اعتصاب در صنعت نفت را پایانی نیست. قراردادهای چهارگانه وزارت نفت با کارگران که در قالب قراردادهای رسمی، معین، موقت و پیمانکاری بسته شده، کار را به‌صورت جدی در فاز تبعیض برده و همین تبعیض صدای کارگران را درآورده است. تفاوت دریافتی بین چهار تا پنج میلیون تومان در قالب تبعیض نقدی و مزایایی مانند دریافتی بابت بدی آب‌وهوا، حق مسکن و… که چاشنی غیرنقدی آن است، چالش جدی کارگران با قراردادهای پیمانی شده است.
به گزارش شرق، توفان شن و خاک امان کارگران پیمانی منطقه ویژه پتروشیمی‌های ماهشهر را بریده اما سبب نشده تا دست از اعتراض بردارند که یکی از موارد اعتراضی‌شان همان حق آب‌وهوایی است که دیگران می‌گیرند و از آنها دریغ شده است. آخرین صدای کارگران در این بخش به مدت سه روز در ماهشهر شنیده شد. آنها در این تجمع اعتراضی شعار می‌دادند: «عزا عزاست امروز / روز عزاست امروز/ زندگی کارگر/ روی هواست امروز». دیروز سومین روزی بود که کارگران پیمانی مجتمع‌های پتروشیمی این منطقه دست به اعتراض زدند.فرماندار به آنها وعده داده تا مشکلاتشان را برطرف کند و آنها فعلا دست از اعتراض برداشته اند.
اعتراض به تبعیض
یکی از کارگرانی که در این تجمع حضور داشت، آن‌قدر صدایش گرفته بود که به سختی حرف می‌زد. او به «شرق» می‌گوید: «در منطقه ویژه پتروشیمی‌های بندر ماهشهر سال‌هاست که کارگران پیمانکار حق واقعی خود را دریافت نمی‌کنند. با ١٦ تا ١٨ سال سابقه کار، ماهی دو تا دوونیم میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنم، اما فرد دیگری با همین سابقه کار یا حتی کمتر، حداقل چهار تا پنج برابر من چیزی حدود هفت تا هشت میلیون تومان حقوق می‌گیرد».
کمی نفس می‌گیرد و ادامه می‌دهد: «اعترا‌ض‌های ما به تبعیضی است که بین نیروهای قراردادهای رسمی، معین و موقت با نیروهای پیمانی حاکم است. هر سه نوع قرارداد کارگری، مزایای بهتری از ما دارند».
او ادامه می‌دهد: «اینها فقط مزایای نقدی است. مزایای غیرنقدی مانند خانه‌های سازمانی یا ٥٠ میلیون ودیعه مسکن، پروازهای رایگان، خدمات درمانی رایگان و… هم هست. البته قراردادهای موقت هم کمی با مشکل در این زمینه‌ها مواجه هستند، اما دو قرارداد دیگر این‌گونه نیستند».
ریه‌های ما هم فیلتر آلودگی هوا ندارد!
به کنایه در مورد آب‌وهوای خاک‌آلود این روزهای خوزستان می‌گوید: «وقتی می‌بینیم فرد دیگری با یک قرارداد دیگر حق بدی آب‌وهوا می‌گیرد و منِ نوعی نمی‌گیرم، چه حالی باید باشم؟ کارگری که در این بدی آب‌وهوای ماهشهر کار می‌کند، فقط با این مشکل مواجه نیست و آلودگی صنایع پتروشیمی را هم نفس می‌کشد. حالا چه فرقی است بین کارگران پیمانی که این مزیت را ندارند و دیگرانی که دارند؟ به فرماندار گفتیم آیا ریه‌های ما فیلتر آلودگی هوا دارد و آنها نه؟».
وزیر نفت هم ما را به رسمیت نمی‌شناسد
از نادیده‌گرفته‌شدن از سوی وزیر نفت گلایه می‌کند و می‌گوید: «٨٠ درصد تولید بر دوش همین نیروهای پیمانکاری است. در منطقه ویژه پتروشیمی‌های ماهشهر ١٠ هزار نفر فعال‌اند که بالغ بر پنج‌هزارو ٣٠٠ نفر از آنها کارگران پیمانی هستند. اگر بخواهید کل صنعت پتروشیمی را در نظر بگیرید، بالغ بر ٧٠ هزار نفر در این صنعت، از کارگران پیمانی هستند که حتی وزیر نفت هم آنها را به رسمیت نمی‌شناسد. وزیر فقط قراردادهای موقت به بالا را می‌بیند و ما را اصلا نمی‌بیند! ما برایشان اصلا وجود خارجی نداریم!».
