نوشته: منصور مالک، راوی چاندرا و گری اس. بلکین
ترجمه:لیلا عزیزی*
با وجود شواهد گسترده‌ای که نشان‌دهنده نسل‌کشی و جنایات جنگی در غزه است، سازمان‌ها، مجلات و لابی‌های بزرگ پزشکی در ایالات متحده وظیفه خود را برای محکوم کردن این جنایات نادیده گرفته‌اند.
اقدامات اخیر اسرائیل، مانند غیرقانونی اعلام کردن فعالیت آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد (اونروا) و ممانعت از ارسال کمک‌ها به شمال غزه، نگرانی‌ها درباره اجرای سیاست‌های قحطی و پاکسازی قومی فلسطینیان را افزایش داده است. این وضعیت در حالی رخ می‌دهد که تاکنون حداقل ۴۴۰۰۰ غیرنظامی، که دوسوم آن‌ها زنان و کودکان هستند، کشته شده‌اند. علاوه بر این، حدود ۱۰۰۰ نفر از کادر درمان جان خود را از دست داده‌اند و تقریباً تمامی زیرساخت‌های بهداشتی غزه نابود شده‌اند.حتی دولت آمریکا، که معمولاً حامی بی‌قیدوشرط اسرائیل است، اخیراً از اسرائیل خواسته اثبات کند که عمداً باعث گرسنگی و قحطی در غزه نمی‌شود.
ابعاد این جنایات وحشتناک است. گزارش ۶۵ نفر از کادر درمان آمریکا که داوطلبانه در غزه کار کرده‌اند نشان می‌دهد تک‌تیراندازان اسرائیلی، به سر و قفسه‌ی سینه کودکان شلیک می‌کنند. در گزارشی دیگر، یک کمیسیون مستقل تحقیق سازمان ملل، شواهدی از جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت در اقدامات اسرائیل ارائه کرده است. این کمیسیون خواسته که «اسرائیل تخریب بی‌پروای تأسیسات درمانی در غزه را فوراً متوقف کند».
عفو بین‌الملل: نسل‌کشی عمدی فلسطینیان در غزه
عفو بین‌الملل، بزرگ‌ترین سازمان حقوق بشری جهان، در گزارشی ۳۰۰ صفحه‌ای به این نتیجه رسیده که اسرائیل با نقض کنوانسیون نسل‌کشی، عمداً اقدام به نسل‌کشی فلسطینیان در غزه کرده است. این گزارش صدها اظهارنظر و اقدام مقامات اسرائیلی را بررسی کرده تا نیت نسل‌کشانه را آشکار کند. از جمله این اقدامات، مسدود کردن دسترسی به غذا، آب، سوخت و خدمات درمانی بوده است.
در این گزارش، رفتارهای بی‌رحمانه و سادیستی سربازان اسرائیلی مستند شده است. از کشتن غیرنظامیان گرفته تا تخریب زیرساخت‌های غیرنظامی بدون هیچ ضرورت نظامی. سازمان عفو بین‌الملل هزاران مورد جنایت علیه کودکان و خشونت‌های مستقیم را ثبت کرده که به مرگ یا جراحات دائمی منجر شده است. غزه اکنون بزرگ‌ترین جمعیت کودکان قطع عضو شده در جهان را دارد؛ کودکانی که حتی به خدمات درمانی پایه یا جراحی دسترسی ندارند، زیرا اسرائیل تمام تأسیسات بهداشتی غزه را نابود کرده است.
این گزارش به‌طور ویژه به «آسیب‌های جسمی و روانی» غیرنظامیان غزه پرداخته و تأکید کرده که ممنوعیت دسترسی به خدمات درمانی، خود یک اقدام نسل‌کشانه است. یافته‌های عفو بین‌الملل، همراه با تصمیمات پیشین دیوان بین‌المللی دادگستری، پیامدهای مهمی برای سازمان‌های پزشکی دارد. اخلاق پزشکی، مانند آیین‌نامه‌ی اخلاقی انجمن پزشکی آمریکا (AMA)، بر اساس حقوق بین‌الملل و کنوانسیون‌های ژنو استوار است. بنابراین، سازمان‌های پزشکی موظف‌اند در برابر جنایات جنگی و نسل‌کشی واکنش نشان دهند.
