
نیروی هوایی اسرائیل روز سهشنبه، یک روز پس از آنکه جتهای اسرائیلی شهر بندری حدیده را بمباران کردند، به زیرساختهای تحت کنترل حوثیها حمله کرد و هواپیماهای این کشور فرودگاه صنعا را با خاک یکسان کردند.
سپس، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، بمب خود را منفجر کرد. او بدون هماهنگی با اسرائیل یا سایر متحدان، در جلسهای در کاخ سفید اعلام کرد که حوثیها موافقت کردهاند حمله به خطوط کشتیرانی در دریای سرخ را متوقف کنند و گفت که ایالات متحده حملات خود به این گروه تحت حمایت ایران را متوقف خواهد کرد.
در همین حال، حوثیها اعلام کردند که به حمله به اسرائیل ادامه خواهند داد. گویی برای تأکید بر این نکته، یک پهپاد که گمان میرود از یمن پرتاب شده باشد، اوایل روز چهارشنبه به سمت اسرائیل پرواز کرد و سپس توسط نیروی هوایی اسرائیل رهگیری شد.
اگر این توافق پابرجا بماند – و این یک گزاره بسیار نامشخص است – به نظر میرسد اسرائیل در مبارزه با حوثیها تنها خواهد ماند.
دنی سیترینوویچ، پژوهشگر موسسه مطالعات امنیت ملی، گفت: «تصمیم رئیس جمهور ترامپ برای توقف حملات علیه حوثیها، اسرائیل را در مبارزه علیه سازمان تروریستی یمن تنها میگذارد.»
این یک نشانه و یادآوری دیگر است که دولت در تلاش است تا منافع خود را محقق کند، حتی اگر این منافع با منافع دولت اسرائیل همخوانی نداشته باشد.
نگرانکننده اینجاست که ترامپ حتی به حملات حوثیها به اسرائیل، دو روز پس از اصابت یکی از موشکهای بالستیک آنها به فرودگاه بن گوریون که منجر به زخمی شدن چندین غیرنظامی و خسارت اقتصادی عظیم شد، اشارهای نکرد، چرا که اکثر شرکتهای هواپیمایی خارجی پروازهای خود را به این کشور برای روزها و در برخی موارد برای هفتهها لغو کردند.
مشخص نیست که دقیقاً چه دستاوردی از کمپین بمباران دو ماهه ترامپ که بیش از یک میلیارد دلار هزینه داشته، حاصل شده است. رئیس جمهور آمریکا گفت که این حملات برای متوقف کردن حملات حوثیها به کشتیها بوده است. اما حوثیها از ۲۷ دسامبر تاکنون هیچ حملهای به کشتی تجاری انجام ندادهاند و آخرین حمله تأیید شده در ماه نوامبر بوده است.
ارتش آمریکا همچنین از زمان آغاز حملات گسترده آمریکا در ماه مارس، هفت پهپاد ریپر را از دست داده است که هر کدام ۲۸ میلیون دلار هزینه داشته است. و دو جت جنگنده F/A-18 Super Hornet را از دست داده است که هر کدام حداقل ۶۷ میلیون دلار ارزش دارند.
ولف-کریستین پایس، عضو ارشد موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، استدلال کرد: «ما اساساً به جایی که چهار ماه پیش بودیم، بازگشتهایم، فقط با جانهای بسیار زیادی که در یمن از دست رفته و پس از هزینههای قابل توجه برای مالیاتدهندگان آمریکایی.» «حوثیها از این فرصت برای تجدید قوا و مسلح شدن مجدد استفاده خواهند کرد، در حالی که ایالات متحده بیشتر تضعیف شده است.»
برایان کارتر از موسسه امریکن اینترپرایز گفت: «جدایی مصنوعی آتشبس بین جنگ ۷ اکتبر و دریای سرخ به این معنی است که حوثیها میتوانند استراحت کنند، تجدید قوا کنند و به اسرائیل حمله کنند. همه اینها در حالی است که آنها درسهایی را که از جنگ با نیروی دریایی ایالات متحده آموختهاند، اجرا میکنند و برای تشدید جدید علیه ایالات متحده و متحدانش که میتواند در هر زمان و به هر دلیلی آغاز شود، آماده میشوند.»
