دلیل اصلی حضور نیروهای ارتش سوریه در منبج را باید تحرکات منفی ترکیه در الباب و پس از آن در پشت مرزهای منبج دانست که روسیه و آمریکا در این موضوع و خصوصاً استفاده از نیروهای کُرد تا حدودی با یکدیگر اتفاقنظر دارند.
«علی قائممقامی» کارشناس مسائل ترکیه در تحلیل دلایل استقرار ارتش سوریه در مناطق غرب و شمال غربی شهر منبج در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: در وضعیت فعلی و در بررسی پرونده سوریه یکی از موضوعاتی که از ماههای گذشته مورد توجه قرار داشته است بحث عملیات سپر فرات بوده که موجب شده ارزیابی میدانی و سیاسی این پرونده تا حدود زیادی پیچیده شود. چراکه پس از شروع این عملیات، روسیه، ایران و سوریه هیچگونه اعتراضی در خصوص این موضوع نکردند اما پس از آن که ارتش ترکیه وارد شهر الباب شد، اعتراض سوریها آرام آرام شکل گرفت. تا جایی که ارتش سوریه از منطقه جنوبی وارد الباب شد تا بتواند از پیشروی بیشتر نیروهای ترکیه جلوگیری کند. از جهت دیگر باید بدانیم پس از آزادسازی حلب، ارتش سوریه و سایر نیروهای هماهنگ با این ارتش قصد پاکسازی رقه و همچنین دیرالزور را دارند که احتمال می رود نیروهای بسیج مردمی عراق هم در این عملیات شرکت کنند.
وی ادامه داد: آمریکا و نیروهای اتحاد دموکراتیک سوریه در حال حاضر شهر منبج را در اختیار خود گرفتند و موجب شدند عناصر داعش از آنجا عقبنشینی کنند. در اینجا باید به سخنان اخیر رییسجمهوری ترکیه مبنی بر این که پس از الباب وارد منبج خواهند شد، اشاره کنیم. به صورتی که آنکارا قصد دارد پس از الباب وارد منبج و بعد از آن وارد رقه شود اما شاهد بودیم که آمریکاییها و در امتداد آنها ارتش سوریه و روسیه با تحویل این شهر به نیروهای سوری موافقت کردند و نهایتاً در چند روز گذشته نیروهای بشار اسد وارد منبج شدند تا بتوانند مانع از ورود عناصر ارتش آزاد سوریه که تحت فرمان ترکیه اقدام میکند به منبج شوند.
شهر منبج در گذشته حدود ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشته که ترکیب جمعیتی آنها را اعراب تشکیل میدهد و جغرافیایی آن در ۴۰ کیلومتری مرز ترکیه قرار دارد. در سال ۲۰۱۲ شاهد ورود نیروهای ارتش آزاد به این شهر بودیم و پس از آن داعش در سال ۲۰۱۴ این شهر را به تصرف خود در آورد که در آن موقع منبج یکی از محورهای اصلی ورود و خروج نیروهای داعش و همچنین تسلیحات سبک و سنگین به حساب میآمد. پس از آن یگانهای مدافع خلق توانستند این شهر را با حمایت آمریکا از داعش پس بگیرند و به صورت ائتلافی علیه داعش عملیات صورت بدهند؛ البته دربرههای آمریکا، روسیه و ترکیه علیه داعش در این منطقه به خصوص در منطقه الباب عملیات صورت دادند که در حالت فعلی هم تا حدودی چنین ترکیبی استوار است اما همانند گذشته نمیتوان به آن خوشبین بود. چراکه آنکارا قصد داشت با بیرون کردن داعش و تروریستها از الباب و مناطق مجاور آن، امنیت شهر غازیعنتاب را افزایش دهد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به ورود نیروهای نظامی آمریکا به شهر منبج اعلام کرد: مساله دیگر این است که نیروهای آمریکا با توجه به نگرانیهایی که از پیشروی ترکیه و احتمال بروز درگیری میان آنکارا و همچنین ارتش سوریه داشتند، اقدام به مستقر کردن نفربرها و خودروهای زرهی با پرچم ایالات متحده کردند. از این جهت باید بگوییم که واشنگتن در راستای اخطار دادن به ترکیه در منبج گام برداشته است. در امتداد این موضوع رئیسجمهوری، نخستوزیر و وزیر خارجه ترکیه اعلام کردند که نیروهای دموکراتیک سوریه و همچنین یگانهای مدافع خلق هرچه سریع تر باید از منبج خارج شوند. در غیر این صورت احتمال دارد که ارتش ترکیه علاوه بر منبج به عفرین حمله کند و از این جهت خواستار بیرون راندن حزب دموکراتیک سوریه به شرق فرات هستند. در مقابل حزب دموکراتیک سوریه اعلام کرده که با هماهنگی کامل ایالات متحده در آن نقطه حضور دارد و اقدام به انجام عملیات میکند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بدون تردید روسیه هم با توجه به وضعیت فعلی پرونده ترکیه اجازه ورود آنکارا به عفرین را نخواهد داد. لذا باید گفت که آمریکا، روسیه و سوریه به صورت مشهود در صدد حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه برآمدهاند. البته رئیس ستاد کل ارتش سوریه در گذشته اعلام کرده بود که منبج توسط نیروهای دموکراتیک سوریه به ارتش سوریه تحویل داده خواهد شد که در حالت فعلی چنین اتفاقی به صورت واضح رخ داده است. بنابراین با توجه به دادههای میدانی موجود باید بگوییم که آمریکا در صدد است با پاکسازی و تثبیت رقه، به نوعی سوریه را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم کند که البته سناریوهای پیچیدهای که در این میان وجود دارد، هر لحظه احتمال دارد وضعیت سوریه را به گونهای دیگر نمایان کند.