جیمز ماتیس وزیر دفاع ترامپ این چهارشنبه راهی ریاض میشود. گفته شده که اسم رمز او در سفرش به خاورمیانه، ایران است و این اصلا موضوع تازهای نیست. دونالد ترامپ رئیسجمهور جدید ایالات متحده و کابینه ضدایرانیاش از همان ابتدا تکلیف خود را با ایران و خاورمیانه روشن کردهاند. به گزارش پنتاگون ژنرال آمریکایی بعد از ریاض به قاهره و تلآویو میرود و بعد هم دیدارهایی در قطر و جیبوتی خواهد داشت.
در بیانیه وزارت دفاع آمریکا آمده است، ماتیس در این سفر «تلاشهای صورتگرفته برای مقابله با فعالیتهای بیثباتکننده و شکست سازمانهای تروریستی و تندرو را مورد گفتوگو قرار خواهد داد». اصطلاح «فعالیتهای بیثباتکننده» اصطلاحی است که وزارت دفاع آمریکا غالبا آن را برای توصیف فعالیتهای ایران در منطقه بهکار میبرد.
ریاض در حالی نخستین مقصد سفر ماتیس به خاورمیانه است که وزرای دفاع آمریکا و عربستان یک ماه قبل در دیدار با یکدیگر بر ضرورت مقابله با اقدامات ایران در خاورمیانه تأکید کرده بودند. جیمز ماتیس و محمدبن سلمان در آن ملاقات درباره امنیت در خاورمیانه از جمله مقابله با اقدامات بیثباتکننده ایران و همکاری نظامی آمریکا و عربستان در مبارزه با داعش و دیگر گروههای تروریستی گفتوگو کرده بودند.
سفر آتی C و دیدار قبلیاش با همتای عربستانی تنها مصداق همکاری این دو مخالف سرسخت ایران نیست. عربستان بهعنوان رقیب منطقهای که روابطش را نیز با ایران قطع کرده است، در ماههای اخیر خوشحال از آمدن ترامپ به دامن این متحد خود شتافته و همه تلاشش را میکند تا فرصت ریاستجمهوری مردی مانند ترامپ و چینش کابینهاش را از دست ندهد و راهی برای ایستادن مقابل توان و نفوذ منطقهای ایران بیابد. ازهمینرو عادلالجبیر وزیر خارجه این کشور حتی پیش از پیروزی ترامپ مشغول رایزنی در آمریکا بود.
محمدبن سلمان ولیعهد و وزیر شرقدفاع سعودی نیز سفری به واشنگتن داشت و چنان مذاکره کرد که آمریکا با صدور بیانيهای از عادیسازی روابط واشنگتن و ریاض خبر داد. روابطی که در دوران اوباما کمی تیره و تار شده بود. او با خود ترامپ ملاقات کرد و نکته جالب توجه این ملاقات آن بود که این دو مخالف توافق هستهای بر ضرورت «اجرای سفت و سخت» توافق هستهای تأکید کردند. سلمان که آن ملاقات را نقطه عطف در تاریخ روابط عربستان و آمریکا توصیف کرده بود، درباره تهدید امنیتی ایران برای منطقه هشدار داد.
ایران بعد از ملاقات به مواضع آنها واکنش نشان داد و دریابان علی شمخانی با اشاره به اینکه «آلسلمان فعالترین کارخانه تولید تروریست در جهان را در کشور عربستان ایجاد کرده و راهبری میکند»، گفت: «عربستان سعودی در سالهای پرالتهاب گذشته در منطقه، نهتنها بهعنوان یک بازیگر منطقهای هیچ کمکی به استقرار ثبات و آرامش نکرده، بلکه با حمایت از گروههای تروریستی در سوریه و بهراهانداختن جنگ تأسفبار علیه یمن، بر آتش جنگ، بیثباتی و ناامنی در منطقه دمیده است».
بههرحال عربستان و آمریکا اکنون در راستای مقابله با ایران در منطقه بار دیگر به مذاکره مینشینند و این همه داستان نیست. دولت جدید ایالات متحده با رژیم اسرائیل و کشورهای دیگری مانند مصر و قطر كه روابط خصمانه یا غیردوستانه با ایران دارند نیز همراه میشود تا ایران را در گوشه رینگ منطقه اندازد. از سوی دیگر با حمله به سوریه و رایزنی با روسیه نیز در مسیر حلوفصل بحران سوریه مانعتراشی میکند تا از این طریق از میزان اثرگذاری ایران در منطقه بکاهد.
سفر جیمز ماتیس به عربستان، اسرائیل، مصر و قطر در راستای تحقق همین هدف است و از همین حالا گفته شده که ایران اصلیترین محور مذاکرات او خواهد بود. ماتیس از منتقدان دولت اوباما خصوصا در حوزه خاورمیانه بود. علاوه بر این مواضعی کاملا ضدایرانی دارد و مدعی است که ایران بهتنهایی «پایدارترین تهدید برای ثبات و صلح در خاورمیانه است». این «سگ خشمگین» حالا تصدی وزارت دفاع آمریکا را بر عهده دارد و کشور به کشور در این منطقه میچرخد و علیه ایران رایزنی میکند.
شرق