اگر اكنون يك خانواده كارگري پنج نفره بخواهند با درآمد 712هزارتوماني سرپرست خانوار روزي تنها 5نان سنگك 1500 توماني را مصرف كنند، حدود 225هزارتومان از درآمد خود را بايد صرف خريد نان كنند و تنها 487هزارتومان از درآمد ماهانه براي آنان باقي مي‌ماند…..
نسيه‌فروشي نان
آرمان- رضا اسدآبادي: درحالي كه از ابتداي روي‌كار آمدن تيم جديد مديريت اقتصادي كشور، مسئولين همواره از شيب آرام اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها صحبت مي‌كردند، امروز با مرور اخبار و مشاهده آرا و نظرات مردم پيرامون قيمت نان، متوجه مي‌شويم كه اين شيب چندان هم ملايم نيست. درحالي كه در سال گذشته بنابر تصميم شوراي عالي كار و اعمال نظر دولت، كف دستمزد نيروي كار 712هزارتومان تصويب شد (كه حدود يك چهارم ميزان خط فقر در شهر تهران است) امروز بخش قابل اعتنايي از مخارج خانوارهاي آسيب‌پذير كشور را هزينه تهيه نان تشكيل مي‌دهد. تا جايي كه حتي بنابر مشاهدات ميداني، در تهران همچنان نان نسيه و نان نصفه به فروش مي‌رسد كه حاكي از مشكلات بخشي از جامعه شهري در تهيه نان است. بله درست است و شك نكنيد، اگر هم شك كرديد مي‌توانيد حاشيه تهران را سياحت كنيد يا در همين دل تهران چرخي زده و با رونق نسيه فروشي آشنا شويد. درحالي كه بخشي از لايه‌هاي آسيب‌پذير جامعه در تهيه نان دچار مشکل هستند، رئيس اتحاديه نانوايان سنگكي از آزادپز شدن تمامي نانوايي‌هاي سنگكي در سال جاري خبرداد و گفت: نان سنگك با كنجد يك‌رو ۱۵۰۰ تومان، با كنجد دو رو ۲ هزار تومان و نان ساده سنگك، كيلويي ۳ هزار تومان نرخ‌گذاري شده است. وي تصريح كرد: برنامه دولت براي نان در سال ۹۴، حركت به سمت آزادسازي قيمت است، اين در حالي است كه در سال ۹۳ بالغ بر ۲۰ درصد از نانوايي‌ها آزادپز شده‌اند و در نان سنگك، تعداد نانوايان آزادپز بيش از ۲۰ درصد بوده است، البته مردم هم راضي بودند چراكه كيفيت نان افزايش يافته است. تفاوت در قيمت ارائه نان يكي از مسائل رايج در بحث توليد نان كشور (بويژه براي نان‌هاي گران‌تري مانند سنگك و بربري) به‌حساب مي‌آيد. در شرايطي كه خبرها حاكي از افزايش قيمت خريد تضميني هركيلو گندم تنها به ميزان 90تومان در سال جاري است و بنابر اعلام مسئولين وزارت كشاورزي امسال يك ميليون تن افزايش توليد گندم و در نتيجه كاهش واردات داشته‌ايم، باز هم با روند صعودي قيمت نان مواجه هستيم. آزاد پز شدن تمامي نانوايي‌هاي سنگكي و بخش زيادي از نانوايي‌هاي توليدكننده نان بربري درحالي رخ مي‌دهد كه دولت در سال جاري مدعي كاهش مشكلات اقتصادي توليدكنندگان نان است. با توجه به اينكه در سال گذشته دولت تنها 11ميلياردتومان براي خريد تضميني گندم (كه شامل 70درصد گندم توليدي كشور مي‌شود) اعتبار تعيين كرد، ما با نارضايتي همزمان توليدكنندگان، مصرف‌كنندگان و نانوايان مواجه بوديم. آزادپز كردن بخش بزرگي از نانوايي‌ها البته مورد اعتراض برخي از كارگران خباز كشور نيز قرار دارد. يدا… صمدي از فعالين كارگري كه خود جزو كارگران خباز به حساب مي‌آيد معتقد است كه افزايش قيمت نان مطالبه صنف نانوايان خباز نيست. وي با بيان اينكه افزايش قيمت نان برخلاف تبليغات موجود به هيچ عنوان ربطي به كيفيت نان ارائه شده ندارد، نسبت به وضعيت موجود نانوايي‌ها انتقاداتي را مطرح