.” نکته قابل تامل در این گزارش روزنامه خراسان نقل قول از الویری است که گفت: الان اتفاق آرا برای آقای نجفی وجود دارد اما به احتمال بسیار ضعیف ممکن است در این چند روز تا آغاز رسمی شورا نظرات یا چهره های دیگری مطرح شوند اما تلقی من این است که همین تعداد رای برای آقای نجفی بماند.”
سایت اندیشه– روز پنجشنبه، بعد از هفته ها گمانه زنی، شورای شهر تهران، محمد علی نجفی را برای شهردار بعدی تهران، به طور غیر رسمی انتخاب کرد. نکته قابل تامل اینکه در روز آخر که اعضای شورای شهر تهران برای بحث، بررسی و رای گیری بدین منظور گردهم آمده بودند، کار چندان مشکلی در پیش نداشتند. کاندیداهایی که قبلا برای شهردار شدن آمادگی خود را اعلام کرده بودند به ناگهان همگی انصراف دادند تا محمد علی نجفی به عنوان تنها گزینه انتخاب شود. به نظر می رسد نشست روز پنجشنبه اعضای شورای شهر تهران پیش از آنکه گردهمایی برای انتخاب شهردار آینده تهران باشد، پوششی برای انتخابی بود که قبلا در اتاق های فکر، انجام گرفته بود.
روزنامه آفتاب یزد، 19 مرداد،تیتر بزرگ صفحه اول خود را به این انتخاب اختصاص داده بود. مقاله آفتاب یزد به روشنی نشان می دهد که برای این روزنامه انتخاب نجفی محرز است و این در حالی بود که جلسه شورای شهر در بعد از انتشار این مطلب، برگزار شد. آفتاب یزد، نوشت:” اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، امروز تهران پس از چند ماه بحث یا شاید بهتر باشد این طور عنوان شود که پس از دوازده سال مدیریت قالیباف- اگر احمدی نژاد هم در شمار بیاید پس از 14سال – می‌تواند یک شهردار کارآمد را به خود ببیند. در دوراهی اصلی شورای شهر پنجم میان نجفی و مهرعلیزاده، تهران برنده اصلی ماجراست و البته پرسش نجفی یا مهرعلیزاده و چرا مهرعلیزاده یا چرا نجفی، همچنان به قوت خود باقی است.” اشاره آفتاب یزد به نجفی و مهرعلیزاده و بدون اشاره به دو کاندیدای باقی مانده یعنی کولایی و مرعشی، از آن رو قابل تامل است که مطلب در جایی دیگر، نوشت:” تهران از میان هفت گزینه اولیه شورا برای شهرداری، با کنار رفتن محمد علی افشانی و حضور محمد شریعتمداری و حبیب الله بیطرف در دولت، حالا قرار است یکی را از میان محسن مهرعلیزاده، محمدعلی نجفی، حسین مرعشی یا الهه کولایی به خود ببیند. در این میان اما اگر قرار باشد همچنان عملکرد شورا در پیوستار فراز و نشیب بررسی شود، ابتدا به ساکن حضور نمایشی کولایی نکته منفی ماجرا به حساب می آید. از سوی دیگر همان طور که در خصوص ویژگی های شهردار اعلام شد، چهره ملی بودن، توانایی ارتباط و تعامل با نهادها و سازمان های دیگر و همچنین دولت، از ویژگی‌های لازم برای تصدی این سمت برشمرده شده است. به همین خاطر می توان از حالا حسین مرعشی را نیز از این جمع جدا کرد. با این حال همان نگرانی که در خصوص اخلال در روند فعالیت مرعشی برای شهرداری در نظر گرفته می شود، برای نجفی نیز وجود دارد.” با توجه به این قسمت مطلب، حضور دو کاندیدا یعنی مرعشی و کولایی تنها جنبه نمایشی داشته است و تمامی برنامه ریزی ها در جهتی پیش برده می شده که نجفی شهردار شود. این انتخاب بدون شک تحت اداره اعضای شورای تهران نبوده و تصمیم گیران اصلی، خارج از شورا بوده اند.
