خبرگزاری هرانا – از ۸ فروردین ماه سال جاری شهروندان عرب در خوزستان به طور مستمر به خیابان‌ها آمدند تا اعتراض خود به “نادیده گرفته شدن” در رسانه دولتی بعنوان قسمی از سیاست‌های “تبعیض آمیز و حذفی” حکومت ایران در قبال عرب‌های خوزستان را اعلام کنند. این اعتراضات که دامنه آن به روزهای اخیر نیز کشیده شد در شهرهای مختلف استان خوزستان به خصوص نواحی جنوبی آن گسترش یافت، در پی تلاش نیروهای انتظامی و امنیتی برای پایان دادن به این اعتراضات، تعداد زیادی از معترضان عرب بازداشت شدند. فعالان حقوق بشر عرب تعداد آنها را حدود ۴۰۰ تن تخمین زده‌اند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، از روز چهارشنبه مورخ ۸ فروردین ماه اعتراض شهروندان عرب عمدتا ساکن اهواز با تجمع مقابل ساختمان صدا و سیمای استان خوزستان آغاز شد.
اعتراض مسالمت آمیز این شهروندان در پی پخش برنامه‌ای از یکی از شبکه‌های صدا و سیمای ایران آغاز شد که در آن عروسک‌هایی با لباس محلی شهروندان مناطق مختلف ایران بر روی نقشه این کشور نصب می‌شود.
تصاویر منتشر شده از این برنامه در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که عروسک نصب شده بر روی منطقه خوزستان، لباس عربی به تن ندارد و معترضان می‌گویند با توجه به جمعیت بالای عرب‌های خوزستان، این عروسک باید لباس محلی عرب‌های خوزستان را به تن می‌داشت.
فعالان عرب معتقدند این اقدام رسانه‌ای، نژادپرستانه و توهین به عرب‌های خوزستان و نادیده گرفتن هویت آنان به شمار می‌رود. این اعتراضات به حدی پیش رفت که نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری نیز به رئیس صدا و سیما نامه‌ای نوشته و خواهان عذرخواهی رسمی شد.
این اعتراضات از آن پس ادامه پیدا کرده است، تجمع‌های اعتراضی نخست در اهواز آغاز شد و سپس به چند شهر دیگر نیز گسترش پیدا کرد.
معترضان در روزهای اول خواستار عذرخواهی صدا و سیما شدند ولی با گذشت چند روز و بی‌پاسخ ماندن این مطالبه، در شعارهای سر داده شده توسط معترضان، مطالبات دیگری نیز مطرح شد.
در طی یک هفته اعتراض مستمر شهروندان عرب، شهرهای اهواز به خصوص محله‌های ملاشیه، کوی علوی و بازار مرکزی این شهر، شهرهای ماهشهر، عین دو، حمیدیه، کوت عبدالله، خرمشهر و آبادان شاهد حضور معترضان در خیابان‌ها بودند.
نیروهای انتظامی، امنیتی و لباس شخصی برای متفرق کردن معترضان در موارد متعددی به آنها حمله کرده و گاها از گاز اشک‌آور نیز استفاده کردند.
در خلال درگیری بین نیروهای انتظامی-امنیتی و شهروندان معترض تعداد زیادی از شهروندان دستگیر یا زخمی شدند. گفته می‌شود افراد زیادی نیز تحت تعقیب قرار گرفته‌اند.
غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان در پاسخ به اینکه “آیا ریشه‌ی این اتفاقات را تنها محدود به یک برنامه‌ی تلویزیونی در صدا و سیما می‌داند یا خیر؟”، گفت: بالاخره انتقادی که داشتند نسبت به این موضوع بوده است؛ فعلا آنچه نسبت به آن اعتراض و انتقاد کرده‌اند همین عملکرد صداوسیما بود و اشتباهی که صورت گرفت.
اما افراد در تحلیل این اتفاق ممکن است به مسایل دیگری برسند. البته ممکن است که وقتی می‌نشینیم و در جلسات صحبت می‌کنیم، برخی از افراد هم، این موضوع که تبعیضی وجود دارد را بگویند و من هم نمی‌خواهم این موضوع را رد کنم و یا تایید کنم؛ اما آنچه در این چند روز به آن اعتراض شد همان برنامه‌ی صدا و سیما بود.”
