ایران پنجشنبه شب ضمن تایید کاهش سانتریفیوژهای مورد استفاده برای غنیسازی اورانیورم با خلوص ۶۰ درصد این اقدام را بخشی از یک طرح از پیش برنامهریزی شده توصیف کرد.
کاظم غریب آبادی، نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی با اشاره به این موضوع و تایید کاهش شبکه سانتریفیوژهای مورد استفاده در تاسیسات نطنز برای غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم یادآور شد که این «تغییر روش» کاملا مبتنی بر اقدامات و تصمیمات فنی است و پیشتر در پرسشنامه اطلاعات به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه شده است.
آقای غریب آبادی که در لندن با خبرنگاران سخن میگفت تصریح کرد: «در پرسشنامه آمده بود که غنی سازی ۶۰ درصدی ابتدا در دو زنجیره ماشین های آی آر شش و آی آر چهار به طور موازی انجام می شود و بعد از چند روز، دو زنجیره به یکدیگر متصل و اصطلاحا کوپل می گردند و در حالت جدید، زنجیره آی آر شش دارای خروجی محصول ۶۰ درصد شده و زنجیره آی آر چهار نیز به صورت تاندم به غنی سازی ۲۰ درصدی اختصاص می یابد.»
نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی برای توضیح بیشتر اعلام کرد که اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد در طراحی قبلی پس از تزریق مواد تا پنج درصد به طور جداگانه از دو زنجیره قبلی سانتریوفیوژها برداشت میشد اما پس از متصل شدن دو زنجیره به هم اکنون به شیوهای بهینهسازی شده فقط با یک بار تزریق مواد تا ۵ درصد دو محصول متفاوت ۶۰ و ۲۰ درصدی استخراج میشود.
آژانس بین المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۲۲ آوریل در گزارشی تایید کرد که ایران سامانه تولید اورانیوم با خلوص ۶۰ درصدی را از دو زنجیره به یک زنجیره کاهش داده است.
بر اساس گزارش آژانس که پس از راستی آزمایی اقدامات جدید ایران منتشر شده غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم هم اکنون تنها با یک زنجیره از سانتریفیوژهای نسل ششم (آی-آر۶) در تاسیسات نطنز صورت میگیرد و آبشار سانتریفیوژهای آی-آر۴ که پیشتر با همین زنجیره متصل بود برای تولید اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد به کار گرفته میشود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفدهم ماه جاری میلادی/۲۸ فروردین ضمن تایید اظهارات مقامات ایرانی در خصوص شروع فرایند تولید اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد اعلام کرده بود که این فرایند در تاسیسات هستهای نطنز کلید خورده است.
نصب سانتریفیوژهای پیشرفته نسل چهار و شش و در پی آن آغاز فرایند غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم بلافاصله پس از «خرابکاری» در شبکه برق تاسیسات هستهای نطنز صورت گرفت.
تهران که پیشتر به دلیل تولید اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد نیز تحت انتقاد و فشار طرفهای اروپایی توافق هستهای وین قرار گرفته بود غنی سازی ۶۰ درصدی را نوعی پاسخ به «اقدام خرابکارانه» در تاسیسات نطنز خواند که مقامات ایرانی اسرائیل را طراح و مسئول انجام آن معرفی کردند.
این اقدام ایران حد فاصل دور دوم و سوم گفتگوها میان طرفهای اصلی برنامه جامع اقدام مشترک، برجام در قالب کمیسیون مشترک انجام گرفت و بر نگرانی اروپاییها و نیز ایالات متحده افزود.
دور سوم این گفتگوها با مشارکت حضوری اما غیرمستقیم هیئت آمریکایی در حالی به تازگی در وین به پایان رسید که همه طرفها پیش از بازگشت به کشورهایشان برای انجام مشورت و تصمیم برای ادامه مذاکرات، از پیشرفت در گفتگوها سخن گفته بودند.
ایران پس از خروج یکجانبه دولت ترامپ از برجام و بواسطه آنچه که «بی عملی اروپاییها در عمل به تعهدات تجاری خود» خوانده شد، گامهایی جدی در جهت افزایش میزان ذخیره و سطح غنیسازی اورانیوم برداشت.
غنیسازی بیش از بیست درصدی اورانیوم که اکنون به ۶۰ درصد ارتقا یافته و نیز استفاده از نسل پیشرفته سانتریفیوژها عمدهترین نگرانی غرب از نقض تعهدات برجامی ایران را تشکیل میدهد که در گزارش محرمانه دبیر کل آژانس بین المللی انرژی به اعضا نیز به آن اشاره شده است.
چگونگی برداشتن گامهای عملی از سوی تهران و واشگنتن برای بازگشت به تعهدات انجام شده در چارچوب توافق هستهای ۲۰۱۵ مهمترین بخش گفتگوهای ایران و ۴+۱ در وین را تشکیل میدهد.