شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در بیانیه نخستین کنگره سراسری این حزب اعلام کرد که ترویج اسلام رحمانی، پیشبرد دموکراسی و تحقق عدالت، رسالت اصلی ماست.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، متن این بیانیه به شرح ذیل است:
نخستین کنگره حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در روز پنج شنبه 29 مردادماه 1394 در محل سالن اجلاس سران تهران با حضور اعضای اولیه حزب برگزار گردید و پس از اقدام به وظایف قانونی و حزبی در تصویب مرامنامه ، اساسنامه و انتخاب ارکان آن ، تدوین بیانیه پایانی نخستین کنگره را بر اساس اساسنامه به عهده شورای مرکزی گذاشت . شورای مرکزی اینک بر اساس سند مرام نامه و سند مواضع و باورهای مطرح شده از سوی حزب ، بیانیه پایانی کنگره نخست حزب اتحاد ملت ایران اسلامی را صادر کرده و منتشر می‌نماید.
مقدمه
حزب اتحاد ملت ایران اسلامی سیاست را امری متعالی و ابزاری ضروری برای تحقق زندگی سعادتمند و توأم با رفاه و امنیت و بالندگی شهروندان جامعه می‌داند و باور دارد بدون تحقق امر سیاسی، به سامان کردن جوامع انسانی عملاً امکان‌پذیر نخواهد بود. بر این پایه سیاست شعبه‌ای از اخلاق عملی و تدبیر امور دانسته شده است و به طور طبیعی بر مدار حرکت جمعی، هماهنگ و همسوی نیروهای سیاسی و اجتماعی به منصه ظهور درمی‌آید و منشاء اثر می‌گردد.
بر پایه وظیفه‌مندی و مسؤولیت‌پذیری اجتماعی جمعی از افراد پرسابقه سیاسی کشور که دارای تبار سیاسی روشن و کارنامه‌ای درخشان در امر سیاست‌ورزی و مدیریت جامعه بوده‌اند، حزب اتحاد ملت ایران اسلامی را بنا نهاده‌اند. حزبی که می‌خواهد در چارچوب قوانین موجود نقش‌آفرینی کند. حزبی که نام مستعار هیچ حزبی نیست اما بهره کافی از تجربیات گران‌سنگ و میراث احزاب گذشته و حال این مرز و بوم را دارد.
حزبی که می‌خواهد نه فقط در عرصه سیاست بلکه در عرصه اقتصاد، مسایل اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، علوم و فناوری، علاوه بر ارائه برنامه اداره کشور به تربیت نیروهای توانمندی بپردازد که قدرت و ظرفیت سیاستگذاری و مدیریت بر اساس آن نیازها و برنامه‌ها را داشته باشند.
حزب اتحاد ملت ایران اسلامی تشکیلاتی برپایه مرامنامه، اساسنامه،مصوبات کنگره‌های سالانه و آیین‌نامه‌های داخلی است که با تعهد و التزام به قانون اساسی و اعتقاد به مبانی و ارزش‌های اسلامی مندرج در آن به سیاست‌ورزی و فعالیت‌های مدنی می‌پردازد. حزب خود را موظف به عمل جمعی سیاسی دانسته و تأمل در زمینه راهبردها، خطی مشی‌ها و راهکارهای اصلاح‌طلبانه برای گذار به مردم‌سالاری و توانمندسازی نیروهای اجتماعی در چارچوب ظرفیت های نظام و تسهیل و تقویت نظام حزبی را در سر لوحه کار خود قرار داده است.
1- چشم انداز
حزب در حوزه جامعه، تقویت و تعمیق فعالیت‌های تشکیلاتی، سیاسی، حقوقی و مدنی خود را در سراسر کشور پیش خواهد برد و در کنار آن همراهی و همکاری فعال با شخصیت‌ها، گروه‌ها و تشکل‌های اصلاح‌طلب و نهادهای مدنی دیگر را مورد توجه قرار خواهد داد. همه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی و اجتماعی که در تحقق تمامی ظرفیت‌های قانون اساسی را پیگیری می‌کنند، طرف گفتوگو، تفاهم و تعامل حزب هستند.
