌رفت، خورده است. یکشنبه‌شب هامبورگ شاهد اولین صحنه‌های درگیری میان معترضان و نیروهای پلیس بر سر محل اقامت‌شان در یکی از پارک‌های شهر بود. در واقع این درگیری زمانی به وقوع پیوست که نیروهای پلیس هامبورگ در تلاش برای جمع‌آوری یک کمپ اسکان معترضان در یکی از پارک‌های این شهر بودند. به نظر این پیش‌درآمدی است بر هفته سخت و پردردسر نیروهای پلیس هامبورگ. برگزاری این نشست در شهر شلوغ و پرجمعیتی مانند هامبورگ، بعد از حوادث وحشتناک جنوا، برای خود مأموران امنیتی و پلیس نیز جای سؤال دارد. در جریان برگزاری نشست جی ٨ سال ٢٠٠١ در جنوا که از‌قضا یک شهر بندری در ایتالیا بود، درگیری میان نیروهای پلیس و حدود ٢٠٠هزار معترض، به مرگ کارلوس گوئیلانی، معترض ایتالیایی ضدجهانی‌شدن، انجامید. هرچند طبق برآوردهای صورت‌گرفته، تعداد معترضان حاضر در هامبورگ به اندازه سال ٢٠٠١ نخواهد بود؛ اما حضور چهره‌هایی مانند دونالد ترامپ، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، می‌تواند به انگیزه‌ای برای حضور بیشتر معترضان بدل شود. رفتار محافظان اردوغان با معترضان در جریان سفر او به واشنگتن، خشم بسیاری از فعالان سیاسی را برانگیخت. رئیس‌پلیس هامبورگ در همین رابطه گفته است چنین رفتارهایی را از سوی محافظان مقامات تحمل نخواهد کرد.
اعتراض‌های خلاقانه
برآورد می‌شود در سه راهپیمایی اعتراضی که تاکنون از سوی گروه‌های ضدفاشیست، چپ‌گرا، فمینیست و کُرد برگزار شده است، بیش از صد هزار نفر شرکت کرده باشند. همین مسئله باعث شده پلیس، برگزاری هرگونه تجمع را در شعاع ٣٨کیلومتری محل برگزاری نشست، ممنوع اعلام کند. بنا بر گزارش «دویچه‌وله»، هامبورگ شبیه یک قلعه شده است. دو ناحیه امنیتی در اطراف محل برگزای نشست جی ٢٠ ایجاد شده است و این مسئله روال عادی زندگی مردمان ساکن در آن مناطق را تغییر داده است. آنها برای عبور‌و‌مرور باید کارت شناسایی ارئه دهند. بسیاری از مغازه‌ها تا پایان این نشست بسته خواهند ماند و مدارس ابتدایی در روز‌های ١٦ و ١٧ تیر تعطیل خواهند بود.
بااینحال، معترضان قصد دارند با توسل به روش‌های خلاقانه، ازجمله برگزاری مسابقات ورزشی و نمایش فیلم در فضای باز، مسیر دسترسی به محل برگزاری نشست را مسدود کنند. البته طبق گفته مقامات، مسدودکردن مسیر حرکت مقامات سیاسی می‌تواند خطراتی جانی برای معترضان در بر داشته باشد؛ زیرا نیروهای امنیتی هرگونه سد مسیر را وضعیت اضطراری دانسته و اجازه توقف خودرو را نخواهند داد. در یکی دیگر از شیوه‌های خلاقانه اعتراض فعالان ضدسرمایه‌داری، قرار است هزار نفر که سر تا پای خود را گلی کرده‌اند، مانند زامبی‌ها در خیابان‌های هامبورگ پرسه بزنند. در میانه آشوب و هرج‌ومرجی که هامبورگ را در این چند روز فرا گرفته، به نظر جی ٢٠ با تعطیل‌کردن مدارس ابتدایی، حداقل دانش‌آموزان هامبورگی را خوشحال خواهد کرد.