پنج آمریکایی آزاد شده از سوی ایران که عصر دوشنبه این کشور را ترک کرده و وارد دوحه شده بودند، قطر را به مقصد ایالات متحده ترک کردند؛ این در حالیست که دو تن از پنج تبعه آزاد شده ایرانی در آمریکا نیز پیش‌تر قبل از عزیمت به کشورشان وارد دوحه شده بودند.
توافق مبادله زندانیان میان تهران و واشنگتن که مقدمات آن از ماه‌های پیش آغاز شده بود سرانجام روز دوشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۲ با آزادی پنج زندانی از سوی هر دو طرف اجرایی شد.
این توافق در چارچوب نوعی معامله بر سر آزادی افراد بازداشت شده در دو کشور به انضمام واریز بخشی از پول‌های بلوکه شده ایران به حسابی تحت نظارت ایالات متحده در کشور قطر صورت گرفته است.
خبرگزاری فرانسه عصر روز دوشنبه در گزارشی به نقل از یک مقام ارشد کاخ سفید تایید کرد که پنج آمریکایی بازداشت شده و زندانی در ایران به همراه دو عضو زن خانواده‌هایشان، این کشور را ترک کرده‌اند.
این منبع که نامی از وی برده نشده همچنین یادآور شد: «پنج تبعه ایرانی که در آمریکا به دلیل جرایم غیرخشونت آمیز تحت تعقیب و یا محکوم شده بودند با بهرمندی از عفو و بخشش دستگاه قضایی ایالات متحده آزاد شدند.»
وی در ادامه از مبادله زندانی با ایران به عنوان «اقدامی پرمخاطره» برای جو بایدن نام برد و تاکید کرد که همزمان با این اقدام، وزیر اطلاعات ایران و محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری سابق این کشور تحت تحریم ایالات متحده قرار می‌گیرند.
بایدن: دارندگان گذرنامه آمریکایی نباید به ایران بروند
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز در همین راستا وعده داده است که به تحریم‌های ایران به دلیل آنچه وی از آنها به عنوان «اقدامات تحریک‌آمیز» نام برده، ادامه دهد.
رئیس جمهوری آمریکا همچنین خاطرنشان کرد: «پنج آمریکایی بیگناهی که در ایران بازداشت بودند، سرانجام به خانه بازمی‌گردند وبه زودی پس از سال‌ها ناراحتی، بلاتکلیفی و رنج به عزیزانشان می‌پیوندند.»
جو بایدن از قطر، عمان، سوئیس و کره جنوبی به دلیل «کار خستگی ناپذیر» در کنار آمریکایی‌ها برای رسیدن به توافق با ایران تشکر کرد.
رئیس جمهوری دموکرات ایالات متحده که انتقاد‌های زیادی را در میان اردوگاه سیاسی جناح رقیب در کشورش به دلیل توافق با ایران برانگیخته سپس هشدار داد: «دارندگان پاسپورت آمریکایی نباید به ایران بروند.»
سازمان ملل نسبت به «کاهش تنش» ابراز امیدواری کرد
سازمان ملل متحد روز دوشنبه ابراز امیدواری کرد که تبادل زندانی میان ایران و آمریکا در نهایت به «کاهش تنش» (میان دو کشور) منجر شود.
استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل متحد در این خصوص به خبرنگاران گفت: بدیهی است که ما امیدواریم که این توافق منجر به همکاری بیشتر و کاهش تنش شود.
تنها ۲ نفر از ۵ ایرانی آزاد شده در آمریکا به کشورشان باز می‌گردند
از سوی دیگر نور نیوز، رسانه نزدیک به دستگاه‌های اطلاعاتی ایران ساعاتی پیش در گزارشی اعلام کرده بود که «مهرداد معین انصاری» و «رضا سرهنگ‌پور»، دو تن از پنج تبعه این کشور که در آمریکا زندانی بوده و به موجب این توافق آزاد شده‌اند بر اساس برنامه ای از پیش طراحی شده پیش از عزیمت به ایران وارد قطر شدند.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه صبح روز دوشنبه در جریان یک کنفرانس خبری گفته بود: «۵ شهروند ایرانی که در زندان‌های دولت آمریکا بودند، آزاد خواهند شد. متقابلا ۵ زندانی آمریکایی نیز آزاد می‌شوند.»