حزب در حوزه حکومت، به تقویت و تعمیق دموکراسی و حمایت از سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای کشور خواهد پرداخت. حزب مبانی سند چشم‌انداز 20 ساله را الگوی تحقق اصول اخلاقی، ارزش‌های اسلامی، مردم سالاری و محوریت عدالت اجتماعی، آزادی‌های مصرح در قانون اساسی، کرامت انسانی و حقوق شهروندی،تامین امنیت اجتماعی وعدالت قضایی و پیشبرد توسعه پایدار و همه‌جانبه می‌داند و برای تحقق این اصول به عنوان وظیفه ملی خود تلاش خواهد کرد.
2- مأموریت
اساسی‌ترین مأموریت حزب، پیشبرد اصلاحات تدریجی و قانونی، تعمیق و گسترش دموکراسی و تقویت جامعه مدنی با توجه به سرمایه اجتماعی بر پایه اخلاق، اعتماد و مشارکت است که باید در دو حوزه جامعه و حکومت به صورت توأمان و به هم پیوسته مد نظر باشد.
اصلاح‌طلبی از دید ما چیزی نیست جز تلاش برای پیاده کردن همه اصول قانون اساسی، چیزی نیست جز به رسمیت شناختن جایگاه قانونی همه نهادهای کشور و ایجاد رابطه منطقی بین اختیارات و پاسخگویی و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و توانایی‌های همه نخبگان و حاکمیت اصل شایسته‌سالاری. چیزی نیست جز تعیین سرنوشت به دست خود مردم و چیزی نیست جز چرخش قدرت بر اساس صندوق‌های رای.
هدف اصلاح‌طلبی از دید ما این است که این کشور و این مردم بتوانند در رفاه و آسایش زندگی کنند. فرزندان این کشور از امکانات کافی و فراوان برای تحصیل، کار، ازدواج و اوقات فراغت برخوردار باشند. پا به سن گذشتگان ما آرامش کافی برای آینده خود داشته باشند. زنان و دختران ما رنج تبعیض را حس نکنند و از نگاه بسته تنگ نظران در امان باشند. اقوام مختلف و صاحبان دین و مذهب و تفکر و نگرش های متفاوت حس دلبستگی به این خاک داشته باشند و احساس آن نکنند که بین آنها و اکثریت تفاوتی وجود دارد.
3- مواضع و باورها
اصول و مبانی تفکر و سیاست ورزی و فعالیت حزب در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی که راهنمای حزب در مسیر فعالیت‌ها خواهند بود ، در شرایط کنونی عبارتند از:
3-1- اصل پایبندی به ارزش‌های دینی و ملی
حزب بر تقدم اخلاق، عدالت، عقلانیت و معنویت در سیاست ورزی تأکید دارد و به حضور فعال و مؤثر دین در حوزه عمومی معتقد است. ارائه چهره رحمانی اسلام در جامعه و در عرصه بین‌المللی و پیشبرد دموکراسی و تحقق عدالت در تمامی سطوح زندگی از جمله رسالت‌های اساسی حزب است.
حزب رعایت حقوق اساسی همه انسان‌ها را بر خود فرض می‌داند و با به رسمیت شناختن تنوع و تفاوت میان اقشار و اقوام، با تکیه بر اصل برابری حقوقی همه شهروندان ایرانی، بر رفع تبعیض‌ها و برقراری عدالت در منزلت وتوزیع قدرت بین آحاد جامعه اعم از زنان ،اقوام و سطوح مدیریت کشور تاکید دارد.
حزب استقلال و تمامیت ارضی و یکپارچگی ایران زمین و تکیه بر قانون اساسی احترام و رعایت حقوق بشر را از مبانی اعتقادی خود می‌داند.
