ده‌ها هزار نفر روز شنبه در استانبول تجمع کردند تا علیه زندانی شدن شهردار اکرم امام اوغلو، رقیب اصلی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور، تظاهرات کنند. این بزرگترین تظاهرات ترکیه در بیش از یک دهه گذشته می بوده است.
صدها هزار نفر از زمان بازداشت امام اوغلو در هفته گذشته و سپس زندانی شدن در انتظار محاکمه به اتهامات اختلاس، به فراخوان های مخالفان توجه کرده و به خیابان ها در سراسر کشور ریختند. اعتراضات عمدتا مسالمت آمیز بوده است اما نزدیک به 2000 نفر بازداشت شده اند.
حزب اصلی اپوزیسیون جمهوری خواه خلق (CHP)، دیگر احزاب مخالف، گروه های حقوق بشر و قدرت های غربی همگی گفته اند که پرونده علیه امام اوغلو تلاشی سیاسی برای از بین بردن تهدید انتخاباتی احتمالی اردوغان است.
ده‌ها هزار نفر در حال تکان دادن پرچم‌ها و بنرهای ترکیه برای راهپیمایی روز شنبه «آزادی برای امام اوغلو» که توسط CHP سازماندهی شده بود، به میدان‌های راهپیمایی کنار دریا در مالتپه در سمت آسیایی استانبول ریختند.
یکی از بنرهایی که در میان جمعیت بلند شده بود، می‌گفت: «اگر عدالت سکوت کند، مردم صحبت می‌کنند».
یکی از حامیان حزب جمهوری خواه خلق، گفت: “روند اقتصاد، روند عدالت، قانون – همه چیز بدتر می شود. به همین دلیل است که ما اینجا هستیم. ما می گوییم “حقوق، قانون و عدالت” و به دنبال حقوق خود هستیم.”
علی یرلیکایا، وزیر کشور، این هفته گفت که نزدیک به 1900 نفر از زمان آغاز اعتراضات بازداشت شده اند و افزود که دادگاه ها تا روز پنجشنبه 260 نفر از آنها را در انتظار محاکمه زندانی کرده اند.
اردوغان که بیش از دو دهه بر سیاست ترکیه تسلط داشته است، اعتراضات سراسری را به عنوان یک “نمایش” رد کرده، در مورد عواقب قانونی هشدار داده و از خزب جمهوری خواه خلق خواسته است تا از “تحریک” ترک ها دست بردارد.
از زمان بازداشت امام اوغلو، دارایی های مالی ترکیه کاهش یافته است و بانک مرکزی را وادار به استفاده از ذخایر برای حمایت از لیر کرده است. این آشفتگی موجی از شوک به بخش خصوصی وارد کرده است.
دولت گفته است که این تاثیر محدود و موقت خواهد بود. این بانک گفت که پویایی اصلی اقتصاد آسیبی ندیده است، اما در صورت نیاز اقدامات بیشتری انجام خواهد داد.
. تظاهرات که توسط رئیس حزب مخالف جمهوری خواه خلق (CHP) در نقطه ای دور از مرکز شهر استانبول فراخوانده شده بود، برگزلر شد. رهبر حزب، اوزگور اوزل، ادعا کرد که 2.2 میلیون نفر در آن شرکت کردند.
اوزل در اوایل این هفته خواستار پایان دادن به تظاهرات شبانه در خارج از شهرداری استانبول شد، جایی که صدها هزار نفر در آن شرکت کردند و گروه‌های کوچکی از تظاهرکنندگان اغلب با پلیس درگیر شدند. نیروهای امنیتی از گاز اشک آور، ماشین آب پاش و اسپری فلفل علیه تظاهرکنندگان استفاده کردند که دیده بان حقوق بشر آن را “استفاده غیرقانونی از نیروی پلیس” توصیف کرد.
دیده بان حقوق بشر گفت: «ترکیه با یکی از شدیدترین تحولات اجتماعی سیاسی خود در دهه های اخیر مواجه است. گروه های دانشجویی و دیگر گروه های کوچک معترض به اعتراضات خیابانی متفاوت در روزهای پس از پایان تظاهرات در بیرون شهرداری ادامه داده اند.
بسیاری از افرادی که توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بودند، از جمله 13 روزنامه نگار در حملات قبل از سحر دستگیر شدند. 10 عکاس خبری به دلیل پوشش تظاهرات قبل از آزادی در اواخر هفته دستگیر شدند، ساعاتی قبل از دیدار وزیر دادگستری، یلماز تونچ، با خبرنگاران و دفاع از سوابق ترکیه در زمینه آزادی مطبوعات.
اوزل به روزنامه فرانسوی لوموند گفت که راهپیمایی های شنبه در شهرهای مختلف ترکیه به یک رویداد هفتگی تبدیل می شود، در حالی که حزب هر چهارشنبه گردهمایی های مشابهی را در استانبول برگزار می کند.