به گزارش ایسنا، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، در همایش تحولات منطقه و نظام بین الملل ضمن تشریح روند مذاکرات هسته ای ایران با 1+5 و سپس با 1+4 به مذاکرات عمان که در پشت صحنه به مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا منجر شد اشاره کرد و گفت: در آن مذاکرات آمریکایی ها قبول کردند بدون تعلیق غنی سازی و استفاده از حق غنی سازی مذاکره کنند. در ادامه در مذاکرات ژنو در سال 92 این بحث مطرح شد و آمریکا گفت بدون تعلیق غنی‌سازی و با غنی‌سازی حاضر به مذاکره هستند. از نزدیک شاهد شوک به اروپایی ها بودم و مجبور بودند مذاکرات با ایران را بپذیرند. یکی از آنها به شدت عصبانی شد و شاید روی هشتاد درصد آن خط کشیده بود. دو کشور دیگر اما خیلی مقاومت نکردند و در نهایت با اکراه پذیرفتند ایران غنی سازی داشته باشد. در ادامه مذاکرات مواضع اروپایی‌ها سخت‌تر از مواضع آمریکا بود و در نهایت که توافق به دست آمد وزارت خزانه داری آمریکا و اوفک شروع به بدقلقی کردند. در حالی که اروپایی ها سعی کردند از مزایای تعامل با ایران استفاده کنند.
وی با اشاره به خروج آمریکا از برجام بالعکس دوره های قبل اظهار کرد: اروپایی ها در این مرحله سفت و سخت ایستادند و با اقدام آمریکا مخالفت کردند. ابتدا ترامپ تمامی تلاشش را کرد ما را در موضعی قرار دهد خودمان از برجام خارج شویم اما این اتفاق نیفتاد. بعد سراغ کنگره رفت اما اروپایی ها در کنگره آمریکا لابی کردند و کنگره تصمیم به خروج از برجام نگرفت. ترامپ بعد از آن وارد مذاکرات دوجانبه با اروپایی ها شد اما آنجا هم مقاومت کردند و در نهایت ترامپ جز اینکه راسا از برجام خارج شود راهی برایش نماند.
عراقچی تاکید کرد: در دولت ترامپ قویا معتقد بودند که آمریکا در برجام ضرر کرده و امتیازات زیادی داده بدون اینکه امتیازی بگیرد به ویژه مواضع منطقه‌ای ایران و سیاست های ضد استعماری تغییر نکرده و فروش نفت هم ادامه دارد از این رو از برجام خارج شد.
معاون ظریف در ادامه تصریح کرد: از وقتی آمریکا از برجام خارج شد اروپا تلاش کرده است خواسته های ایران در حوزه های مختلف از جمله نفت و بانک تامین شود و تا الان به طور جدی به کار ادامه دادند.
عراقچی گفت: به لحاظ مواضع سیاسی اروپا در این شش ماه کم نگذاشته اما این مدت کم نیست که نتوانند اقدامات عملی را پیدا کنند و هنوز قادر نیستند SPV را رسما اعلام کنند که یکی از دلایل آن فشار آمریکا است که بسیار سنگین بوده است. آمریکایی ها هر کشوری که SPV در آن مستقر شود یا بانک هایی که با آن کار کند را تهدید کرده اند. با این حال اروپایی ها تلاششان را متوقف نکرده‌اند. اما هنوز هیچ کشوری حاضر نشده میزبانی این ساز و کار را قبول کند. اتریش و لوکزامبورگ قبول نکردند و اروپا ناتوان از ثبت SPV است.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: چه اروپا نخواهد با ما کار کند و در حال بازی با ما باشد و چه می خواهد و قادر نیست، در نتیجه فرقی نمی کند. نتیجه این است که اروپایی‌ها یا نخواستند یا نتوانستند کاری انجام دهند. اما ما تا زمانی که باقی ماندن در برجام به نفع کشور باشد در آن می مانیم و اگر این نباشد ماندن در برجام فایده ای ندارد. اگر تا الان ماندیم به این دلیل است که در ابعاد سیاسی و اقتصادی ماندن به نفع ماست. در حال حاضر شرایط مطلوبی است اما این حتما پایدار نخواهد ماند و اروپایی‌ها باید بدانند این وضعیت نمی‌تواند به این شکل ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: هزینه تحریم برای ایران کم نیست اما ما در نهایت راه خود را پیدا خواهیم کرد. آنها باید بدانند کسی در ایران به خاطر تحریم های آمریکا دست خودش را بالا نمی‌برد. الان اجماع جهانی به نفع ماست و همه اعتراف دارند که برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است و سیزده گزارش آژانس سند حقانیت ایران است که به تعهداتش پایبند بوده است. انشالله اگر انسجام داخلی که محل بحث است باشد بهتر از گذشته با مسایل کنار خواهیم آمد.
وی با بیان اینکه اروپا باید مراقب صدمات فشارها و تحریم های آمریکا به شرکت ها و کشورهای اروپایی باشد تصریح کرد: چند مقام اروپایی به خود من گفتند که بعد از برجام فهمیدیم چقدر به دلار وابسته هستیم و شرکت های ما به جای دستور گرفتن از دولت هایشان از وزارت خزانه داری آمریکا دستور می گیرند و اینکه آمریکا می گوید همه پشت اراده او بایستند برای اروپایی ها قابل قبول نیست. در جلساتی بودم در کمیسیون مشترک که مقامات اروپایی به مقامات آمریکایی می گفتند خروج شما (آمریکا) از برجام اعتباری برای ما و شورای امنیت نمی‌گذارد چرا که خروج آمریکا نقض قطعنامه 2231 است.
وی گفت: بنابراین اگر اروپایی‌ها اگر کوتاه بیایند حاکمیت، اعتبار و امنیت آنها زیر سوال می‌رود. اگر اروپا فکر می کند منطقه غرب آسیا بدون برجام امن‌تر است می تواند امتحان کند. منطقه ما کلکسیونی از مسایل و مشکلات دارد آیا اروپا تحمل موج جدید تروریسم و مهاجرت و شروع بحران هسته‌ای را دارد! بی شک هزینه از بین رفتن برجام برای اروپا بیش از آمریکاست.
عراقچی در پایان تاکید کرد: اگر اروپا تصور می کند برجام برای حاکمیت و امنیت و اعتبارش مهم است باید آماده پرداخت هزینه برای آن باشد.