روزنامه آرمان نیز در همان تاریخ با عنوان،”کلید بهشت در جیب نجفی”،در مطلبی که تمام قد در حمایت از نجفی بود به انتقاد از شایعاتی که بر علیه نجفی در جریان بوده است اشاره می کند و در توصیف برنامه نجفی برای شهر تهران به نقل از محسن هاشمی، می نویسد:” نگاه کارشناسی دقیقی به مسائل تهران در برنامه او وجود داشت و به نظر می‌رسد، اعضای شورای شهر هم این برنامه را پسندیدند. … لذت بردم؛ خیلی با آرامش صحبت‌های کارشناسانه کردند و ایده‌ای کلی از شهر و شهرداری ارائه دادند. به نظر من مثبت بود.”آرمان در این مطلب به مهرعلیزاده اشاره دارد و می نویسد:” مهرعلیزاده مدعی است که بهترین تعامل را با نهادها دارد اما روابط وی با دولت ضعیف‌تر از نجفی و مرعشی است. از مهرعلیزاده اقلیت مستقل شورا حمایت می‌کند.” آرمان هم حضور کولایی را نمادین ارزیابی کرده است. روزنامه اعتماد هم در روز پنجشنبه گزارشی را به همین منظور اختصاص داده بود که تماما پشیبانی از نجفی در آن کاملا مشخص بود.روزنامه ایران 19 مرداد در رابطه با انتخاب شهردار تهران و ارائه برنامه کاندیداها، که روز قبل انجام شده بود، نوشت:” نجفی در برنامه‌های خود به چند موضوع مهم اشاره کرد و برخلاف کولایی، برنامه کاربردی ارائه داد.” نکته قابل تامل دیگر، این تاکید از نجفی برجسته شد که وابستگی سیاسی به هیچ حزبی را ندارد و بعد از این دوره بازنشسته می شود و سودای سیاسی دیگری ندارد.
پس ازجلسه شورا در نهایت اعلام شد محمد علی نجفی با انصراف دیگر کاندیداها تنها گزینه برای شهردار شدن است و قرار است در اوایل شهریور پس از تشکیل رسمی شورای جدید شهر تهران به این سمت برگمارده شود.
روزنامه آفتاب یزد، شنبه 21 مرداد نوشت:” در شرایطی که خبرنگاران به صحن اصلی شورا راه داده نشدند و در راهروهای شورا و پشت درهای بسته صف کشیده بودند و در شرایطی که ساعت از 14 گذشته بود، برخی اعضای شورا خبر دادند که ممکن است انتخاب گزینه نهایی به روز دیگری موکول شود. با این حال همیشه درهای بسته اثرات خاص خود را دارد. جلسه به طول انجامید و شورا به نتیجه رسید اما، باز هم با شیوه ای عجیب و قابل تامل.
در خلال انتظار خبرنگاران در پشت درهای شورا، محمد علیخانی در انتشار اخبار پیش دستی کرد. علیخانی در کانال تلگرامی خود نجفی را شهردار تهران معرفی کرد و لحظاتی کوتاه پس از آن، زهرا نژادبهرام دیگر عضو شورای شهر در کانال خود از انصراف الهه کولایی خبر داد. اخباری که البته هر دو خیلی زود حذف شدند اما به هر حال دیگر دیر شده بود.” مطلب در رابطه با جلسه غیر علنی برای انتخاب شهردار نیز نوشت:”بدون شک همان طور که گزینه‌های شهرداری و اعضای شورای شهر بارها تاکید کرده اند و مردم نیز از مطالبات اصلی خود لزوم شفافیت در امور شهرداری را خواستار شده اند، نفس پروسه انتخاب شهردار نیز باید از شفافیت کامل برخوردار باشد.” اعتماد در همان روز در ارتباط با انصراف ها نوشت:” تا همين چند روز قبل، تمامي گزينه‌هاي شهرداري، با تمام قوا و توان، به دنبال تدوين برنامه‌ها و آماده شدن براي ارايه آن دربرابر اعضاي شوراي شهرپنجم بودند. اما ديروز به يكباره و پيش از راي‌گيري نهايي مهرعليزاده، مرعشي و كولايي انصراف خود را از حضور در رقابت نهايي انتخاب شهردار اعلام كردند. همين مساله دستاويزي شد براي اينكه شايعه‌اي از سوي جناح اصولگرايان در فضاي مجازي پخش شود كه مدعي است اين انصراف‌ها برنامه‌ريزي شده بوده و اصولا قرار نبوده كه اينها شهردار تهران شوند. با اين وجود اعضاي شوراي پنجم دليل اين انصراف‌ها را، ايجاد وحدت و اجماع براي انتخاب نجفي عنوان مي‌كنند..”
