از هنگام سقوط افغانستان به دست گروه طالبان در نزدیک به سه ماه پیش، فقر، بیکاری و گرسنگی در این کشور شدیداً افزایش یافته است بشکلی که برای بیشتر مردم این کشور تأمین نیازهای اولیه زندگی مانند غذا دشوارتر شده است.
با تسلط گروه طالبان بر کابل و افتادن قدرت در افغانستان به دست این گروه در تاریخ ١۵ اوت امسال، کمک‌های بین‌المللی به این کشور قطع شد و با تعطیل شدن بسیاری فعالیت‌ها، اقتصاد این کشور در آستانه فروپاشی قرار گرفت و بسیاری را در وضعیت بیکاری و فقر قرار داد.
در این روزها، مردم افغانستان وضعیت دشوارتر زندگی را سپری می‌کنند و تهیه نیازهای اولیه زندگی مانند غذا برای بسیاری از شهروندان این کشور دشوارتر و حتی ناممکن شده است.
دفتر هماهنگی امور کمک‌های بشری سازمان ملل متحد (اوچا) اعلام کرد «بیش از نیمی از جمعیت در سال ٢٠٢١ با نا امنی غذایی حاد مواجه خواهند شد. امسال، انتظار می‌رود که ٣٫٢ میلیون کودک دچار سوء تغذیه حاد شوند که یک میلیون نفر از آنها بدون درمان فوری در معرض خطر مرگ قرار دارند. می‌توان از یک فاجعه انسانی جلوگیری کرد. ما نمی‌توانیم مردم افغانستان را تنها رها کنیم.»
در همین حال، کانی ویگناراجا، مدیر بخش آسیا و اقیانوسیۀ برنامۀ توسعۀ سازمان ملل متحد گفته است که افغانستان در آستانۀ رکود شدید اقتصادی و خطر گسترش گرسنگی و فقر همه‌گیر قرار دارد و اگر بحران کنونی برطرف نشود، تا اواسط سال آینده، بیش از ٩٧ درصد از جمعیت این کشور زیر خط فقر قرار خواهند گرفت.
فروش دختران افغان برای زنده ماندن خانواده‌های گرسنه
در این روزها شماری از دست فروشان در جاده‌های شهر کابل پایتخت افغانستان به دلیل فقر و گرسنگی افزایش یافته است. آنها می‌گویند برای پیدا کردن لقمه نانی برای خانواده‌های شان ناگزیرند دست فروشی کنند.
محمد سلیم، دست فروش افغان در شهر کابل به شبکه خبری «طلوع نیوز» گفت «مردم مجبور است، دیگر کاری نمانده است، تمام مردم دست‌فروش شده است.»
جاوید، دست فروش دیگر اظهار کرد «اگر زمینه کاری برای ما مهیا شود، ما دوست نداریم که در روی سرک‌ها دست فروشی کنیم. فعلاً مجبور هستیم دیگر راهی وجود ندارد.»
دست فروشی روی جاده‌ها، پایان کار نیست بلکه با عمیق‌تر شدن بحران انسانی در افغانستان، شماری از خانواده‌های افغان دختران شان را می‌فروشند تا خانواده‌های گرسنه شان زنده بمانند.
به گزارش شبکه خبری CNN، یکی از این دختران فروخته شده، پروانه ٩ ساله در ولایت بادغیس در غرب افغانستان است که در یک خانواده هشت نفری زندگی می‌کرد. او به دلیل فقر و گرسنگی توسط پدرش به یک مرد 55 ساله فروخته شد تا اعضای دیگر خانواده گرسنه‌اش زنده بمانند.
با سقوط افغانستان به دست طالبان و قرار گرفتن اقتصاد این کشور در آستانه فروپاشی، پدر پروانه یکی از شهروندان افغان است که قادر به تأمین نیازهای اولیه زندگی مانند غذا نیست.
خطر فقر در حال گسترش و قیمت مواد غذایی در حال افزایش
با وجود گسترش فقر و گرسنگی در افغانستان، بیشتر شهروندان افغان از افزایش قیمت نیازهای اولیه زندگی از جمله غذا، سوخت و گاز شدیداً شکایت دارند.