احسان قاضی زاده هاشمی از اعضای شورای نظارت بر سازمان صداوسیما درباره اعتراضات اخیر در خوزستان و محتوای برنامه کلاه قرمزی در ایام نوروز نیز گفته است: “در آن زمان بنده در سفر زیارتی کربلا بودم ولی پیگیری‌هایی با مسئولان صداوسیما به دلیل اتفاقات خوزستان ناشی از برنامه کلاه قرمزی داشتم که به دنبال آن تغییر و تحولاتی رخ داد. البته مسئولان استانی نیز پیگیری هایی را انجام دادند. مسئولان صداوسیما قول دادند که در برنامه‌های آتی‌شان فضا را تلطیف کنند.”
کریم دحیمی، فعال سیاسی و مدافع حقوق بشر که در حوزه جامعه عرب‌های ایران فعال است، در گفت‌وگو با گزارشگر هرانا در این رابطه گفت: “بازداشت شهروندان طی روزهای گذشته نیز ادامه داشته و نیروهای امنیتی با مراجعه به منازل شهروندان اقدام به بازداشت تعداد زیادی از شهروندان کرده‌اند.”
آقای دحیمی در ادامه گفت: “طی روزهای اخیر بیش از ۳۰ نفر به اداره اطلاعات سپاه شادگان احضار شدند و پس از اخذ تعهد کتبی آزاد شده‌اند”.
این فعال سیاسی اضافه کرد: “در اهواز نیز ۲۰ نفر به اداره اطلاعات سپاه احضار و پس از اخذ تعهد کتبی آزاد شده‌اند.”
وی در ادامه افزود: “در این اعتراضات یک شاعر عرب به نام عبدالعال دورقى، توسط اداره اطلاعات اهواز بازداشت شده، نزدیکان گفته‌اند که وی طی روز شنبه ۱۸ فروردین به دلیل وخامت وضعیت جسمی از بازداشتگاه اداره اطلاعات اهواز به بیمارستان سپیدار منتقل شده؛ آقای دورقی از بیماری‌های مختلف تنفسی و قلبی رنج می‌برد و پیش از این هم بارها احضار، بازداشت و زندانی شده است”.
آقای دحیمی، پیش‌تر نیز در گفت‌وگو با گزارشگر هرانا از بازداشت بیش از ۴۰۰ تن از زمان شروع این اعتراضات خبر داده بود و گفته بود که در بین بازداشت شدگان دهها دانش آموز ۱۱ الی ۱۶ ساله نیز به چشم می‌خورند؛
به گفته آقای دحیمی “از سرنوشت اکثر بازداشت شدگان اطلاع دقیقی در دست نیست. با این حال بر اساس برخی گزارش‌ها، زنان بازداشت شده در این اعتراضات عمدتا به زندان سپیدار اهواز منتقل شده‌اند؛ ۲۵۰ نفر از بازداشت شدگان نیز قرار بود روز شنبه به زندان شیبان (مجتمع حرفه‌آموزى اهواز) منتقل شوند و تعدادی نیز به بازداشتگاه‌هاى اداره اطلاعات، اطلاعات سپاه و عملیات کارون و همین‌طور نیروى انتظامى منتقل شده‌اند.
این تجمعات در بعضی موارد به خشونت کشیده شده و علاوه بر دستگیری‌ها، ضرب و شتم، شلیک گلوله‌های پلاستیکی و گاز اشک‌آور نیز از سوی نیروهای امنیتی به سمت مردم گزارش شده است. گزارش شده تعدادی از معترضان و دو مامور اداره اطلاعات نیز مجروح شده شده‌اند. تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد در شهرهای اهواز، ماهشهر و کوت عبدالله و همچنین مناطق عین دو، کوی علوی و خیابان نادری اهواز، نیروهای امنیتی گاز اشک‌آور و گلوله‌های پلاستیکی به سوی مردم شلیک کرده‌اند”.