منشور فراگیر حقوقی دانشگاهیان برای انقلاب ژن-ژیان-ئازادی
انقلاب ژن-ژیان-ئازادی نوید آغازی دوباره است؛ آغازی برای عبور از تبعیض و گذار بە برابری، آغازی برای نکوهش مرگ و ستایش زندگی، آغازی برای نفی تمامیت‌خواهی و تجلیل آزادی و دموکراسی. به عنوان جمعی از اساتید و پژوهشگران[۱]، در این برهه‌ی تاریخی، همبستگی نیروهای انقلابی حول موازین مدرن سیاسی و حقوقی را ضرورتی اجتناب ناپذیر می‌بینیم. بیانیه‌ی پیش رو تلاشی است برای همگرایی بیشتر و تحقق همزیستی مسالمت‌آمیز در چارچوب سیاسی ایران پس از عبور از رژیم جمهوری اسلامی. همه‌ی برابری‌خواهان، آزادی‌خواهان و دموکراسی‌خواهان را فرا می‌خوانیم تا بر اساس اصول مندرج در این بیانیه، دست در دست هم، برای ساختن دنیایی نو تلاش کنیم[۲]:
۱. تعهد به برابری انسانها فارغ از جنسیت، زبان، دین، مذهب، عقیده، رنگ پوست، اتنیک، ملت، معلولیت، جایگاه و ثروت در مقابل قانون.
۲. محافظت از کرامت انسانی در مقابل تحقیر، شیءانگاری، تنزل و انسانیت زدایی[۳].
۳. تعهد به مفاد لایحه بین‌المللی حقوق بشر[۴] و اسناد بین‌المللی اصلی حقوق بشری سازمان ملل[۵].
۴. تعهد به مفاد کنوانسیون جهانی رفع تبعیض علیه زنان[۶].
۵. تلاش برای لغو تمامی قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان (همچون قوانین قضاوت، ارث، سقط جنین، طلاق و سفر) و تدوین سیاست‌های مبتنی بر تبعیض جبرانی (مانند تخصیص درصد خاصی از موقعیت‌ها برای زنان[۷]) برای تسهیل پیشرفت و مشارکت فعال در رده‌های بالای مدیریتی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی.
۶. تعهد به منع تبعیض و حفاظت از حقوق جامعه‌ی LGBTQIA+[۸].
۷. تعهد به حق حیات (منع اعدام) و حق مصون ماندن از شکنجه و سایر رفتارها و مجازات‌های بیرحمانه و غیرانسانی.
۸. تعهد به ١٧ آرمان توسعه‌ی پایدار سازمان ملل[۹] از جمله آموزش با کیفیت، عادلانه و همه‌پذیر (سند آموزش یونسکو ٢٠٣٠[۱۰])، برابری، حقوق بشر، عدالت، سلامت، رفاه، توسعه‌ی اقتصادی، توسعه‌ی انرژی پاک، اقدام درباره‌ی گرمایش زمین، مدیریت پایای محیط زیست، دسترسی به آب سالم و همکاری جهانی برای توسعه‌ی پایا.
۹. تعهد به حفاظت از زیست‌بوم‌های طبیعی و حق حاکمیت مردم بر منابع طبیعی.
۱۰. تعهد به تکثرگرایی فرهنگی: پذیرش و احترام به تنوع فرهنگی و مخالفت با سیاست‌های انکار و آسمیله‌کردن (اتنوساید و لینگویساید).
۱۱. تعهد بە مفاد اعلامیه‌ی سازمان ملل در مورد حقوق مردم بومی[۱۱].
۱۲. پذیرش کثیرالمله[۱۲] بودن کشور ایران.
۱۳. تعهد به توسعه‌ی زبان‌های اول[۱۳] از جمله حق آموزش به زبان اول[۱۴] و پذیرش ساختارهای چند زبانه.
۱۴. نفی ملی‌گرایی انحصارطلب و تاکید بر جامعه‌ی مدنی و حقوق شهروندی.
۱۵. تعهد به تکثرگرایی سیاسی: پذیرش جریان‌های سیاسی متنوع و ایجاد مکانیزم‌های تضمینی برای رقابت آزادانه‌ی آنها.
۱۶. تاکید بر سیاستگذاری مبتنی بر شواهد[۱۵] و مخالفت با سیاستگذاری مبتنی بر ایدئولوژی، دین، اسطورە و شهود.