3-2- اصل آزادی
رفع همه محدودیت‌های اندیشه و بیان و آزادی فعالیت های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در چارچوب قانون و تعهدات پذیرفته شده عمومی، یعنی حاکمیت و تحقق حکومت قانون و نه برداشت های فردی و جناحی و سلیقه ایی از قوانین، مورد تاکید حزب است.
3-3- اصل اجرای همه جانبه قانون اساسی
حزب بر اجرای بدون تنازل همه اصول و مضامین قانون اساسی و تصویب قوانین اجرایی به صورت همه جانبه و شفاف برای تحقق این اصول، به ویژه فصل حقوق، ملت تاکید دارد. از نظر حزب، پاسخگویی به مطالبات مردم در گرو هم سوکردن شکل و محتوای قانون اساسی با شرایط زمانی و مکانی کشور است.
3-4- اصل تقویت جامعه مدنی و رعایت حقوق شهروند
حزب پذیرش اصل جامعه توانمند و تقویت جامعه مدنی و رعایت حقوق شهروندی را یک الزام ملی می‌داند. تحقق این امر از طریق حاکمیت قانون، مشارکت و سازماندهی مردم از طریق نهادهای مدنی و پذیرش رقابت در کلیه امور عمومی کشور و برخورداری برابر عموم از حقوق اساسی و حق تعیین سرنوشت میسر است.
ما باور داریم امنیت برای عموم شهروندان و آزادی دو شرط لازم برای رشد و توسعه پایدار است که در جامعه برخوردار از اعتماد و انضباط، موجب اعتماد به نفس و احساس مسئولیت شهروندان می‌شود. شهروند توانمند لازمه شکل گیری جامعه مدنی قوی و دولت توانمند است.
حزب بر این باور است که حقوق بشر، حقوق شهروندی و حق مالکیت باید برای همه آحاد ملت (اعم از زنان،اقوام و صاحبان تفکر، مذاهب و نگرش های متفاوت ) به یکسان اجرا گردد.
عدم توجه به تبعیض‌های موجود علیه نیمی از جمعیت کشور سبب شده است زنان در معرض بیشترین آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی قرار گیرند.بدیهی است رفع این تبعیض‌ها در سایه دستیابی آحاد ملت به حقوق شهروندی و تحقق شهروندان توانمند امکان‌پذیر خواهد بود.
3-5- اصل ثبات و استقرار نظم سیاسی مردم سالارانه
حزب با تأکید بر شعار “استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی” اساس نظم و ثبات سیاسی را استقرار این ارزش‌ها می داند. که در قالب مؤلفه جمهوریت قابل پیگیری و ارتقاء هستند. مشخصه‌های چنین جمهوریتی عبارت است از:
تفکیک قوای حکومت
تضمین ساختاری نظارت همگانی بر تصمیم گیری
تضمین حق برابر مشارکت همه اقشار جامعه ( به خصوص زنان) در فرایندهای تصمیم گیری و سیاست گذاری‌ها
حق رأی برابر و همگانی
واگذاری مناصب و مشاغل مهم و کلان سیاسی و حکومتی از طریق انتخابات سالم وهمگانی مطابق با قانون اساسی
امکان رقابت سیاسی عادلانه برای گروههای اجتماعی و سیاسی از طریق تقویت نظام رقابتی حزبی.
3-6- اصل حکمرانی خوب
رعایت اصول حکمرانی خوب توسط همه اجزای حاکمیت می‌تواند در برگیرنده ابعاد کاملی از فرایند توسعه باشد .
این اصول که مورد تأکید حزب خواهند بود، عبارتند از:
مشارکت، حکومت قانون، شفافیت، پاسخ گویی، عدالت و همه‌گیری، کارایی و اثربخشی و مسؤولیت پذیری .
اجزای حاکمیت یعنی قوای سه گانه باید با ساختارها و کارکردهای قانونی و سازمانی مناسب، جامع و فراگیر بتوانند توانمندی و انعطاف لازم را در سطح عمومی و حاکمیتی داشته باشند. ازاین رو باید به سه مؤلفه مهم توجه داشت:
الف ) ایجاد توانایی و دانایی لازم در حاکمیت برای اداره بهینه منابع و عمل به قوانین و مقررات.
