?با رویداد حوادث 4 اسفند در سراوان و کشته شدن تعدادی از اهالی منطقه که به کار سوخت بری مشغول بودند ، به نظر می رسد مسائل استان سیستان و بلوچستان در حال تبدیل شدن به یک مسئله ملی بوده و سطح منازعه اقوام ایرانی گسترش می یابد .
? ج ا ا در این 40 ساله تمامی تلاش خود را بر ایجاد تفرقه میان اقوام ایرانی و افزودن سطح منازعه از یک رقابت درون خلقی به رقابتی میان خلقی و گسترش این اختلافات در سطح وسیع تر و تبدیل مسئله و خواستهای متفاوت غیر هویتی به مسائل و مشکلات هویتی متمرکز ساخته است.
?قطعا برای رسیدن به نقطه موفق اکنون از نظر ج.ا.ا ، زمانی به اندازه همان عمر چهل ساله آن صرف شده و تلاش های بسیاری صورت گرفته تا بلوچ ها هم مانند کردها مانند خوزیها ( عرب ها ) به سوی جستجوی هویتی غیر ایرانی در خارج از مرزها سوق داده شوند. که صدالبته در اینراه موفق عمل کرده اند .
? مروری بر اقدامات انجام شده در طی این 4 دهه کلید رمز این موفقیت خارق العاده می باشد :
1️⃣ نگاه فرقه‌ای جمهوری اسلامی اهل سنت خصوصا بلوچها را به چشم خصم تشیع و دشمن خاندان علی می‌نگرد.
ج . ا.ا بعد از انقلاب و در بعد از دهه 60 ساختارعشیره ای این مناطق را که در جای خود کارکرد داشته و نظم نسبی در این مناطق سامان داده بود حذف و وارد نوعی رفتار مذهبی با این قبایل و عشیره ها شد. این رفتار از همان ابتدا نوعی نگاه بد بینانه نسبت به حکومت مرکزی در این منطقه را ایجاد نمود .
از سوی دیگر با قرار دادن شیعیان در برابر اهل سنت و استفاده از انها در سرکوب منطقه و ساختن تصویر نامناسب از شیعیان در میان اهل سنت ، مسائل هویتی را در سیستان و بلوچستان دامن زده و تشدید نمود.
2️⃣ امنیتی تعریف کردن منطقه بلوچستان برای داشتن دست گشاده در اعمال هر نوع برخورد ، موجب منازعه‌ای دوام‌د ار شده و ایجاد امکان توسعه را عملا ناممکن ساخته است
تبدیل منطقه به یک منطقه امنیتی ، خارج کردن مردم از مدارعادی زندگی متعارف ، ایجاد اضطراب زیستن در میان ساکنان این مناطق با نابودی شرایط زندگی امن و حس دفاع از سرزمین در زمان لازم ، سرکوب هر نوع مطالبه قومی و مذهبی ،کنترل شدید منطقه با راندن و به عبارتی کوچانیدن ، دستگیری ، ترور ، نرساندن امکانات ، نگاه داشتن منطقه در فقر و بی امکاناتی و بستن راههای رشد و توسعه و .. و … به گونه ای است که فقیر و ناتوان بودن این مناطق را راهی برای کنترل بیشتر انان تعریف نموده است. جالب این که این وضع در سیستان هم که شیعه اند مشاهده شده و وضعیت شیعیان این منطقه نیز که از انها به عنوان سرباز پیاده نظام در سرکوب بلوچها استفاده شده نیز رقت آور است و مردم سیستان نیز در حال زوال زندگی روزگار می‌گذرانند تا جایی که می توان گفت ج.ا.ا فقر را به یکسان بین همه توزیع کرده است .
3️⃣ در شرایط کنونی سیستان و بلوچستان در شرایط بسیار بدی بسر می برد امکان کسب و کار برای مردم معمولی وجود ندارد کمبود آب، کشاورزی اندک این منطقه را از بین برده و عملا پدیده ای به نام روستاها از بین رفته و به جای ان شهرهای کوچک پدید آمده اند. متاسفانه مردم توانمند منطقه نیز اجازه ندارند که از ثروت خود برای توسعه منطقه و استان استفاده کنند چون بلافاصله مافیای قدرت نسبت به تخلیه سرمایه آنان تلاش خواهد کرد .
?تحت این شرایط تجارت محلی مرزی که از قبل از انقلاب نیز وجود داشت و هم رژیم گذشته و هم حکومت بعد از انقلاب تا سال 60 اجازه می دادند ساکنان این منطقه از ان به عنوان یک فرصت و امکان کسب معیشت برای بهبود شرایط حداقلی زیستشان استفاده کنند ، در بعد از سال 60 مورد برخورد قرار گرفته و از دست مردم عادی خارج شد . تحت این شرایط و در دوران تحریم، سوخت بری به عنوان آخرین امکان کسب درامد مردم عادی رایج گردیده است .