آنها می‌گویند با روی کار حکومت طالبان قیمت‌های اکثر اجناس و موادهای اولیه در مقایسه به گذشته چند برابر افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری «شفقنا»، محمد نبی احمدی، شهروند افغان در کابل می‌گوید «قیمت مواد خوراکی در این اواخر خیلی زیاد شده و مردم هم از این وضع به تنگ آمده‌اند. یک بوجی آرد گندم که قبلا ١٨٠٠ افغانی بود حالا ٣٠٠٠ هزار افغانی شده است. همین‌طور قیمت روغن و برنج هم بالا رفته است. دکان‌های اکثر دکان‌داران خالی از مال شده و رونق کسب و کار و خرید و فروش خیلی کم شده است.»
احمدی اضافه کرد حتی قیمت کریدت مبایل هم افزایش یافته و کریدت ۵٠ افغانی را در برخی نقاط شهر تا ٧٠ الی ١٠٠ افغانی به فروش می‌رسانند.
شکیلا احمدی، شهروند دیگر افغان تصریح کرد «مردم در کل خیلی نگران و سردرگم هستند. سرک‌ها خلوت و شهر کابل از جنب‌وجوش قبلی مانده است. خیلی‌ها نگران تمام‌شدن مواد غذایی در بازار هستند. دکان‌ها در حال بسته‌شدن هستند و اگر از آنها [دکان‌داران] می‌پرسیم می‌گویند مواد خوراکی وجود ندارد که در دکان بیاوریم.»
او ادامه داد «مردم به ستوه آمده‌اند از این وضعیت. طالبان هیچ تجربه‌ای در حکومتداری ندارند و فکر می‌کنند همه‌چیز با جنگ، سرکوب و وحشت‌آفرینی حل می‌شود. مردم کابل اکنون تحت فشار هستند. از یک‌سو بالا رفتن نرخ قیمت‌ها و گسترش فقر و بیکاری، از سوی دیگر نبود خدمات برای مردم عامه و هرج و مرج اداری.»
عبدالمبین، شهروند کابل به شبکه خبری «طلوع نیوز» گفت «یک تخم مرغ را قبلا پنج یا شش افغانی خریداری می‌کردیم، اما اکنون به دوازده یا سیزده افغانی به فروش می‌رسد.»
خبرگزاری دولتی افغانستان (باختر) در گزارش روز شنبه ۶ نوامبر ٢٠٢١، خود نوشت که بهای «یک بوری آرد گندم قزاقی ۵٠ کیلویی ٢١٠٠ افغانی، یک پیت روغن ١۶ لیتره ٢۵٠٠ افغانی، یک بوری برنج باریک اعلی ٢۵ کیلویی ٢١٠٠ افغانی، یک کیلو گازمایع ٨٢ افغانی، یک لیتر تیل پترول ٧۶ افغانی و یک لیترتیل دیزل ٧٠ افغانی» در شهر کابل مشخص شده است.
یک فروشنده مواد خوراکی در شهر کابل به شرط افشا نشدن نامش به خبرگزاری «شفقنا» گفته است «وقتی مواد خوراکی به کشور نیاید معلوم است که مواد کم می‌شود و قیمت‌ها هم بالا می‌رود. برخی تاجران وطن را ترک کرده و بعضی هم به خاطر بی‌ثباتی کشور و وضعیت شکننده مالی و تجاری، جرئت نمی‌کنند ریسک کنند و مواد از بیرون وارد نمایند.»
او علاوه کرد اگر این وضع دوام کند، قیمت‌ها روز به روز افزایش می‌یابد و وضعیت هم بدتر خواهد شد.
از سوی دیگر، سازمان ملل متحد تاکید کرده است که خطر فقر و گرسنگی همه‌گیر در افغانستان در حال گسترش و قیمت موادهای اولیه زندگی در این کشور در حال افزایش می‌باشد.
سازمان ملل در گزارش تازه‌ای خود نوشت که پول در بانک‌ها در حال تمام شدن است و کارگران و کارمندان در این کشور بدون حقوق مانده اند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد اخیراً اعلام کرد که بحران انسانی در افغانستان در حال رشد است و این بحران حداقل ١٨ میلیون از جمعیت این کشور را متاثر کرده است. نفوس افغانستان ٣٤ میلیون نفر برآورد شده است.
گوترش اضافه کرد «این یک زمان بسیار حیاتی است. اگر ما وارد عمل نشویم و به افغان‌ها برای مقابله با این طوفان کمک نکنیم، و این کار را به زودی انجام ندهیم، نه تنها افغان‌ها بلکه همه جهان هزینه سنگینی خواهد پرداخت.»