روزنامه ایران هم در گزارشی که اشاره به انصراف ها در دقیقه آخر داشت، نوشت:” البته خبر انصراف «کولایی» و «مهرعلیزاده» از داخل جلسه رأی‌گیری که به شکل غیر علنی برگزار شد، بارها از سوی برخی اعضا توییت شده بود. با این حال گفته می‌شود که «مهرعلیزاده»در رأی گیری‌ها شرکت کرد، اما به علت کسب تنها دو رأی، ترجیح داد خبر انصرافش، پررنگ‌تر از خبر شکستش باشد! البته نقل قول دیگری هم می‌گوید که برخی اعضا طی تماسی تلفنی، پیش از شمارش آرا از او خواسته بودند که تصمیم «ماندن» یا «رفتنش» را اعلام کند که او ظاهراً گزینه دوم را انتخاب کرده است! اما این کناره گیری‌های دیرهنگام، موجب شد تا وقتی درهای اتاق مسجد جامعی بعد از شمارش آرا پس از یک ساعت انتظار به روی خبرنگاران پشت در نشسته باز شد، الویری، رئیس سنی شورا در برابر این دو اعتراض جدی خبرنگاران قرار بگیرد که چرا میل به انصراف در دقایق پایانی اتفاق افتاده و چرا باید بر خلاف شعار شورای شفاف، نتیجه رأی‌گیری از پشت درهای بسته اعلام شود! او البته به این دو سؤال پاسخ روشنی نداد و سعی کرد با اعلام خبر برد «نجفی» در یک رقابت یکطرفه، جو را به سمت دیگری هدایت کند!”
روزنامه بهار در مطلبی با عنوان،”شهردار از پشت درهای بسته آمد”، نوشت:” شنیده‌ها حاکی از آن است که هنگامی که مهرعلیزاده در حال توضیح برنامه‌هایش برای شهرداری تهران بود تعدادی از منتخبین پنجمین دوره شورا در حال تلگرام بازی بودند و اخبار برای یکدیگر رد و بدل می‌کردند.”و در رابطه با انصراف ها، آورد:” نکته جالب برای این انتخابات شهردار تهران که پشت درهای بسته صورت گرفت دومینو‌ی انصراف رقبای محمد علی نجفی است. … گفتنی است کولایی با اعلام انصراف خود گفته بود: راه دیگری برایم نمانده بود، برای همین مجبور به انصراف شدم.”