ب) فرایند انتخابات آزاد برای انتخاب مناصب، اختیارات و امکان نظارت بر عملکرد منتخبین و درصورت نیاز تغییر آنها
ج) حاکمیت قانون و رعایت حرمت نهادهای قانونی هم از طرف دولت وهم از طرف شهروندان در جهت عملی شدن حاکمیت قانون و امکان کنترل و نظارت
برای تحقق مؤلفه های فوق باید:
الف) شرایط مشارکت و سازماندهی مردم از طریق نهادهای مدنی فراهم باشد.
ب) حکمرانی در چارچوب قوانین مصوب و به دور از تفاسیر شخصی و بدون اعمال سلیقه اجرا شود
ج) کلیه تصمیمات و اقدامات حاکمیتی بر اساس قانون و مقررات به صورت شفاف اتخاذ شده و دسترسی آزاد به اطلاعات برای همگان امکان پذیر باشد و امکان نظارت بر عملکرد حاکمان از طریق رسانه‌ها و نهادهای مدنی فراهم شود .
د) انتخاب فرایند‌ها و تشکیل نهادها متناسب با نیازهای جامعه برای تحقق کارایی و اثربخشی بیشتر باشد.
ه) کلیه ارگان‌ها و نهادهای دولتی و سازمان‌های مردم‌نهاد و تشکل‌های بخش خصوصی در مقابل عموم مردم و به خصوص ذینفعان خود پاسخگو و مسؤولیت پذیر باشند.
اولویت های حکمرانی خوب و متناسب با شرایط فعلی ایران عبارتند از:
اولویت دادن به از بین بردن فقر و گسترش رفاه عمومی
حاکمیت قانون
مبارزه با فساد سازمان یافته
استیفای حقوق زنان
حفظ محیط زیست
مشارکت جویی
شفافیت و پاسخگویی
رفع تبعیض،سودمندی و کارآیی.
3-7- اصل احترام به حق مالکیت در همه عرصه ها
به رسمیت شناختن و تضمین بنیان‌های حق مالکیت حاصل از کار، تلاش فکری و جسمی انسان و رعایت آن در کلیه قوانین، مقررات و عملکردها و صیانت همه جانبه از آن در مقابل تعدی‌ها و تجاوزها به حریم آن و احترام به حق دخل و تصرف در مالکیت‌ها توسط صاحبان آن در چارچوب قانون و مقررات، پذیرش و احترام مالکیت معنوی و نهادینه کردن آن در تمامی عرصه‌ها از جمله باورهای حزب است.
3-8- اصل اقتصاد مدنی و مشارکت‌مدار
با سپری شدن هفتاد سال از اجرای برنامه های توسعه به دلیل برخورداری کشور از منابع و ثروت‌های نفت و گاز و معادن و دخل و تصرف همه جانبه دولتها بر این ثروت، اقتصاد کشور در مدار دولت – بازار قرار گرفته است. وضعیتی که اقتصاد کشور در آن دولت محور است و در مقابل، در همه عرصه‌های اقتصادی، مشارکت موثر افراد و جامعه را که تجلی آن در بازار نهفته است، در حاشیه می‌بیند. حاکمیت در ایران، اکنون باید با برخورداری از گستره‌ای از سرمایه‌ها، ظرفیت‌ها و فرصتها از یک سو و چالش‌ها و مشکلات مختلف اقتصادی و اجتماعی از سوی دیگر، با پایبندی به رویکردهای علمی و عملیِ برنامه‌های توسعه با تحرک، کارآمدی و اثربخشی، کشور را به صورت همه جانبه در مسیر توسعه قرار دهد و از تمامی ظرفیت‌های موجود استفاده نموده و بر مشکلات و چالش‌ها فائق آید. مسیر توسعه در این روند، باید مدار بازار-دولت باشد؛ که به معنای بالارفتن سهم فعالیت‌های اقتصادی بخش خصوصی نسبت به سهم دولت در اقتصاد کشور است.
