خبر کلنگ زدن احداث واحد پتروشیمی در حریم تالاب میانکاله موجی از خشم و نفرت در میان مردم منطقه ایجاد کرده است. در این رابطه، فعالین زیست محیطی با ثبت دو کارزار اینترنتی در تاریخ ۹ فروردین موفق به جمع آوری بیش از دوازده هزار امضا در مخالفت با احداث این مجتمع شده اند. امضاهایی که ساعت به ساعت در حال بیشتر شدن است.
ماجرا از این قرار است که همزمان با بازدید رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از استان مازندران در اسفند سال گذشته، کلنگ احداث یک مجتمع پتروشیمی با سرمایه‌گذاری ۸۰ هزار میلیارد تومانیِ بخش خصوصی در حریمِ (۶ متری) تالاب میانکاله در روستای حسین‌آباد شهرستان بهشهر به دست وزیر کشور زده شد.
در همین جا مناسبت دارد که اشاره ای هم به اهمیت شبه جزیره و تالاب میانکاله داشته باشیم. از سال ۱۳۴۸ شبه جزیره و تالاب میانکاله به عنوان منطقه حفاظت شده تحت مدیریت سازمان محیط زیست درآمد. یعنی بیش از نیم قرن است که این منطقه “تحت حفاظت” است. تالاب میانکاله همچنین در سال ۱۳۵۴ به‌عنوان تالاب با اهمیت بین المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید. کُلِ پناهگاه حیات وحش میانکاله در سال ۱۳۵۵ توسط سازمان یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره شناخته شد.
گزارش‌ها و مصاحبه‌های فعالان زیست محیطی حاکی از آنست که وزیر کشور(احمد وحیدی) و نماینده مازندران (غلامرضا شریعتی ) از حامیان سرسخت احداث این مجتمع هستند؛ وزیر و وکیلی که هر دو پیش از این در سپاه و بسیج خدمت می‌کرده‌اند. شریعتی مدعی است که این پروژه۸۰ هزار میلیارد تومانی برای ۷۵ هزار نفر شغل ایجاد می‌کند! وزیر کشور هم در مراسم کلنگ زنی گفته بود: “باید موانع و مشکلات بر سر راه تولید را برداریم و صادرات این بخش را جدی بگیریم تا شاهد توسعه و پیشرفت استان باشیم” و این در حالی است که سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرده است که این پروژه به هیچ وجه مجوز زیست محیطی ندارد و “ما جلوی آن خواهیم ایستاد”. اما اسماعیل کهرم، کنشگر محیط زیست، معتقد است که با توجه به اینکه نمایندگان مجلس و وزارت کشور پشت این ماجرا قراردارند این پتروشیمی ساخته خواهد شد و “باعث نابودی میانکاله” می‌شود. ناگفته نماند که ایده احداث پتروشیمی در جوار میانکاله به سال ۹۶ بر میگردد که بخاطر مخالفت “برخی از مسئولان دلسوز و فعالان محیط زیست” متوقف شده بود.
دست اندرکاران حکومتی در شرایطی اصرار به احداث این مجتمع در شمال کشور میکنند که صنعت پتروشیمی به دلیل تولید فاضلاب آلاینده جزء صنایع ممنوع در شمال کشور محسوب می شود. دریای خزر تنها منطقه کشور است که ماهیان خاویاری در آن وجود دارد و استقرار صنایع آلاینده مانند پتروشیمی می تواند به شدت به این گونه از ماهیان ارزشمند آسیب برساند و همچنین توسعه کشاورزی بهترین مزیت استان های شمالی است که با استقرار صنایع آلاینده، اقلیم طبیعی و منحصر به فرد این منطقه نابود می شود.
مرگ مشکوک پرندگان مهاجر گوشه ی دیگری از این سیاست جنایتکارانه تخریب محیط زیست در شمال است. خبرها حاکی از کشته شدن حدود ۱۲ هزار قطعه پرنده در عرض چند روز در بهمن سال ۹۸ میباشد. اگرچه علیرضا رفیعی، رییس سازمان دامپزشکی ایران علت مرگ هزاران پرنده مهاجر در تالاب میانکاله را در ابتدا سَمِّ «بوتولیسم» و بعد از افشاگری فعالین محیط زیست آنرا به یک “بحران ناشناخته” مربوط دانست، اسماعیل کهرم احتمال کشتن عمدی پرندگان به دست شکارچیان یا زمین‌داران را مطرح کرده و به ایسنا گفته بود: “اینکه اعلام کرده‌اند که علت مرگ پرندگان میانکاله سَمّ بوتولیسم است، پاک کردن صورت مسئله به‌گونه‌ای است که کسی هم گیر نیفتد”.
واقعیت آنست که نابودی قریب الوقع تالاب میانکاله را باید ناشی از سیاست ضد مردمی دانست که منجر به نابودی تالاب هایی نظیر هامون، گاوخونی و دریاچه ارومیه در ایران شده است. سیاست ضد مردمی که دست اندرکاران حکومتی و با توجیه‌های مختلفی همچون توسعه کشاورزی، گردشگری، صنعتی، کارآفرینی و یا بدلیل “مباحث امنیتی و نظامی” تالاب ها را تصرف میکنند و هرگونه مخالفتی با این سیاست را شدیدا سرکوب میکنند. این وظیفه تمامی فعالین کارگری و دیگر فعالین اجتماعی است که همراه با فعالین محیط زیست این سیاست را افشا نموده و برای مقابله با آن سازماندهی نمایند.
هیئت تحریریه رسانه‌های اتحادیه آزاد کارگران ایران