به گفته وی تنها ۲ نفر از شهروندان ایرانی آزاد شده در آمریکا به کشورشان باز می‌گردند. خبرگزاری ایرنا به نقل از آقای کنعانی آورده است که یک نفر از پنج زندانی ایرانی آزاد شده در آمریکا «به خانواده خود در کشور ثالث ملحق می‌شود و ۲ شهروند دیگر تمایل دارند که در آمریکا بمانند.»
مهرداد انصاری، امین حسن‌زاده، رضا سرهنگ‌پور، کامبیز عطار کاشانی و کاوه افراسیابی نام پنج تبعه ایرانی است که خبرگزاری‌ها پیش‌تر از آنها به عنوان افرادی یاد کرده بودند که تهران خواستار آزادی همه آنها در آمریکا شده بود.
در میان زندانیان آمریکایی که روز دوشنبه تهران را ترک کردند نام سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز به همراه دو فرد دیگر که گفته می‌شود یکی از آنها محقق و دیگری بازرگان است، دیده می‌شود.
«بیش از ۵ میلیارد به حساب بانک‌هایی ایرانی در قطر واریز شد»
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، ایرنا همچنین در گزارشی دیگر به نقل از رئیس بانک مرکزی آورده است که به مجوب این توافق « ۵ میلیارد و ۵۷۳ میلیون و ۴۹۲ هزار یورو» از دارایی‌های مسدود شده ایران «به حساب ۶ بانک ایرانی در دوحه واریز شده است.»
محمد رضا فرزین سپس یادآور شد که «دسترسی به منابع ارزی در چند کشور در حال انجام است و در صورت تحقق قطعی نتایج آن اعلام می‌شود.»
این در حالی است که ایالات متحده پیش‌تر تاکید کرده بود که دارایی‌های رها شده ایران تنها برای مصارف بشردوستانه اختصاس می‌یابد و در هر زمان که تشخیص داده شود باز هم مسدود خواهد شد.
بلینکن: با آمریکایی‌های آزاد شده از ایران صحبت کردم
آنتونی بلینکن، رئیس دیپلماسی آمریکا روز دوشنبه گفت که با آمریکایی‌هایی که پس از آزادی از ایران وارد دوحه شدند، صحبت کرده است.
آقای بلینکن در عین حال ضمن درخواست از شهروندان کشورش برای امتناع از سفر به ایران گفت: «احساس بسیار خوبی است که بتوانیم بگوییم شهروندان ما اکنون آزاد هستند.»
وزیر امور خارجه آمریکا سپس ضمن قدردانی از نقشی که کشورهای عمان، قطر و سوئیس در این میان ایفا کردند به بخش مالی توافق اخیر با ایران اشاره کرد و گفت واشنگتن به واسطه سازوکارهایی بر نحوه استفاده از پول‌های آزاد شده ایران نظارت دقیق خواهد داشت.
تشکر یک آمریکایی آزاد شده از «تصمیم فوق‌العاده دشوار» بایدن
سیامک نمازی، یکی از پنج تبعه آمریکایی آزاد شده در جریان توافق اخیر واشنگتن با تهران عصر دوشنبه پس از ورود به دوحه گفت: «از رئیس جمهور بایدن برای آنکه جان انسان‌ها را بر سیاست مقدم می داند، تشکر می‌کنم.»
این بازرگان ایرانی-امریکایی که سال ۲۰۱۵ در در ایران دستگیر و بازداشت شد سپس تصمیم جو بایدن برای به نتیجه رساندن این توافق و نجات جان زندانیان آمریکایی در ایران را «بسیار سخت و دشوار» خواند و خطاب به وی گفت: «از اینکه به این کابوس پایان دادید، متشکرم.»
آقای نمازی ضمن اشاره به سخنرانی این هفته جو بایدن در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، گفت: «از شما می‌خواهم که یک ابتکار جهانی را برای جلوگیری از گروگان‌گیری به راه‌اندازید.»
وی در همین راستا افزود: “اگر جهان آزاد بپذیرد که اقدامات سختگیرانه‌ای علیه کسانی که از زندگی انسان‌ها به عنوان ابزار معامله استفاده می کنند، اتخاذ کند، رژیم ایران و امثال آن مجبور به انتخاب‌های متفاوت خواهند شد.»