سکوت سازمان‌های پزشکی آمریکا
با وجود این فاجعه انسانی، سازمان‌ها و مجلات پزشکی بزرگ ایالات متحده هیچ موضع معناداری در برابر این جنایات نگرفته‌اند. بنیاد بیل و ملیندا گیتس، انجمن پزشکی آمریکا (AMA)، و انجمن‌های طب کودکان آمریکا (APA) تاکنون خواستار آتش‌بس یا تحقیقات درباره این جنایات جنگی نشده‌اند. این سکوت در تضاد آشکار با واکنش‌های پیشین آن‌ها به جنگ اوکراین، حملات حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، و حتی اظهارات اخیر دولت ایالات متحده است.
سکوت تاریخی سازمان‌های پزشکی و تداوم جنایات
سازمان‌های پزشکی در تاریخ، بارها با سکوت خود به تداوم جنایات، نژادپرستی و انسان‌زدایی کمک کرده‌اند. نمونه‌ای قابل تأمل، سکوت سازمان‌های پزشکی در برابر هولوکاست است. این سکوت نشان می‌دهد چگونه بی‌توجهی به مسئولیت انسانی می‌تواند ابعاد فاجعه را تشدید کند.
نمونه‌ی پزشکان بدون مرز (MSF)
سازمان پزشکان بدون مرز در دهه‌های اولیه فعالیت خود، به‌ویژه در جنگ استقلال الجزایر، سیاست بی‌طرفی را حفظ کرد. اما تجربه تلخ نسل‌کشی رواندا به این سازمان نشان داد که در برابر فجایعی چنین بزرگ، بی‌طرفی نه تنها ناکافی، بلکه زیان‌بار است. پس از آن، این سازمان خواستار مداخله نظامی برای توقف نسل‌کشی شد.
مجله پزشکی نیوانگلند (NEJM)
مجله معتبر نیوانگلند (NEJM) نیز سرانجام مجبور شد در دسامبر ۲۰۲۳ به دلیل سکوت خود در برابر هولوکاست عذرخواهی کند. این مجله اذعان کرد که در تاریخ خود و سایر نهادهای پزشکی، رفتارهای تبعیض‌آمیز بر اساس نژاد، قومیت و دین را توجیه کرده یا از آن حمایت کرده است.
اما تناقض ماجرا
عذرخواهی NEJM درست در بحبوحه یکی از بزرگ‌ترین فجایع انسانی تاریخ مدرن در غزه رخ داد. با این حال، این مجله تاکنون هیچ مقاله‌ای درباره بحران بهداشتی غزه منتشر نکرده است. جالب‌تر اینکه NEJM از سال ۱۹۸۶ تاکنون، هیچ اشاره‌ای به اشغال، محاصره یا حملات نظامی علیه فلسطینیان نکرده، اما چندین مقاله درباره حملات حماس به اسرائیل منتشر کرده است.
این مشکل تنها به NEJM محدود نمی‌شود. سازمان‌های بزرگ پزشکی مانند انجمن پزشکی آمریکا (AMA) به سرعت حملات حماس را محکوم کردند، اما تاکنون در برابر جنایات جنگی اسرائیل، نسل‌کشی، تخریب بیمارستان‌ها و کشتار کادر درمان در غزه سکوت کرده‌اند.
مجله AMA حتی درخواست اعضای خود برای بحث درباره قطعنامه آتش‌بس را رد کرد و دلیل آن را «حفظ بی‌طرفی» دانست. این در حالی است که همین سازمان به‌سرعت علیه از دست رفتن جان انسان‌ها در اوکراین و اسرائیل موضع‌گیری کرده است.