اشاره او به تغییر وضعیت قراردادهایی است که وزیر نفت وعده آن را داده بود و تنها به قراردادهای موقت ختم می‌شد و خبری از نیم‌نگاهی به کارگران پیمانی نیست که نیست.
اعتراض می‌کنیم، برخورد می‌کنند
کارگر دیگری هم در ادامه حرف‌های همکارش می‌گوید: «هر موقع هم اعتراض می‌کنیم، با ما برخورد می‌کنند. امنیت شغلی‌مان را به خطر می‌اندازند. بارها برخی از همکارانمان را از اطلاعات ماهشهر خواسته‌اند. حراست شرکت‌ها که مرتبا ما را می‌خوانند و توبیخ می‌کنند و از در تهدید سخن می‌گویند». این را با اندکی چاشنی خشم می‌گوید.
می‌پرسم چه تعداد تجمع کرده‌اید؛ می‌گوید: «حول‌وحوش هزارو ٥٠٠ نفر تجمع کرده‌ایم… کار را تعطیل نکردیم. تعدادی ماندند که کار شرکت نخوابد و تعداد دیگر تجمع کردیم. از همه شرکت‌های پتروشیمی تعدادی در تجمع حاضر شدند».
پایان تجمع به‌واسطه توافق با فرماندار
دیگری از توافق با فرماندار می‌گوید: «امروز سومین روز و روز پایانی بود…؛ به توافق رسیدیم و قرار شد قبل از عید، پاداشی در قالب کارت هدیه به کارگران پیمانی بدهند و بعد از عید نیز، سه، چهار آیتم را به دریافتی‌ها اضافه کنند و طرح طبقه‌بندی مشاغل را از اول فروردین در جهت بهبود دریافتی‌ها اعمال کنند». یکی دیگر از کارگران به «شرق» می‌گوید: «یک ماهی می‌شود که اعتصاب غذا کرده‌ایم. رستوران نمی‌رویم. اما دیدیم نتیجه نداد و کسی هم نپرسید دردتان چیست؟ مجبور شدیم به اداره کار مراجعه کنیم. باز هم نتیجه‌ای نگرفتیم و مجبور شدیم دست‌به‌دامان فرماندار شویم». پوزخند می‌زند و با ناامیدی می‌گوید: «منتظریم به وعده‌هایشان عمل کنند. اگر عمل شد که چه بهتر، اگر نه باید فکر دیگری بکنیم».
قرارداد یک‌ساله با ١٦ سال سابقه
گله‌اش را پی می‌گیرد: «اغلب ما ١٦سال است اینجا کار می‌کنیم و فقط پیمانکار تغییر می‌کند. پیمانکار یک‌ساله با شرکت قرارداد می‌بندد و با ما هم قرارداد یک‌ساله می‌بندد. اینجا اصلا امنیت شغلی در کار نیست».
پای غیردولتی‌های عرصه پتروشیمی در کار است
از او درباره تعداد مجتمع‌های پتروشیمی منطقه می‌پرسم. می‌گوید: «فکر می‌کنم حدود ١٢ تا ١٣ پتروشیمی در منطقه وجود دارد. تعدادی زیرمجموعه هلدینگ شستا و تعدادی زیرمجموعه هلدینگ خلیج فارس هستند. البته بقیه هم در اینجا سهم دارند». تعدادی که این کارگر می‌گوید با واقعیت به میزان درخور توجهی فاصله دارد و به نظر می‌رسد این کارگر هم فقط به معیشتش می‌اندیشد و کاری به کار بزرگ‌ترها ندارد! براساس آخرین اخبار در منطقه حدود ٢٥ مجتمع پتروشیمی وجود دارد که همچنان مشغول به کار در منطقه هستند. اصلاح این روند حاکم در قراردادها مختص به صنعت نفت نیست و تقریبا در تمامی مناطق آزاد، این اخلال موج می‌زند، بااین‌حال به نظر می‌رسد باید فکری ریشه‌ای برای تغییر قوانین مربوط به مناطق ویژه و آزاد در بُعد کارگری و همچنین تجدیدنظر در قراردادهای صنعت نفت کرد. البته اما و اگرها در این مورد هم کم نیست. در شرایطی که دولت پول پرداخت حقوق کارمندان خود را ندارد و وزیر نفت هم معتقد است ٧٠ هزار نفر شاغل در صنعت نفت کافی است و باقی شاغلان فقط بار مالی ایجاد کرده‌اند، نمی‌توان امیدی به تغییر چندانی داشت.