اولویت‌در این رویکرد، مشارکت همه جانبه، قانونمند، مستمر، سازمان یافته و پایدار بخش خصوصی در همه سطوح است. دولت ایفاگر نقش‌های اساسی همچون تامین آزادی و امنیت ، فراهم آوردن بسترها و شرایط مناسب برای زایش نهادهای مدنی، توانمند سازی بخش خصوصی، برابری فرصتها، بسط گزینه‌های انتخاب، گسترش مشارکت، بهبود و تکامل قواعد نهادی و رفتاری، توزیع اطلاعات همه‌جانبه، تسهیل رشد و بالندگی سرمایه انسانی و اجتماعی، تقویت آزادی سیاسی و عقلانیت در تنظیم رفتارهای اقتصادی و اجتماعی است.
دولت در رویکرد بازار- دولت، با ویژگی‌های بازار مداری، کارآفرینی، رقابت گستری، هدایت‌گری، تنظیم‌گری و نه تصدی‌گری، آینده‌نگری، مشارکت‌جویی برای مردم )بخش خصوصی( و نهادهای مدنی، شفافیت، پاسخگویی، تعهد به قانون، مسئولیت پذیری، کارآمدی در امور تخصیصی و تنظیمی و تثبیتی و توزیعی، تحکیم حق مالکیت و وضع مشوق های اقتصادی و… شناخته می‌شود.
در رویکرد بازار- دولت، نهادهای مدنی باید از سطحی از هوشمندی برخوردار باشند که مانع از آن شوند که ساختار و کارکرد دولت دچار خطای غفلت (عدم کارایی و اثربخشی و یا رها کردن امور حاکمیتی) و یا خطای مداخله (دخالت در امور بخش خصوصی) نشود.
3-9- اصل توسعه فرهنگی و توسعه علمی کشور
توسعه فرهنگی و توسعه علمی” دو پایه مهم برای ارتقای ظرفیت های توسعه همه جانبه کشور است.
در این جهت؛
تفکرات، سنتهای همسو با فرهنگ کار، نظم، دانایی کارآفرینی و فناوری
بسط آزادی در عرصه های اندیشه، قلم،بیان و عقلانیت
مشارکت، پذیرش تنوع و تکثر،نقد و نوآوری
اصلاح و چابک‌سازی نظام آموزشی برای پرورش و هدایت موثر سرمایه‌های انسانی
رفع تبعیض‌ها و موانع رشد علمی و خلاقیت فرهنگی در برابر نخبگان و جامعه
فراهم آوردن زمینه های شکوفایی و نوزایی علمی و فرهنگی
نقش آفرین شدن مولدان و کارآفرینان در حوزه اندیشه و فرهنگ
حضور مؤثر نخبگان در عرصه های تصمیم سازی و تصمیم گیری کشور
بخشی از باورها و تعهدات حزب برای ساختن آینده ای بهتر است.
3-10- اصل صیانت از منابع طبیعی و حفاظت و ارتقای محیط زیست کشور و توازن منطقه ای
پذیرش حفظ و بهبود محیط زیست، آمایش سرزمین و توازن منطقه‌ای از جمله رویکردهای مهم حزب در شرایط کنونی است.
3-11- اصل تلقی منابع طبیعی به مثابه ثروت بین نسلی
اعتقاد ما بر این است که منابع نفت و گاز و معادن کشور در کنار سایر منابع طبیعی، ثروت‌های مردم این مرز و بوم به شمار می‌آیند. در بهره‌برداری از این منابع که مالکیت آنها عمومی و مشاعی است، علاوه بر اینکه شهروندان کنونی کشور حقوق برابر دارند، حق برابر در بهره‌گیری از این منابع بین این نسل و نسل‌های آتی نیز باید به عنوان یک اصل شناخته شود .
منابع حاصله باید به دارایی‌ها و سرمایه های مولد به منظور پایدارسازی فرایند توسعه و تخصیص و بهره برداری بهینه از منابع سوق داده شود تا امکان برپایی نظامات تولیدی جدید، وسعت بازار، رشد اقتصادی و اشتغال و رفاه بیشتر فراهم گردد.