او ابراز عقیده کرد که «ایالات متحده در آینده نیاز خواهد داشت دوباره با حوثیها بجنگد.»
با این حال، برخی از کارشناسان نسبت به آتشبس خوشبینتر بودند.
جان هانا، عضو ارشد موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا (JINSA) و مشاور امنیت ملی سابق دیک چنی، معاون رئیس جمهور آمریکا، گفت: «اعلام غیرمنتظره ترامپ مبنی بر اینکه حوثیها در واقع در حال تسلیم شدن هستند، یک پیروزی بزرگ و تأیید قدرتمند غرایز ترامپ در به کارگیری قدرت ایالات متحده خواهد بود.»
اگر حوثیها به شلیک به کشتیهای غیرنظامی مرتبط با اسرائیل و خود این کشور ادامه دهند، بعید است که اسرائیل بتواند از طریق حملات هوایی آنها را مجبور به توقف کند.
حتی مشخص نیست که صدها حمله ایالات متحده باعث شده است که حوثیها با واشنگتن آتشبس بپذیرند.
دو مقام ایرانی به نیویورک تایمز گفتند که این ایران بود که حوثیها را متقاعد کرد تا حملات خود به داراییهای ایالات متحده را متوقف کنند، زیرا تهران درگیر مذاکرات هستهای با ایالات متحده است.
ایالات متحده از زمان آغاز عملیات پوزیدون آرچر توسط دولت بایدن در ژانویه 2024، اهداف حوثیها را بمباران کرده است.
در ماه مارس، ترامپ با عملیات راف رایدر (Rough Rider) به شدت مقیاس و سرعت حملات را افزایش داد.
حتی قبل از اعلام آتشبس، حملات ایالات متحده تا حدودی مؤثر بود. کاهش قابل توجهی در حملات حوثیها به کشتیهای غیرنظامی و کل حملات از تابستان ۲۰۲۴ وجود داشت. حملات اخیر که شدت بیشتری گرفت، رهبران، ذخایر و زیرساختها را از بین برد. تأمین مجدد تدارکات برای حوثیها دشوارتر شده است و آنها بخش زیادی از زرادخانه پیشرفته خود را شلیک کردهاند.
اما حتی با وجود مواجهه با صدها حمله ایالات متحده، آنها به شلیک به کشتیهای نظامی ایالات متحده و اسرائیل ادامه دادند.
اگرچه اسرائیل نشان داده است که قادر به انجام حملات دوربرد در یمن است، اما نمیتواند با سرعت عملیاتی ایالات متحده مطابقت داشته باشد.
به نظر میرسد که یک شکاف اطلاعاتی وجود دارد. جتهای اسرائیلی در چهار مورد جداگانه به بندر حدیده حمله کردهاند و هر بار از تأثیر آن بر اقتصاد و ارتش حوثیها تمجید کردهاند. حوثیها در برابر دشمنان قدرتمند، انعطافپذیری خود را ثابت کردهاند. مانند افغانستان، زمین کوهستانی یمن یک دارایی ارزشمند برای گروههای چریکی است که با حملات هوایی مواجه میشوند. و در طول سالها، آنها یاد گرفتهاند که چگونه با مبارزات هوایی سازگار شوند، داراییهای کلیدی را پنهان کنند یا آنها را به زیر زمین منتقل کنند.
به نظر میرسد اسرائیل ممکن است قبل از اینکه حوثیها موشکهایشان تمام شود، اهداف معنادار خود را از دست بدهد.
حتی اگر اسرائیل بتواند به طور مداوم حمله کند، حوثیها دلایل زیادی برای ادامه حمله به دولت یهود دارند.
خشونت علیه اسرائیل و ایالات متحده در ایدئولوژی حوثیها نقش اساسی دارد. همانطور که شعار این گروه میگوید: “خدا بزرگترین است، مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل، لعنت بر یهودیان، پیروزی از آن اسلام است.”