به گزارش خبرنگار «شرق»، چند سؤال مهم پس از اعلام انصراف نامزدهاي شهرداري تهران مطرح بود؛ اينکه آيا از ابتدا شهردار انتخاب شده بود و اين روند نوعي نمايش براي طي‌کردن روند انتخاب شهردار بوده است ؟ نامزدهاي نهايي‌شده براي ارائه برنامه بر ماندن تا پايان اين روند تأکيد داشتند و حتي تا ساعات پاياني ارائه برنامه‌هايشان بسيار جدي وارد عرصه شده بودند، چرا در جلسه‌اي که غيرعلني شد به نتيجه انصراف رسيدند؟ آيا درباره انصراف توافق يا توصيه‌اي صورت گرفته است؟”
روزنامه خراسان، سخنان محسن هاشمی را نقل کرد که در باره این که آیا شهردار تهران از قبل انتخاب شده بود، گفت:” واقعا انتخاب شهردار مشخص نبود، ولی با توجه به اینکه نجفی بیش از 21 رای آورده بود، شانس بیشتری داشت.” نکته قابل تامل در این گزارش روزنامه خراسان نقل قول از الویری است که گفت: الان اتفاق آرا برای آقای نجفی وجود دارد اما به احتمال بسیار ضعیف ممکن است در این چند روز تا آغاز رسمی شورا نظرات یا چهره های دیگری مطرح شوند اما تلقی من این است که همین تعداد رای برای آقای نجفی بماند.” روزنامه قانون هم در اشاره به این قسمت از سخنان الویری نوشت:” با آنكه همگان نجفي را شهردار تهران مي دانند، اما جمله ظريفي كه الويري در مصاحبه با خبرنگاران درباره اينكه «نجفي گزينه نهايي شهرداري است اما شهردار نيست و ممكن است تا زمان جلسه رسمي شوراي پنجم، نظرات ديگري نيز مطرح شود»بيان كرد، نشان داد كه امكان هر تغييري در سرنوشت شهردار آينده تهران وجود دارد؛چرا كه از يك سو، تصميم اتخاذ شده منتخبان شوراي پنجم براي معرفي نجفي به عنوان شهردار تهران دليل عدم آغاز به كار شوراي پنجم فاقد وجاهت قانوني است و از سوي ديگر ، اعلام الويري از اين نكته كه نجفي گزينه نهايي است اما ممكن است نظر ديگري نيز وجود داشته باشد، نشان مي‌دهد كه فرآيند انتخاب شهردار تهران در خوشبينانه ترين حالت به نيمه راه خود رسيده و هنوز به سر منزل نهايي نرسيده است. صحبت‌هاي توام با ترديد الويري در باره انتخاب شهردار تهران اما برخي گمانه‌ها را مبني بر اينكه ممكن است نجفي شهردار تهران نشود ، در 24 ساعت گذشته تقويت كرده است و گروهي با اتكا به حرف‌هاي الويري و البته برخي اخبار غيررسمي، از احتمال شهردار نشدن نجفي سخن مي‌گويند. اين موضوع كه ممكن است نجفي، تاييد نهايي را از مراجع ذي‌صلاح در انتخاب شهردار تهران نگيرد، در كنار برخي احتمالات مبني بر تلاش‌هاي غير رسمي براي رساندن محسن هاشمي يا گزينه‌هاي ديگر به كرسي ساختمان بهشت، همچنان گره از ابهام‌هاي انتخاب شهردار تهران باز نكرده است.”
قبل از بررسی بیشتر این موضوع باید یادآوری کرد که در دوره اول ریاست جمهوری، محمد علی نجفی به عنوان وزیر پیشنهادی برای آموزش و پرورش معرفی شد که رای لازم را نیاورد. تابناک، 21 مرداد 92، دفاعایات نجفی در مجلس را انتشار داد که از جمله گفت:” حال می‌گویند بنده رییس جمهور نشده‌ام چون با حکومت اسلامی مخالفم! این چه حرفی است که گفته می‌شود زیرا من کسی هستم که در دوران تصدی خود در آموزش و پرورش از برجسته‌ترین روحانیون مانند آقایان قرائتی و محمدیان در معاونت‌های خود استفاده کرده‌ام بعد می‌گویند ارتباط من با حوزه‌های علمیه قطع بوده است این جور مصاحبه و جوسازی چه معنایی دارد؟ چیزی که به من نمی‌چسبد نچسبانید. … در دوره من فعالیت‌های دینی در مدارس اوج گرفت و دارالقرآن‌های دانش‌آموزی، فرهنگ نماز و روزه شکل گرفت و این دستگاه به عنوان برجسته‌ترین دستگاه قرآنی کشور شناخته شد. … من فرهنگ دینی را در کتاب‌ها ترویج کردم. آقای حدادعادل هم اینجا است و در اکثر دوره‌هایی که من متصدی وزارت آموزش و پروش بودم به عنوان معاون فعالیت می‌کرد. ایشان می‌توانند جواب بدهند که من فرهنگ دینی را تضعیف کردم یا نه.” وی در رابطه با این موضوع که در جریان حوادث اتفاقات سال 88 به خانواده های آسیب دیده دیدار داشته، گفت:” زنی بود که شوهرش را از دست داده بود و با دو بچه یتیم بی‌پناه و بی‌کس مانده بود. او در تظاهرات شرکت نکرده بود بلکه در داورخانه بود که تیر خورده بود. اگر ما علاقه‌مند به نظام هستیم باید به سمت این افراد برویم وگرنه آنها به سوی رسانه‌های بیگانه می‌روند. ما این کار را کردیم اما شما باید به عنوان نماینده‌های تهران این کار را انجام می‌دادید. … من قبل از نماز جمعه 29 خرداد هم مطیع بودم. می‌گویند مردم را تحریک کردی که در راهپیمایی‌ها شرکت کنند. من این کار را نکردم و مثل آقای مطهری هم معتقدم تا قبل از 29 خرداد هر کس در راهپیمایی شرکت می‌کرد خلاف قانون نبود. اگر یک شاهد پیدا کردید که من در راهپیمایی شرکت می‌کنم قبول می‌کنم که راس فتنه بودم.” وی افزود:” نظام ما یک نظام ولایی است و در راس آن هم رهبری است.”
نجفی با خریدن همه ذلت ها در نهایت موفق به کسب رای اعتماد مجلس نشد.
اما در رابطه با تحولات شورای شهر تهران که در حال حاضر گزینه محمد علی نجفی را برای شهردار شدن انتخاب کرده است، نکاتی چند را باید مد نظر قرار داد. نحوه رای گیری و انتخاب شهردار که پشت درهای بسته برگزار شد به روشنی نشان می دهد جناح اعتدال و اصلاح در حرف و شعار دم از مردم سالاری می زنند اما در عمل برای حفظ منافع جناحی، شیوه های زد و بند را برمی گزینند. حتی اگر دیگر کاندیداها هم انصراف نمی دادند، به جرات می توان گفت از میان گزینه های موجود حتی یک نفر که وابسته به دایره خودی ها نباشد، پیدا نمی شد. باید از این نوع رویکرد به این نتیجه رسید که جناح مزبور معتقد بوده است که خارج از این دایره، گزینه ای که بتوان از آن شهردار آینده تهران را انتخاب کرد وجود نداشته است. با تمام این احوال هنوز هم مشخص نیست که نجفی گزینه نهایی شهردار برای تهران باشد. نجفی نه تنها نتوانست رای اعتماد مجلس برای وزارت را کسب کند بلکه در پست بعدی در سازمان میراث فرهنگی مجبور به استعفا گردید. حساسیت پست شهرداری تهران در آن حدی است که باید تایید مقامات عالی رتبه را به همراه داشته باشد.همانطور که تحولات چند روز گذشته هم نشان داده است، بعید است اعضای شورای شهر تهران سازوکارهای دمکراتیک را برای انتخاب شهردار مد نظر قرار بدهند. فرآیند این انتخاب را باید در رابطه با زورآزمایی جناح های حکومتی جستجو کرد. روند و پروسه انتخاب شهردار آینده تهران با یک رویکرد غیردمکراتیک برگزار شد و با وجود این همانطور که الویری هم اشاره داشته و روزنامه قانون هم به آن اشاره داشته است، تضمینی برای شهردار شدن محمد علی نجفی نیست. تا چند هفته دیگر شورای جدید تهران آغاز به کار می کند و آن زمان مشخص خواهد شد که چه کسی رسما با سمت شهردار تهران، وارد ساختمان بهشت می شود.