? حادثه سراوان آخرین پرده از سناریو و استراتژی ایی است که در این 40 سال در این منطقه اجرا شده است . ممانعت از کسب خرده درامد ناچیزی که این مردم رنج دیده بدان رضایت و قناعت نموده و در ان به وضوح نشان داده می شود که امکان زیست تنها برای گروه‌هایی که در مجموعه سربازگیری نظام جمهوری اسلامی نقش داشته و به نوعی با مجموعه های منتسب به حکومت ارتباط داشتند فراهم بوده، نیروهایی که عملا منطقه توسط همین ها نیز مدیریت گردیده است .
?صحنه هایی که در این چند روز از طریق شبکه های اجتماعی به بیرون انعکاس یافته است نشان می دهد امنیتی تعریف کردن منطقه ، کنترل تمامی مبادی ورود درامد به منطقه از جمله مرزها ، در کنار دستگیری ها و اعدام های بی رویه ، ممانعت از برخورداری از حداقل خواسته هایی چون احداث مسجد و سرکوب هر گونه مطالبات قومی و مذهبی چگونه مردم منطقه را خشمگین و به اعتراضات انها خصلت تعرضی ، انفجاری و تکثیر شوندگی در عین همبستگی و تلاش برای هویت خواهی و جنگیدن برای بقاء سوق داده است. بستری که به راحتی مورد سوءاستفاده دشمنان منافع ملی در بیرون از مرزها و نیز کشورهای همسایه قرار می‌گیرد و فرصتی که خود به سرعت به تهدید تبدیل می‌شود .
? راه هایی متعددی برای رفع این وضعیت وجود داشته و دارد که ساختار تبعیض آلود ج.ا.ا قطعاً اجازه عمل بدانها نخواهد داد .
-کنار گذاشتن نگاه مذهبی
-داشتن نگاه برابر به همه اقوام ایرانی در یک سیستم ملی
-نگاه به وجود اقوام ایرانی به عنوان فرصتی برای توسعه و نه بیگانه و تهدید
-نگاه به مرزها به عنوان امکانی برای تجارت و رفاه ایرانیان مرزنشین
-بازگردانده سیستم اداره این مناطق به همان مدل خودگردانی سرزمینی گذشته ایرانیان
-کاشتن بذر اعتماد به جای بی اعتمادی
-گسترش شهرهای کوچک
-قائل شدن تبعیض مثبت به نفع منطقه و تعریف برنامه و امکانات و برنامه های مشوقانه برای ازاد سازی اذهان نیروهای خلاق برای جستجوی راهبردها و راه کارهایی که بتواند به بهبود وضعیت منطقه کمک نماید و تعریف کردن و گنجاندن این منطقه و مردمان ساکن در ان را در مجموعه هویتی ایران
-از دستور کار خارج کردن نگاه امنیتی و داشتن نگاه ملی و برداشتن دستور سرکوب ساکنان مناطق مزبور
-فعال کردن ظرفیتهای منطقه و برانگیختن انگیزه های بومی برای تلاش جهت رشد و توسعه منطقه و خارج نمودن ان از چرخه فلاکت و بدبختی
و …. و … هنوز هم می تواند مسئله اقوام را از حالت خطر خارج و به یک فرصت تبدیل نماید مواجهه سرکوبگرایانه با ابتدائی ترین مطالبات نشان میدهد که نمی خواهد.
?و اما روشنفکران
جدا از مسئله حکومت و نوع مواجهه شان با مسئله اقوام ، کارنامه روشنفکران ایران نیز در مواجهه با مسئله اقوام در این 4 دهه مثبت نبوده است . آنان نسبت به مسائل اقوام ایران و تلاش برای شناخت آنان و کوشش در برقرای رابطه خلاقانه با انها به اندازه کافی تلاش نکرده و در نتیجه این اقدام ، مردم این مناطق تفاوتی میان رفتار انان با جمهوری اسلامی احساس نمی کنند .
? این قومیتها از بقیه اقوام گله مندند که چرا در طی این دهه ها در برابر سرکوب سیستماتیک آنان ساکت بوده و تنها نظاره گر فاجعه بوده و هستند .
?ج ا ا موفق شده مسائل این مناطق و نیزسرکوب سیستماتیک روشنفکران ، علما ،شعرا و نویسندگان آن را در سکوت اطلاعاتی کامل قرار دهد . بلوچها حتی به اندازه کردها و عربها و بهائی ها نیز در برد خبری نیستند .تنها به یمن گسترش شبکه های اجتماعی بوده که این دور از وقایعی چون سراوان در خارج از منطقه انعکاس یافته است .
? وصل این مناطق به جامعه خبری سیاسی و اطلاع رسانی با قدرت تمام توسط روشنفکران سایر مناطق کمک بزرگی در افشای درد و رنج آنان و حفظ رشته های پیوند میان همه ساکنان ایران و نیز بسته شدن دست ماشین سرکوب در هر انچه که دلش می خواهد در برخورد با این منطقه و ساکنان محرومش انجام دهد ، می باشد .
#سراوان
#شکاف_قومی
#شکاف_مذهبی
#استراتژی_فقیرسازی