دوشنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۴
با نفسی حبسشده در سینه، ما در هیئت مدیرۀ دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) آتشبس در غزه را گرامی میداریم. در زمان نگارش این نامه، ماهیت این آتشبس را بسیار شکننده میبینیم، زیرا حملات پراکنده اسرائیل همچنان جان غیرنظامیان بیگناه فلسطینی را میگیرد.
تا پایان سپتامبر ۲۰۲۵، بیش از ۲۰ هزار کودک در اثر تخریب غزه توسط اسرائیل کشته شدند. همزمان، اسرائیل از اکتبر ۲۰۲۳ صدها کودک از کرانۀ باختری و غزه را بازداشت کرد و این کودکان در زندان با سوءرفتارهای عاطفی و جسمی مواجه بودند. این اقدامات بیاحترامی به اصل مقدس حفاظت از جان تمامی کودکان است.
کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل بهوضوح اعلام میکند که هر کودک حق ذاتی زندگی دارد و دولتها موظفاند از بقا و رشد کودکان اطمینان حاصل کنند. کودکان باید محافظت شوند و دولتها موظفاند از کودکانی که تحتتأثیر جنگ قرار گرفتهاند مراقبت کنند.
با وجود اینکه این کنوانسیون توسط ۱۹۶ کشور، از جمله اسرائیل، به تصویب رسیده است، هنوز شاهد اِعمال خشونت علیه کودکان در غزه و کرانۀ باختری هستیم. اگرچه نام همۀ قربانیان را نمیتوان برشمرد، کتابداران IBBY فلسطین و اعضای جامعۀ غزه تلاش کردهاند نام برخی از کودکان کتابخانههایIBBY در بیتحانون و رفح را که کشته شدهاند، با ما به اشتراک بگذارند. با اندوهی بسیار، این یادنامه را برای گرامیداشت یادشان مینویسیم.
با قلبی شکسته، در از دست رفتن این کودکان سوگواریم.
محمد موسی اسماعیل ابو عوده
کشته شده در ۳ ژوئیۀ ۲۰۲۵. محمد بیش از یک سال پیش از نسلکشی غزه، در فعالیتهای کتابخانه بیتحانون شرکت میکرد. او بهخاطر اجتماعی بودن، انرژی و عشق به ماجراجویی شناخته میشد و با شور و مهربانی خود دل همه را ربوده بود. عاشق داستانهای ماجراجویانه و فانتزی بود و بهخاطر عشق به زندگی و طبیعت مهربانش در یاد خواهد ماند.
محمد سعید شبات
کشته شده در ۱۹ ژانویۀ ۲۰۲۵، در بیتحانون هنگام بمباران خانهاش توسط هواپیماهای اسرائیل که تمام خانواده او را کشت. محمد بهخاطر رفتار عالی، خلاقیت و موفقیتهای تحصیلی شناخته میشد و همواره مشتاق کمک به دوستان در فعالیتهای مدرسه و کتابخانه بود. فقدان او بیتحانون را از وجود کودکی درخشان و سخاوتمند محروم کرد.
رغد اسماعیل بربخ (۱۲ ساله)
کشته شده در پایان اکتبر ۲۰۲۳ در حالی که با مادرش نان میپخت؛ مادرش نیز در حمله کشته شد. رغد عاشق کتاب بود و مانند هر کودک دیگری از زندگی و بازی لذت میبرد. مرگ او همراه با اعضای خانوادهاش در جریان کارهای روزمره فقدانی تراژیک برای جامعه است.
محمد ابراهیم ابو سنیما (۱۰ ساله)
کشته شده توسط ترکش موشک اسرائیلی در حالی که به سمت یک مغازه نزدیک چادر خود میرفت. محمد در فعالیتهای کتابخانه فعال و پرانرژی بود و بهخاطر کنجکاوی و علاقه به مطالعه شناخته میشد. مرگ او نمونهای از خشونت بیتمایز است که جان بسیاری از کودکان را گرفته است.
