وزارت خارجه آمریکا میگوید ایالات متحده میخواهد با کشورهای دیگر ائتلافی را علیه رژیم تهران تشکیل دهد که هدف از آن نظارت بر «فعالیتهای بیثباتکننده» ایران در منطقه خاورمیانه است.
هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در اینباره گفت این ائتلاف «با بسیاری از کشورها از سراسر جهان تشکیل میشود تا با نگاهی واقعیتر به رژیم ایران نگاه کنند» و از این طریق «فعالیتهای بیثباتکننده» تهران زیر نظر گرفته شود؛ «فعالیتهایی که نه تنها برای منطقه [خاورمیانه] که برای سایر نقاط جهان تهدید محسوب میشوند».
نوئرت افزود موضوع تشکیل «ائتلاف ضد ایران» نیست، «ایالات متحده پشت مردم ایران است، نه پشت حکومت این کشور».
بهگفته او جزئیات نقشه تشکیل چنین ائتلافی هفته آینده توسط مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا ارائه خواهد شد. این نخستین سخنرانی بزرگ پمپئو از ماه آوریل خواهد بود که وزیر خارجه آمریکا شد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا ۸ مه / ۱۸ اردیبهشت اعلام کرد که ایالات متحده از توافق هستهای با ایران خارج میشود و تحریمهای نفتی علیه ایران را مجدداً اعمال میکند. این اقدام با مخالفت کشورهای اروپایی امضاکننده برجام و همچنین روسیه و چین مواجه شد و از آن زمان شکافی در بین این کشورها و آمریکا ایجاد کرده است.
آمریکا معتقد است که توافق هستهای با ایران کامل نیست و باید موضوع فعالیتهای موشکی و نقش جمهوری اسلامی در تنشهای خاورمیانه نیز در آن در نظر گرفته شود. کشورهای اروپایی میگویند از آنجا که توافق هستهای امضا شده باید به آن پایبند بود اما میتوان خارج از این توافق با ایران درباره موارد مختلف دیگر گفتوگو کرد. ایران تاکنون مذاکره درباره مسائل دیگر را رد کرده است.
مقایسه با ائتلاف ضد داعش
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ائتلاف مورد نظر علیه ایران را با «ائتلاف ضد داعش» در سوریه و عراق مقایسه کرد که ۷۵ کشور و مؤسسه در آن فعالیت دارند اما تنها تعداد کمی از اعضای آن در جنگ علیه داعش شرکت کردهاند. هیتر نوئرت در اینباره که «ائتلاف ضد ایران» شامل یک بخش نظامی نیز خواهد بود چیزی نگفت.
آمریکا در روزهای گذشته تحریمهای جدیدی علیه ایران اعمال کرده است. وزارت خزانهداری ایالات متحده ۲۰ اردیبهشت/ ۱۰ مه اعلام کرد که با همکاری امارات متحده عربی یک شبکه تبادلات ارزی سپاه پاسداران را شناسایی و به موجب آن شش فرد و سه نهاد ایرانی را تحریم کرده است. این وزارتخانه همچنین ۱۵ مه / ۲۵ اردیبهشت ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی ایران و علی طرزعلی، معاون بخش بینالملل بانک مرکزی را به دلیل حمایت مالی از حزبالله لبنان از طریق سپاه قدس در فهرست تحریمهای اقتصادی ایالات متحده قرار داد.
پس از خروج آمریکا از برجام، تحریمهای اصلی این کشور علیه ایران در ماههای پایانی سال جاری میلادی بار دیگر بهاجرا گذاشته خواهند شد.
واشنگتن پیش از این اعلام کرده بود که مایک پمپئو بهمنظور فشار بیشتر بر ایران در زمینه برنامه هستهای جمهوری اسلامی و برنامه موشکی سپاه پاسداران، مذاکرات خود با متحدان آمریکا را ادامه میدهد.