نمودار نرخ بهره‌ها در ژاپن Photo: Kazuhiro Nogi/AFP via Getty Images
از اکسیوس (۲ می ۲۰۲۵)
مترجم: نیما حیدری – برای اندیشهٔ نو
اکنون همه می‌دانند که بازار اوراق قرضه تأثیر منحصربه‌فردی بر سیاست‌گذاری‌های پرزیدنت ترامپ دارد و هر تهدید کوچک اما مهم دولت ژاپن می‌تواند موضع ترامپ در مورد تجارت با این متحد مهم را تغییر دهد.
چرا مهم است: ژاپن بزرگ‌ترین دارندهٔ خارجیِ اوراق قرضهٔ خزانه‌داری آمریکا است و حتی اشاره‌ای مبهم و ضمنی به اینکه می‌تواند این دارایی‌ها را بفروشد، اهرم قدرتمندی برای دولت ژاپن است. اجرای این تهدید می‌تواند باعث افزایش نرخ بهره در آمریکا شود.
آنچه رخ داد: به گزارش آسوشیتدپرس، کاتسونوبو کاتو، وزیر دارایی ژاپن، روز جمعهٔ پیش [۲ اردیبهشت] گفت که ۱٬۱۳تریلیون دلار اوراق قرضهٔ آمریکا که ژاپن در اختیار دارد «کارت بازی» در مذاکرات تجاری با آمریکاست.
* کاتو در یک برنامهٔ تلویزیونی ژاپن گفت: «اوراق قرضه در حکم کارت بازی روی میز هست، اما اینکه از آن استفاده کنیم یا نه، تصمیم جداگانه‌ای است.»
* با توجه به سکوت تاریخی رهبران ژاپن حتی در به زبان آوردن اینکه چنین تهدیدی، باید گفت که این تغییری شایان توجه در پیام‌های دولت ژاپن است.
* فایننشال تایمز این اظهارنظر وزیر دارایی ژاپن را «چنگ و دندان نشان دادنی نادر» توصیف کرد.
موقعیت بازی: اگر ژاپن یا دیگر دارندگان عمدهٔ اوراق بهادار خزانه‌داری آمریکا [در واقع طلبکارانی که سفته‌های میلیارد دلاری از آمریکا در دست دارند] شروع به فروش آنها کنند، احتمالاً نرخ بهره در آمریکا افزایش خواهد یافت.
* اگر بهره‌ها افزایش یابد، کار آمریکا در تأمین مالی کسری بودجهٔ عظیم دولت آن کشور بسیار دشوار خواهد شد و خریداران خانه و شرکت‌های وام‌گیرنده نیز در فشار قرار خواهند گرفت.
* دولت ژاپن تهدید جدّی به انجام این کار نکرد، اما حتی اذعان به این احتمال نشان‌دهندهٔ چرخشی شگفت‌انگیز در روند وقایع است.
* البته باید گفت که این استراتژی می‌تواند هزینه و خطرات مالی برای فروشنده نیز داشته باشد، زیرا ممکن است ارزش دارایی اوراق قرضه‌ای را که در اختیار دارد کاهش دهد و باعث اختلال گسترده در بازارهای ارز شود.
نگاهی از دورتر: ژاپن یکی از پنج شریک تجاری بزرگ آمریکا و همچنین متحد استوار آمریکا در منطقه است، بنابراین، زمانی که آمریکا در اوایل آوریل امسال عوارض گمرکی ۲۴درصدی بر واردات از ژاپن وضع کرد، مایهٔ تعجب شد.
* پس از اینکه ترامپ اعمال عوارض گمرکی یا تعرفه‌های جهانی‌اش بر بیشتر کشورها را متوقف کرد، توافق با ژاپن یکی از نخستین اولویت‌های مذاکرات تجاری آمریکا شد. فقط چند روز بعد بود که وزیر تجارت ژاپن در کاخ سفید با اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری، و هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا مذاکره کرد.
بله، اما: پیشرفت کند بوده است، و گزارش‌ها حاکی از بن‌بست بر سر عوارض گمرکی بر صنعت خودرو بود که برای ژاپن بسیار مهم است.
گمانه‌زنی‌ها: در پی فروش اوراق خزانه‌داری آمریکا در ماه گذشته و افزایش بهره (یا سود) این اوراق، گمانه‌زنی‌هایی شد مبنی بر اینکه دولت‌های خارجی ممکن است بخش بزرگی از اوراق قرضه‌ای را که در اختیار دارند بفروشند.
* بانک خصوصی جی پی مورگان در یادداشتی پژوهشی در هفتهٔ گذشته نوشت که نشانه‌هایی از فشار فروش خارجی دیده می‌شود، اما بیشتر سهام‌داران خصوصی‌اند نه دولت‌ها که ممکن است تصمیم بگیرند از این دارایی‌هایشان به‌عنوان سلاح استفاده کنند.
ظرافت کار: کار کاتو در انتخاب واژه‌ها- توصیف اوراق قرضهٔ خزانه‌داری آمریکا به‌عنوان «کارت» بازی- به‌نظر دقیق می‌آید.
* ترامپ در برخورد بی‌پروا و پرخاشگرانه‌اش با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در کاخ سفید در اوایل امسال به او هشدار که «تو الآن هیچ کارتی [برای بازی] نداری.»
نتیجهٔ نهایی: ژاپن چنین کارتی در اختیار دارد و بازی با آن می‌تواند فاجعه به بار آورد.
سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