3-12- اصل تأمین منافع ملی در سیاست خارجی
حزب برای استحکام، پویایی و پایایی جایگاه ایران در منطقه و جهان، سیاست خارجی را ادامه منطقی سیاست داخلی می‌داند و تحقق اصول فوق را مستلزم ایرانی آباد، مستقل و سربلند در متن جامعه جهانی می‌داند که با همه‌ی کشورها و به ویژه کشورهای همسایه و اسلامی ارتباطی مبتنی بر عزت ملی و بر اساس منافع ملی داشته باشد.
اصول راهنمای راهبری سیاست خارجی از دیدگاه حزب موارد زیر است:
تکیه بر استقلال، تمامیت ارضی، تعامل و گفتوگو و ارتباط با همه ملل و دولت‌های مشروع جهان
سیاست خارجی در خدمت تأمین منافع ملی
سیاست خارجی در جهت ارتقای جایگاه منطقه‌ای و جهانی ایران
حمایت از گسترش عدالت، آزادی، حقوق بشر و برابری حقوقی همه کشورها
4- رویکردها و برنامه ها
کنگره به شورای مرکزی مأموریت می دهد ظرف یک سال آینده با ابتناء بر گفتگو ، استفاده از ابزار مذاکره و تکیه بر ظرفیت های قانونی برای پیشبرد اصلاحات و در نهایت برای تقویت دموکراسی و پایدارسازی توسعه کشور ، بر اساس وظایفی که در اساسنامه برای شورای مرکزی آمده است دستور کارهای زیر را پیگیری نماید و به سرانجام برساند :
4-1- سازمان یابی و سازمان دهی مناسب برای توسعه کمی و کیفی فعالیت های حزب
4-2- تشکیل ارکان حزب و کمیسیون های تخصصی برای تدوین خط مشی
و پیشبرد برنامه ها در راستای توسعه همه جانبه کشور
4-3- تشکیل شوراهای مناطق و تأسیس دفاتر حزب در سراسر کشور
4-4- گفتوگو و تعامل سازنده با احزاب و نهادهای مدنی و شخصیت های مؤثر در سطح ملی و بین المللی
4-5- شرکت در انتخابات در چارچوب جمع اصلاح طلبان ذیل گفتمان اصلاحات و با محوریت بینش ، روش و منش حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمی با هدف حمایت از منافع ملی
حزب با اتکا به این مواضع، دیدگاه‌ها و اصول که آنها را ستون‌های منافع ملی می‌داند تلاش دارد که تعهد نسبت به جامعه و تعلق خاطر به توسعه همه جانبه کشور، اولویت های مورد نظر مردم و کشور را بر همه چیز مقدم بدارد و پایبندی به بینش و روش اصلاح طلبانه را در تمامی فعالیت های خود توسعه دهد و در این مسیر درعین حساسیت داشتن نسبت به کژی‌ها و بدعت ها، خودکامگی‌ها و خشونت‌آفرینی‌ها از هرگونه برخورد جزمی و متصلب و افراطی با مسائل دور باشد و با دارا بودن روحیه انتقادپذیری و میدان دادن به سایر نیروها و جریان‌های فکری و اعتقاد به تکثر و مشارکت همگانی و رقابت سیاسی به مصداق آیه شریفه 159 سوره آل عمران و … فعالیت‌های خود را با استواری و توکل و به یاری خداوند متعال در آینده استمرار بخشد.
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ ﴿آل عمران ۱۵۹﴾
پس به(برکت) رحمت الهی با آنان نرمخو (و پرمهر) شدی و اگر تندخو و سخت دل بودی قطعا از پیرامون تو پراکنده میشدند پس از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه و در کار(ها) با آنان مشورت کن و چون تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن زیرا خداوند توکلکنندگان را دوست میدارد ﴿آل عمران ۱۵۹﴾
والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته
انتهای پیام