کلیگوییهای روحانی در هیئت دولت نشان داد که طرح و ابتکاری برای پاسخ به مطالبات اقشار جان به لب رسیده ندارد.
رو به خشونت رفتن تجمعات در بسیاری نقاط نیز نشان می دهد که یاس و خشم در حال فوران مردم معترض شدیدتر از آن است که جایی برای توجه به توصیه ها و تجارب تاریخی بگذارد. بی سر و رهبر بودن اعتراضات هم باعث خودبخودی و لحظه ای بودن برخوردها شده است.
اعتراضات را نمی توان صرفا مطالبات اقتصادی بدون نظرگاه های سیاسی دانست. همانند جنبش سبز که از شعار «رای من کو؟»، بنا به مشاهدات و شهودات معترضین به سرعت به «مرگ بر دیکتاتور» رسید، اعتراضات دی ماه ۹۶ نیز به سرعت به همین شعار به عنوان یکی از فراگیرترین شعارهای هر دو جنبش رسید.
هرچند شعارهای معترضین رادیکال تر شده و اعتراضات به ساختارها (جمهوری ایرانی) و سیاست های خرد و کلان (سوریه را رها کن، فکری به حال ما کن – اسلامُ پله کردن، مردمُ ذله کردن)، معطوف شده است اما باز انگیزه و ماهیت بهبود طلبانه و رفاهی (به جای استفاده از ادبیات آزادی و حقوق بشر) در پشت همین شعارها مشهود است.
جنبش سبز از مرکز به پیرامون رفت ولی اعتراضات دی ماه مسیر برعکسی داشته است. جدا از شعارهای مشابهی که در هر دو جنبش به ریشه های ساختاری اعتراض (سیاسی یا اقتصادی) معطوف بود شعارهای دی ماه ماهیتی متفاوت و رادیکال تر و سکولارتر دارد.
معدل اقشار شرکت کننده در اعتراضات دی ماه به طور نسبی متفاوت از جنبش سبز است. این جنبش عمدتا از خشم بیکاران و اقشار کم درآمدتر و نیز ناامیدان از رهبر نظام و رئیس دولت و جناح های سیاسی و روشنفکران حقوق بشرطلبی که به فقرا بی عنایت بوده اند، نشات گرفته است.
بخش هایی از اقشار متوسط و فقیر که در بعضی انتخابات های گذشته با اهداف بهبود طلبانه معیشتی و یا به طور سلبی رای داده اند نیز حضوری قابل توجه در اعتراضات اخیر دارند.
برخورد اصلاح طلبان
اصلاح طلبان بعد از گیجی اولیه کم کم دارند موضع می گیرند. موضع راستترین بخش آنها مشکوک دانستن و متهم کردن معترضان به بازیچه شدن به دست جریان رقیب است. برخی مطالبات را اقتصادی و برحق می دانند ولی روش معترضان را نقد می کنند. بعضی هر دو طرف را به خویشتن داری و عدم خشونت دعوت می کنند. کمتر عنایتی به شعارهای کلان معترضان و ناامیدی شان از ساختار مشاهده می شود.
گیجی در تعیین نسبت با جریان اعتراضی تازه و با ماهیت و گاه روشی متفاوت همچنان ادامه دارد. آنها نه با خشونت نهفته در این اعتراضات همدلی دارند و نه می توانند با شعارهای رادیکال آن تعیین نسبت کنند. قبلا در جنبش سبز نیز این معضل در نسبت با برخی شعارهای رادیکال نیز وجود داشت.