او ادامه داد «بدون غذا، بدون کار، بدون حفاظت از حقوق شان، ما شاهد فرار بیشتر و بیشتر افغان‌ها از خانه‌هایشان در پی یافتن زندگی بهتر می‌باشیم. جریان مواد مخدر غیرقانونی، شبکه‌های جنایی و تروریستی نیز احتمالا افزایش می‌یابد. این تنها بر افغانستان نه، بلکه بر منطقه و تمام جهان تاثیر بد خواهد گذاشت. ما همه باید سهم خود را انجام دهیم.»
کمک‌های بشردوستانه به افغانستان
پس از اعلام نگرانی‌های شدید مبنی به گسترش فقر و گرسنگی همه‌گیر در افغانستان، شماری از کشورهای جهان کمک‌های بشردوستانه خود را برای افغان‌های نیازمند اعلام کردند. دولت طالبان نیز خواستار کمک‌های بشردوستانه به افغانستان شده است.
وزارت امور خارجه آلمان به تاریخ ٤ نوامبر امسال اعلام کرد که ۶٠٠ میلیون یورو از طریق سازمان‌های کمک رسان بین‌المللی در اختیار مردم افغانستان قرار می‌دهد.
این وزارت تاکید کرد این کمک‌ها به نفع طالبان نیست بلکه برای اهداف بشردوستانه استفاده می‌شود.
وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز به تاریخ ٢٨ اکتبر امسال اعلام کرد که ١٤٤ میلیون دلار به عنوان کمک بشردوستانه برای کسانی که از بحران انسانی در افغانستان آسیب دیده اند، کمک می‌کند.
وزارت امور خارجه آمریکا اضافه کرد که این کمک‌ها مستقیم به سازمان‌های مستقل بین‌المللی داده می‌شود تا به افغان‌های نیازمند کمک کنند.
کشور چین نیز به تاریخ ٩ سپتامبر امسال اعلام کرد که بسته کمکی به ارزش ٣١ میلیون دلار را به افغانستان کمک می‌کند که شامل مواد غذایی و واکسن کرونا خواهد بود که اولین بسته کمک‌های بشردوستانه چین که حاوی پتو و لباس گرم بود به تاریخ ٣٠ سپتامبر امسال به کابل رسید.
در همین حال، یک نشست اضطراری در رابطه به کمک به افغانستان به میزبانی سازمان ملل متحد به تاریخ ١٣ سپتامبر امسال در شهر ژنو سویس برگزار شد که اشتراک کنندگان این نشست متعهد به کمک‌های بشردوستانه بیش از یک میلیارد دلار شدند.
همچنان نشست سران گروه ٢٠ کشور اقتصاد بزرگ جهان به تاریخ ٣٠ اکتبر ٢٠٢١، در شهر رٌم پایتخت ایتالیا برگزار شد که اشتراک کنندگان این نشست به تعهد خود مبنی بر ارسال کمک‌های بشردوستانه به ارزش ١٫١١ میلیارد دلار به افغانستان تاکید کردند.
از سوی دیگر، دولت طالبان نیز تلاش دارد به هدف جلوگیری از فروپاشی اقتصاد افغانستان، فعالیت‌ها و روابط بازرگانی خود را با کشورهای خارجی افزایش دهد که اولین بسته «جلغوزه» یک هفته پیش از فرودگاه بین‌المللی کابل به چین صادر شد.
شهر کابل پایتخت افغانستان به تاریخ ١۵ اوت امسال به دست طالبان سقوط کرد که در پی آن آمریکا حدود ٩ میلیارد دلار از دارایی خارجی دولت افغانستان را مسدود کرد. آمریکا و متحدانش دولت طالبان را تا کنون به رسمیت نشناخته اند.
پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، بانک جهانی پرداخت کمک‌های مالی به افغانستان را متوقف کرد و تاکید کرد این نهاد جهانی مستقر در واشنگتن به دقت اوضاع افغانستان را زیر نظر دارد.
علاوه بر بانک مرکزی آمریکا، صندوق بین‌المللی پول نیز دسترسی افغانستان به منابع این نهاد از جمله ٤٤٠ میلیون دلار ذخایر پولی جدید را به دلیل عدم شفافیت حکومت این کشور پس از کنترل گروه طالبان بر کابل، متوقف نمود.
در چنین شرایطی، افغانستان که طی دو دهه اخیر از حمایت نهادهای بین‌المللی بهر‌مند شده بود و تامین بیش از ۶٠ درصد بودجه غیرنظامی آن به کمک‌های خارجی وابسته بود، با یک اقتصاد بسیار بحرانی مواجه شده است.