اسراء وهبی بربخ (۱۴ ساله)
کشته شده در پایان اکتبر ۲۰۲۳ هنگام کمک به مادرش در پخت نان همراه با دخترخالهاش، رغد. اسراء عضو کتابخانۀ رفح بود و عاشق مطالعه، یادگیری و بازی. او سرنوشت دخترخاله و چند تن از اعضای خانوادهاش را داشت که زندگیشان توسط حملات اسرائیل کوتاه شد.
محمد محمد محمود الزعانین (۱۲ ساله)
کشته شده در ۲۳ اوت ۲۰۲۵ هنگام جمعآوری هیزم با پدرش در منطقۀ نتزاری. محمد بازدیدکنندۀ منظم کتابخانۀ بیتحانون بود و بهخاطر شوخطبعی، بازیگوشی و شادابیاش همه او را دوست داشتند. نبود او در میان دوستان و جامعه خلأ عمیقی ایجاد کرد.
هیثم احمد ابو رزق (۱۸ ساله)
کشته شده در ماه می ۲۰۲۴ هنگام فرار از رفح به خانیونس. هیثم یکی از فعالترین اعضای کتابخانه و بازیکن والیبال و بسیار مستعد بود و آرزو داشت نمایندۀ فلسطین در تیم ملی شود. او از ستونهای جامعهاش بود.
جولیا عید المصری
کشته شده همراه با والدین و خواهر و برادرانش در خانهشان در خانیونس پس از بمباران هوایی. جولیا به دقت، خلاقیت و شخصیت قوی خود شناخته میشد، و عاشق کتاب و شرکت در بحثهای کتابخانه بود. فقدان او و خانوادهاش ذهنی روشن و کنجکاو را خاموش کرد.
ایمان جمال حماد
کشته شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۵ در منطقۀ شیخ رضوان غزه همراه با پسرخالهاش، هنگام بازی در حیاط خانه پدربزرگشان، جایی که پس از آواره شدن از بیتحانون پناه گرفته بودند. ایمان بزرگترین کودک خانواده بود و به والدینش در جمعآوری آب و هیزم کمک میکرد، و منتظر تولد خواهر یا برادر جدید بود. او با وجود دوری، به فعالیتهای کتابخانه علاقهمند و به مطالعه و یادگیری متعهد بود.
هر یک از این کودکان نوری بود که در اثر بلایای جنگ خاموش شد؛ جنگی که منشور سازمان ملل و تمام کشورهای عضو آن متعهد به جلوگیری از آن پس از تراژدی جنگ جهانی دوم بودند. هر فرد، هر دولت و هر کشور مسئول حفاظت از این جانهای جوان است و ما در این مسئولیت کوتاهی کردهایم.
ما بار دیگر اِعمال خشونت اسرائیل علیه کودکان را محکوم و از آن ابراز انزجار میکنیم و امیدواریم عدالت و پاسخگویی در خصوص این جنایات تحقق یابد.
در حالی که امیدواریم آتشبس پابرجا بماند، دل ما با خانوادهها و عزیزان این کودکان و تمام کودکان و قربانیان جنگ است، تا شاید در جوامع خود آرامش و تسلی بیابند. ما از تمامی گروههای مسلح میخواهیم سلاحهای خود را زمین بگذارند و از اسرائیل میخواهیم به قوانین بینالمللی انسانی پایبند باشد و نسلکشی در غزه را متوقف کند.IBBY متعهد شده است که کتابخانههای غزه را بازسازی کند و این کار را انجام خواهد داد.
ما همچنان بر مأموریت مشترک خود در حفاظت از حقوق کودکان و تأکید بر نقش غیرقابلانکار کتاب بهعنوان پناهگاه امن کودکان در مسیر رشد و کشف جهان پافشاری میکنیم. این حقوق باید همواره محافظت شوند.
با عمیقترین غمها و همبستگی
هیئت مدیرۀ دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان (IBBY)
از کانال تلگرام شورای کتاب کودک