حوثیها، گروهی قبیلهای فقیر در بیابان که تقریباً ۱۵ سال پیش هیچکس نامشان را نشنیده بود، اکنون به عنوان پیشگام مبارزه با اسرائیل، از محبوبیت بیسابقهای در سراسر جهان اسلام برخوردارند.
هانا توضیح داد: «چه راه بهتری برای یک فرقه شیعه که در غیر این صورت منفور و به حاشیه رانده شده است تا ادعای باقیمانده از ردای ناسیونالیسم عربی و مقاومت اسلامی را داشته باشد، جز اینکه مرتباً یهودیان و شیطان بزرگ را هدف قرار دهد؟ و همه اینها در خدمت دفاع از حقوق فلسطینیان و آماده شدن برای فتح مجدد قدس (اورشلیم) است. این طلای ناب جهادی است.»
همچنین این وسیلهای مناسب برای منحرف کردن توجه عمومی از فقر، گرسنگی و فساد گسترده در یمن است. حملات حوثیها بسیار محبوبتر از خود این گروه است. یک نظرسنجی در ماه اکتبر نشان داد که تنها ۸ درصد از پاسخدهندگان در مناطق تحت کنترل حوثیها، این گروه را مطلوب میدانند، در حالی که ۳۵ درصد حملات را تأیید میکنند.
چند نقطه فشار وجود دارد که اسرائیل میتواند برای جلوگیری از حمله حوثیها به اسرائیل، آنها را هدف قرار دهد.
پیس گفت: “اگر این حمله توسط یک نهاد دیگر انجام میشد، تلفات غیرنظامیان ممکن بود یک عامل باشد، اما به نظر میرسد حوثیها نسبتاً در برابر آن مصون هستند.”
از یمن تا ایران
حمله روز یکشنبه حوثیها هزینه سنگینی را بر اسرائیل تحمیل کرد، زیرا منجر به موجی از لغو پروازها شد.
با این حال، مهمترین عنصر در درگیری با حوثیها، پیامدهای آن برای رویارویی اسرائیل با ایران است.
توانایی اسرائیل در حمله به اهداف با ارزش نزدیک به ۲۰۰۰ کیلومتر دورتر، بدون شک رهبران ایران را عصبی میکند، در حالی که تهران تنها ۱۵۰۰ کیلومتر با آن فاصله دارد.
هانا گفت: «تسلیم شدن حوثیها، هم مزایای استراتژیک مثبتی را که از همکاری نظامی نزدیک ایالات متحده و اسرائیل علیه دشمنان مشترکشان به دست میآید، برجسته میکند و هم فرصتهایی را که برای همین ترکیب در آینده برای کاهش تهدید ایران در تمام ابعاد آن وجود دارد، برجسته میسازد.»
اما آتشبس همچنین به یک خطر آشکار برای اسرائیل اشاره دارد. ترامپ با اعلام این خبر، اورشلیم را غافلگیر کرد و به نظر نمیرسید که اهمیت زیادی به معنای آن برای امنیت اسرائیل بدهد.
این، سناریوی کابوسوار اسرائیل را در حالی که ترامپ مذاکرات هستهای با ایران را دنبال میکند، منعکس میکند.
با کنار رفتن اسرائیل، رئیس جمهور میتواند ناگهان توافقی با ایران اعلام کند که برنامه هستهای آن را دست نخورده باقی میگذارد. اسرائیل ناگهان خود را منزوی خواهد یافت و برخلاف مورد حوثیها، غیرقابل تصور خواهد بود که پس از توافق با ترامپ به ایران حمله کند. رئیس جمهور آمریکا در مورد ایران سخنان تندی گفته است. با این حال، به نظر میرسد که جانبداری او از توافق با دشمنان از طریق مذاکرات مستقیم، سیاست را هدایت میکند و افراد اصلی اسرائیل – سفیر یِشیل لیتر و وزیر امور استراتژیک، ران درمر – نتوانستهاند سیاست را تغییر دهند یا حتی از مذاکرات مخفی مطلع شوند.
با آمدن ترامپ به منطقه در هفته آینده و عدم برنامه ریزی برای توقف در اسرائیل، ممکن است غافلگیریهای بیشتری در انتظار باشد.
منبع : تایمز اسرائیل
چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