كرد. اين فعال كارگري با اشاره به اينكه افزايش قيمت نان بيش از آنكه براي حل مطالبات نانوايان و كارگران خباز و توليدكنندگان گندم باشد، براي پيشبرد سياست‌هاي كلان اقتصادي اشتباه دولت در دهه‌هاي اخير است، افزود: اين افزايش قيمت و آزادپز كردن بخشي از نانوايي‌ها در حالي است كه به مطالبات صنفي همكاران ما در سال‌هاي اخير رسيدگي لازم نمي‌شود. صمدي در ادامه گفت: بدليل اينكه بنگاه‌هاي نانوايي معمولا داراي نيروي كار كمتر از 10نفر هستند، خارج از شمول قانون كار به حساب مي‌آيند. همچنين با وجود تلاش‌هاي ما براي شناخته شدن شغل مان به عنوان مشاغل سخت، يك عدم رويه در استان‌هاي مختلف وجود دارد. بطور مثال تنها در استان‌هاي بزرگی مثل اصفهان كارگران خباز تحت شمول قانون مشاغل سخت قرار دارند و اين وضعيت براي كارگران خباز يزد و كردستان و آذربايجان غربي و… وجود ندارد. ضمن اينكه به دليل عدم احاطه قانون كار براي كارگران فعال در نانوايي‌ها (با وجود افزايش قيمت نان كه تنها موجب افزايش ساير قيمت‌ها خواهد شد) هنوز دستمزد كارگران اين بخش كمتر از نرخ مصوب در قانون كار است و گاهي دستمزدهاي حدود600هزارتومان نيز براي اين شغل دشوار و جان فرسا پرداخت مي‌شود. با اين توصيف به نظر نمي‌رسد كه رشد قيمت نان رفاه حال نيروي كار بنگاه‌ها را هدف گرفته باشد. همچنين يكي از مشكلات ديگري كه طي موج خبري افزايش قيمت نان گم مي‌شود، تفاوت قيمت نان در مناطق مختلف كشور و حتي مناطق مختلف شهرهاي بزرگ است. درحالي كه كارگر خباز يك نانوايي واقع در خيابان نيروهوايي، نرخ نان داراي كنجد دو رو را 1200تومان عنوان مي‌كند، نانوايي ديگري در حوالي تهرانپارس قيمت همان نان را با همان كيفيت 1500تومان وضع كرده است. از طرف ديگر بنابر ادعاي برخي كارشناسان، با آزادسازي كامل قيمت نان و آزاد پز شدن تمام نانوايي‌هاي سنگكي، ممكن است در برخي مناطق قيمت نان سنگك به 3هزارتومان افزايش يابد. اين درحالي است كه در برخي مناطق شمال شهر تهران حتي نان بربري 2هزارتوماني نيز به راحتي يافت مي‌شود. اين درحالي است كه در برخي شهرهاي اطراف كلانشهر تهران بنابر اطلاعات واصله حتي نان سنگك هزارتوماني نيز با كيفيت بالا فروخته مي‌شود. در اين ميان نارضايتي‌هاي مصرف‌كنندگان نيز قابل توجه است. 25دي‌ماه سال گذشته خبرگزاري مهر روي خروجي سايت خود از كاربران اينترنتي و مخاطبان خود پيرامون قيمت و وضعيت نان در كشور نظرخواهي كرده بود و از مخاطبان خواسته بود تا نظر خود را در اين رابطه براي اين خبرگزاري به صورت كامنت‌هاي كوتاه به اشتراك بگذارند. در اين ميان نظر يكي از كاربران به نام محمد قابل توجه است. وي مي‌گويد: مسئولان بيايند و بررسي كنند كه زندگي برخی از اقشار ضعيف و متوسط مردم در شرق هرمزگان به ويژه منطقه هشت‌بندي با نان مي‌گذرد و آنچنان وضعيت مالي مساعدي ندارند كه مانند قشر‌هاي مرفه بدون دغدغه هر روز برنج مصرف كنند. به نظر مي‌رسد انتقاد اين كاربر اينترنتي به وضعيت نان چندان نابجا نباشد. چرا كه اگر اكنون يك خانواده كارگري پنج نفره بخواهند با درآمد 712هزارتوماني سرپرست خانوار روزي تنها 5نان سنگك 1500 توماني را مصرف كنند، حدود 225هزارتومان از درآمد خود را بايد صرف خريد نان كنند و تنها 487هزارتومان از درآمد ماهانه براي آنان باقي مي‌ماند!