چهارشنبه 21 اکتبر 2020
رُزا موساوی – ترجمه اختصاصی اندیشه نو
دیه‌گو پاری رودریگز، وزیر امور خارجی پیشین بولیوی، که از تبار قوم کچوا در بخش پوتوسی است، یکی از حامیان «جنبش به سوی سوسیالیسم» (MAS) است. وی در گفت‌وگویی با رُزا موساوی، خبرنگار اومانیته، شکل‌گیری و پیامدهای پیروزی تاریخی نیروی چپ بولیوی در یکشنبهٔ گذشته را بررسی می‌کند.
سؤال: شما پیروزی گستردهٔ «جنبش به سوی سوسیالیسم» (MAS) و کاندیدای ریاست‌جمهوری آن، لوئیس آرسه را، یک سال پس از کودتا علیه مورالس، چگونه توضیح می‌دهید؟
دیه‌گو پاری رودریگز: این واقعه، به منزلهٔ گواهی اعتماد مردم بولیوی به MAS و رئیس‌جمهور منتخب ما، لوئیس آرسه است. من معتقدم که این امر واکنشی عمیق علیه دولت غیرقانونی کنونی است که طی ده ماه گذشته ادامه داشته است و آغازی است برای مقابله با فاجعه‌ای که ما در این مدّت متحمل شده‌ایم.
پس از دور نخست رأی‌گیری که نمایانگر پیروزی لوئیس آرسه با برتری بسیار زیاد نسبت به رقبای وی بود، دولت غیرقانونی و رئیس‌جمهور موقتِ خودخوانده، ژانین آنی‌یز، نتیجهٔ انتخابات را فوراً به رسمیت شناختند و پذیرفتند. رقبای لوئیس آرسه، کارلوس میسای راست‌گرا و لوئیس فرناندو کاماچو از طیف راست افراطی بودند.
سؤال: طرح‌های اولیهٔ [دولت کنونی] چه بودند؟
دیه‌گو پاری رودریگز: عظمت این پیروزی و نیرویی که رئیس‌جمهور لوئیس آرسه را برگزید، مجالی به رهبران کودتا نداد تا نتیجهٔ انتخابات را به چالش بکشند. آنها هیچ فرصتی برای اعتراض پیدا نکردند. ما امیدواریم که آنها انتقال منظم و سریع قدرت در روزهای آینده را بدون ایجاد مشکل انجام دهند.
سؤال: روز سه‌شنبه، گروه‌های راست و راست افراطی خواستار برگزاری تظاهرات خیابانی در سانتا کروز، سوکره، و کوچابامبا شدند تا پیروزی چپ را به چالش بکشند. آنها حتیٰ شعار “تقلب” را فریاد زدند. تا زمان آغاز مراسم تحلیف (سوگند) در نیمهٔ اول ماه نوامبر، اوضاع تا چه حد خطرناک ممکن است باشد؟
دیه‌گو پاری رودریگز: البته خطرها و تهدیدهایی وجود دارد. ولی من معتقدم که نیروی مردم بولیوی و شفافیت نتیجهٔ رأی‌گیری، بهترین مانع در برابر تهدیدهای احتمالی آتی علیه دموکراسی بولیوی است.
سؤال: اولویت‌های «جنبش به سوی سوسیالیسم» (MAS) و دولت آن در هفته‌های آینده چه خواهد بود؟
دیه‌گو پاری رودریگز: مسائلی ضروری و مبرم در مقابل ماست. نخست، اقتصاد است که فرسوده است. پیامد مستقیم این رکود اقتصادی، رنج‌های و مشقات بسیاری از خانواده‌های بولیوی است. همچنین لازم است که خیلی سریع اقداماتی برای بهبود وضعیت بهداشت و درمان و دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و خدمات آموزشی انجام شود. اساساً، لازم است که با استفاده از سیاست‌های نیرومند اجتماعی، بازسازی‌هایی برای انجام واکنش سریع به خواست‌های فوری مردم بولیوی، همچون اشتغال، حمایت از کسب‌وکارهای خرد، و تأمین مواد غذایی انجام گیرد. اینها از اولویت‌های رئیس‌جمهور منتخب و دولت آیندهٔ وی خواهد بود.
سؤال: از کودتای سال گذشته و یک سال دیکتاتوری، چه درس‌های سیاسی می‌گیرید؟
دیه‌گو پاری رودریگز: مردم بولیوی با پوست و گوشت خود، زندگی تحت حکومت دیکتاتوری را تجربه کرده‌اند. این دولت غیرقانونی هرگز به سرنوشت مردم اهمیت نداد. تنها هدف این دولت، تأمین منافع شخصی قدرت‌های سلطه‌طلب خارج از کشور و کسانی بود که آن دولت را تشکیل می‌دادند.
سؤال: برخی از جنبش‌های اجتماعی، صنفی، دهقانی، و بومی ممکن است تصوّر کنند که در سال‌های اخیر نادیده گرفته شده‌اند. بازسازی روابط «جنبش به سوی سوسیالیسم» با این نیروهای اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی در آینده چگونه شکل خواهد گرفت؟
دیه‌گو پاری رودریگز: دولتِ «جنبش به سوی سوسیالیسم»، یعنی دولتِ رئیس‌جمهور منتخب لوئیس آرسه کاتاکورا، دولتِ جنبش‌های اجتماعی خواهد بود. پایگاه سیاسی آن، جنبش دهقانان بومی است که با جنبش‌های کارگران، معدنچیان، بازرگانان کوچک، و صاحبان کسب‌وکار میهن‌دوست متحد شده‌اند. رابطه با این اقشارِ مردمی است که هویت سیاسی «جنبش به سوی سوسیالیسم» را تشکیل می‌دهد. بنابراین، دولتِ ما در هماهنگی مستقیم و گفت‌وگوی دائمی با این جنبش‌های اجتماعی خواهد بود.
سؤال: پژواک سیاسی پیروزی چپ‌های بولیوی در آمریکای جنوبی چه خواهد بود؟
دیه‌گو پاری رودریگز: به نظر من، بازگشت دولتی مترقی در بولیوی، انگیزهٔ جدیدی برای تشکیل اِجماعی سیاسی در آمریکای جنوبی و فعال‌سازی فضاهای گوناگون خواهد بود. در آیندهٔ نزدیک، ما روابط دیپلماتیک آسیب‌دیده از دولت غیرقانونی کودتا با برخی از کشورها مانند آرژانتین، مکزیک و اسپانیا را اصلاح خواهیم کرد. برای ما مهم است که روابط احترام‌آمیز با این کشورهای دوست را تجدید کنیم. در نهایت، این پیروزی، نیروهای چپ و مترقی را در سراسر منطقه قدرتمندتر خواهد کرد.
اندیشه نو: استفاده تمامی و یا بخشهایی از این مطلب با ذکر منبع بلا مانع است.