آیت الله طالقانی‌طلیعه دار آزادی بود. در نهضت ملی شدن صنعت نفت با حمایت از مصدق و مخالفت با کاشانی در جای درست تاریخ ایستاد و پس از انقلاب خیلی زود نسبت به نقض آزادی انسان و رجعت استبداد دینی هشدار داد. او بود که گفت استبداد نعلین از استبداد چکمه سختتر است. گفت دیکتاتور دینی، خدا را شاهد میگیرد تا فساد و ظلمش را توجیه کند. وعده آب و نان می دهد تا آزادی را سرکوب کند.
نقل شده که با نخست وزیری مهندس بازرگان مخالف بوده، گفته هم لباسی هایش را خوب میشناسد. طالقانی از همان روزهای نخست به جوان های هیجان زده قدرت طلب هم هشدار داد که از تجربه نهضت ملی شدن درس بگیرید و به جای تفرقه بر مدار قدرت، بر مدار آزادی متحد شوند. جوانانی که از این گوش شنیدند و از آن گوش به در کردند.
تا طالقانی بود صحبت از ولایت فقیه دشوار بود، چرا که او در تفسیر خود از قرآن، حکومت را تابع عقل اجتماعی میدانست. طالقانی خیلی زود فهمید استبداد در لباس جدیدی ظاهر شده. اینبار نه با تاج که با عمامه، نه با چکمه که با نعلین. مرگ جمهوریت در همان ماههای نخستین انقلاب برای او تعریف شد و فهمید در جنگ قدرت روحانیت تمامیت خواه و اپوزیسیون قدرت طلب، تنهای تنهاست و کمتر گروهی است که دغدغه اش آزادی باشد. پس کنج عزلت گزید، گاه قهر کرد و مرگ او را از مخمصه خونین رهایی داد تا معدود آزادیخوهان اهل مدارا مهم ترین پشتوانه خود را در برابر واضعان ولایت فقیه از دست بدهند.
اگر برای گروههای مختلف، مرگ جمهوریت در رخدادهای پساانقلابی نمایان شد و این روزها با مهندسی وقیحانه انتخابات به نقطه اوجش رسیده، جمهودیت برای طالقانی همان ماههای نخست مُرد چرا که جنگ قدرتِ همانها که او را پدر می نامیدند، میدید، عطش هم لباسی هایش را به قبضه کامل قدرت می دید و صدای استبداد نعلین را خیلی زود شنیده بود.برای همین است معدود سخنان باقیمانده اش همه هشدار است درباره عواقب سنگین حاکمیت استبداد به نام دین، ماهیت گرفتنی حق، اصالت جمهور و عاملیت مردم.
سخنان طالقانی هشدار بود به آینده نسل های بعدش، به آینده ما و فرزندانی که در سرزمین ایران به دنیا می آیند که حکومت و حاکمان اصلاح نمیشوند مگر با استقامت مردم. صدای پدرگونه طالقانی از ماههای نخست انقلاب و از زندگی کوتاه پساانقلابیش محزون، نگران و دغدغه مند به یادگار مانده و گویی مخاطبش نسل به نسل، دوران به دوران یکی است. صدای او صدای پدری نگران است که مختص ماههای نخست انقلاب نیست، گویی زنده است و به همه قربانیان استبداد و مهندسان نابودی حق انسان ندا میدهد : بایست و مقاومت کن…
@Sahamnewsorg