۱۷. تاکید بر عدم دخالت دولت در باور مردم و جدایی نهاد دین از دولت (سکولاریسم).
۱۸. تعهد به تکثرگرایی اعتقادی: مخالفت با تعیین دین رسمی و تعهد به آزادی‌های دینی، مذهبی و عقیدتی.
۱۹. مخالفت با هرگونه امتیاز غیردموکراتیک همچون مقام‌های سیاسی مادام العمر.
۲۰. تعهد به حاکمیت مردم بر تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود[۱۶].
۲۱. تعهد به استقلال قوا (مقننه، مجریه، قضائیه) و گذار[۱۷] بە یک جمهوری غیرمتمرکز فدرالیستی[۱۸] که لازمه‌ی نهادینه کردن دموکراسی در یک کشور پرجمعیت با شاخص تنوع فرهنگی بالا است[۱۹].
۲۲. مخالفت با نگاه‌های مرکزگرایانه، امنیتی و ایدئولوژیک بە عنوان موانع اصلی در راه توسعەی متوازن سیاسی، اقتصادی و آموزشی کشور و تاکید بر اتخاذ تمهیدات لازم برای جبران خسارت‌های ناشی از آن در مناطقی همچون بلوچستان، کردستان، لرستان، آذربایجان و اهواز.
۲۳. تاکید بر عدالت و تشکیل دادگاه‌های مستقل با نظارت سازمان‌های بین المللی برای رسیدگی به جنایات حکومت مرکزی.
ژن ژیان ئازادی | زن زندگی آزادی
منتشر شدە: ۱۴۰۱/۱۱/۲۸
_______________________________
[۱] این پروژه توسط دانشگاهیان کرد کلید زده شدە است.
[۲] همپوشانی بندها صرفا به دلیل تاکید بیشتر است.
[۳] Kaufmann, Paulus, et al., eds. Humiliation, degradation, dehumanization: human dignity violated. Vol. 24. Springer Science & Business Media, 2010.
[۴] International Bill of Human Rights, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/what-are-human-rights/international-bill-human-rights>.
[۵] The Core International Human Rights Instruments, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/core-international-human-rights-instruments-and-their-monitoring-bodies>.
[۶] Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/sites/default/files/Documents/ProfessionalInterest/cedaw.pdf>.
[۷]Pande, Rohini; Ford, Deanna. 2012. Gender Quotas and Female Leadership. © World Bank. <https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/9120>.
[۸] Born Free and Equal, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/publications/special-issue-publications/born-free-and-equal-sexual-orientation-gender-identity-and>.
[۹] The Sustainable Development Goals, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-development-goals/>.
[۱۰] Education 2030, UNESCO, accessed 01 Feb. 2023, <https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000245656>.
[۱۱] UN Declaration on the Rights of Indigenous Peoples, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/indigenous-peoples/un-declaration-rights-indigenous-peoples>.
[۱۲] Dieckhoff, Alain. Nationalism and the multination state (2017).
[۱۳] Declaration on the Rights of Persons Belonging to National or Ethnic, Religious and Linguistic Minorities, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/declaration-rights-persons-belonging-national-or-ethnic>.
[۱۴] Why mother language-based education is essential, UNESCO, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.unesco.org/en/articles/why-mother-language-based-education-essential>.
[۱۵] Davies HT, Nutley SM, editors. What works? Evidence-based policy and practice in public services, Bristol University Press, Policy Press, 2000.
[۱۶] International Covenant on Civil and Political Rights, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/international-covenant-civil-and-political-rights>
International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, The United Nations, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/international-covenant-economic-social-and-cultural-rights>
[۱۶] Implementing Federalism, accessed 01 Feb. 2023, <https://www.idea.int/sites/default/files/publications/implementing-federalism.pdf>.
[۱۸] Amoretti, Ugo M., and Nancy Gina Bermeo, editors. Federalism and territorial cleavages. JHU Press, 2004.
He, Baogang, Brian Galligan, and Takashi Inoguchi, editors. Federalism in Asia. Edward Elgar Publishing, 2009.
[۱۹] Colomer JM. Equilibrium institutions: the federal-proportional trade-off. Public Choice. 2014 Mar;158(3):559-76.