آمارهای ارائه شده توسط مسئولین سازمان نشان می‌دهد که 33012 واحد تولیدی در این شهرک‌ها و نواحی فعال و 7875 واحد تولیدی به دلائل گوناگون غیرفعال و تعطیل هستند. همچنین از مجموع واحدهای فعال و 11807 واحد معادل 35.7 درصد با کمتر از 50 درصد ظرفیت و 14055 واحد معادل 42.5 درصد با ظرفیتی بین 50 تا 70 درصد و تنها 7140 واحد معادل 21.8 درصد با بیش از 70 درصد مشغول فعالیت هستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، به منظور سازماندهی و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد واحدهای تولیدی و صنعتی و بستر لازم برای سرمایه‌گذاران در سال سال 1347 و در راستای برنامه چهارم توسعه، سازمان صنایع کوچک و نواحی صنعتی ایران تشکیل گردید و چهار شرکت صنعتی البرز، باختران، کاوه و رشت به ترتیب در سال‌های 47، 50، 52 و 53 پیش از سایر نواحی به ثمر رسید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ادامه سیاست‌های فوق الذکر در سال 1362 قانون شرکت شهرک‌های صنعتی ایران و در سال 1384 با ادغام سازمان صنایع کوچک در آن شرکت سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران تاسیس گردید.
بر اساس آمار ارائه شده توسط مسئولین سازمان مذکور تاکنون بالغ بر 796 شهرک و ناحیه صنعتی تاسیس و تعداد 73 هزار و 47 قرارداد واگذاری با متقاضیان در 33 هزار و 893 هکتار زمین منعقد شده و 41736 فقره قرارداد به مرحله بهره‌برداری رسیده که زمینه اشتغال 830 هزار نفر را فراهم ساخته است.
تا اینجا می‌توان به اجرای این طرح بزرگ ملی امیدوار بود و لیکن نتیجه فعالیت واحدهای تولیدی که در حال حاضر مشغول تولید هستند حکایت دیگری را نشان می‌دهد.
آمارهای ارائه شده توسط مسئولین سازمان نشان می‌دهد که 33012 واحد تولیدی در این شهرک‌ها و نواحی فعال و 7875 واحد تولیدی به دلائل گوناگون غیرفعال و تعطیل هستند. همچنین از مجموع واحدهای فعال و 11807 واحد معادل 35.7 درصد با کمتر از 50 درصد ظرفیت و 14055 واحد معادل 42.5 درصد با ظرفیتی بین 50 تا 70 درصد و تنها 7140 واحد معادل 21.8 درصد با بیش از 70 درصد مشغول فعالیت هستند.
این آمارها حاکی از اتلاف گسترده و بهره‌برداری نامساعد از سرمایه‌گذاری‌های بزرگی است که در صنعت کشور ایجاد شده است و بیش از 50 درصد واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌های صنعتی تعطیل و یا با ظرفیت کمتر از 50درصد فعالیت می‌کنند.
مسئولین مربوطه کافی نبودن اعتبارات استانی مصوب، تامین نشدن تسهیلات مورد نیاز در اجرای برنامه‌های حمایتی صنایع کوچک در سازمان مربوطه، کمبود منابع و سرمایه صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری صنایع کوچک و اجرایی نشدن ماده 54 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و ماده 81 قانون الحاق برخی از مواد به قانون تنظیم مقررات مالی کشور که در راستای حمایت از استقرار صنایع در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور تنظیم شده را از جمله عوامل شرایط فعلی می‌دانند.
تعطیلی، نیمه تعطیلی و فعالیت با ظرفیت کمتر واقعیت تلخ واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی از جوانب مختلف خسارت بار است.
1. واحدهای تعطیل شده انباشته‌ای از سرمایه‌ها، امکانات و تجهیزات بدون استفاده است که باعث ایجاد اتلاف منابع، بیکاری، کمبود تولید و محصولات و کالاهای داخلی شده است.
2. واحدهای نیمه تعطیل یا فعالیت با ظرفیت کم نیز به دلیل نداشتن سود و درآمد کافی فعالیتی غیرقابل توصیه اقتصادی تلقی می‌گردد که در نهایت پایدار نیست و نمی‌تواند رقابت تولیدی سازنده و مستمر داشته باشد. این ناپایداری نیز خود خسارت آفرین و زیانبار است.
3. مجموعه شرایط ذکر شده، منجر به ایجاد فضایی ناپایدار و نامطمئن برای متقاضیان سرمایه‌گذاری در بخش تولید و صنعت و انحراف آن به بخش‌های تجاری، دلالی، مسکن، طلا و ارز و نهایتا شکل گرفتن ساختار اقتصادی غیرمولد در کشور شده است. اقتصادی متورم، غیرمولد، ناپایدار، وابسته، رانتی و ناعادلانه که منابع کشور را صرف تخریب ساختارهای اقتصادی کرده است.
امروز شاهد هستیم که به دلیل مشکلات سر راه فعالیت‌های تولیدی، تسهیلات دریافتی توسط سرمایه‌گذاران این بخش نیز به سمت فعالیت‌های دلالی و تجاری و سوداگری کشیده می‌شود و فاجعه این که تعدادی از سازمان‌ها و مراکز دولتی و شبه دولتی و انتظامی و نظامی و … بر خلاف وظایف و مسئولیت‌های سازمانی اقدام به فعالیت‌های تجاری در بخش‌های مختلف مانند مسکن و واردات می‌کنند که خسارت آفرین است و همه این موارد نیازمند تغییر اساسی در برنامه‌های اجرایی کشور به ویژه برنامه‌های بلندمدت و استراتژیک و سپس میان مدت و برای شرایط فعلی کوتاه مدت است.
گزارش از: محسن صلصالی