این تناقض‌ها نشان می‌دهد چگونه سکوت یا گزینشی عمل کردن سازمان‌های پزشکی می‌تواند به تداوم فجایع انسانی دامن بزند.
تجربه نویسندگان با انجمن‌های پزشکی آمریکا
نویسندگان این مقاله تجربه مشابهی با انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) داشته‌اند. تلاش‌های آن‌ها برای تشکیل «شورای صلح» در این انجمن، با مقاومت رهبری APA روبه‌رو شد. همچنین پیشنهاد برگزاری سمینارهایی درباره اسلام‌هراسی، نسل‌کشی غزه، یا حتی ترویج صلح بین ادیان در نشست‌های سالانه انجمن رد شد.
بدتر از همه، هر اقدامی برای برجسته کردن رنج غیرنظامیان غزه، از سوی انجمن‌هایی مانند AMA و APA با برچسب‌هایی چون «طرفدار حماس»، «حمایت از تروریسم»، یا حتی «یهودستیز» مواجه می‌شود.
سانسور سیاسی در دانشگاه‌ها و مجلات پزشکی آمریکا
سانسور غیررسمی بحث درباره سیاست‌های اسرائیل، به‌ویژه در دانشگاه‌های ایالات متحده، به دلیل نفوذ قدرتمند لابی‌های حامی اسرائیل به‌خوبی شناخته شده است. مطالعاتی که انتشار مقالات در مجلات پزشکی بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ را بررسی کرده‌اند نشان می‌دهند که مجلات بریتانیا، در مقایسه با مجلات پزشکی آمریکا، به‌طور چشمگیری مقالات بیشتری درباره بحران سلامت فلسطینیان منتشر کرده‌اند.
این در حالی است که گروه‌های لابی حامی اسرائیل، مجلات پزشکی بریتانیا را به داشتن سوگیری «ضد اسرائیلی» متهم می‌کنند، اما سکوت و عدم تعادل آشکار در مجلات پزشکی آمریکایی را نادیده می‌گیرند.
این روند نشان‌دهنده تأثیر سیاسی و ایدئولوژیکی بر انتشار اطلاعات و مواضع رسمی انجمن‌ها و مجلات پزشکی در ایالات متحده است.
بی‌توجهی تعمدی و عواقب اخلاقی
نادیده گرفتنِ آگاهانه کشتار جمعی، گرسنگی دادن، و تخریب زیرساخت‌های پزشکی توسط انجمن‌ها، مجلات، و لابی‌های پزشکی ایالات متحده، اقدامی نگران‌کننده است. این رفتار نه‌تنها تبعیض‌آمیز و نژادپرستانه است، بلکه نشان‌دهنده کوته‌نگری و عدم صداقت حرفه‌ای است. چنین موضعی، جامعه پزشکی آمریکا را از ارزش‌های بنیادینی چون آزادی بیان، آزادی آکادمیک، دموکراسی، و عدالت اجتماعی دور کرده و منزلت اخلاقی این حرفه را به خطر می‌اندازد.
مقایسه با واکنش به حوادث دیگر
پس از محکومیت فوری حملات حماس و جنگ اوکراین، سکوت انجمن پزشکی آمریکا (AMA) و انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) در برابر جنایت‌های گسترده، طولانی و وحشیانه اسرائیل علیه بشریت در غزه شرم‌آور است. جنایاتی که با کمک مالیات، تسلیحات، و سکوت سیاسی ایالات متحده تقویت می‌شوند.
ضرورت موضع‌گیری اخلاقی
سازمان‌های پزشکی باید علیه این نسل‌کشی مداوم، انسانیت‌زدایی و خشونت بی‌وقفه که هم‌اکنون در غزه جریان دارد، سخن بگویند. قوانین اخلاقی، همان‌طور که در منشور انجمن پزشکی آمریکا آمده، باید بی‌چون‌وچرا و بدون تأثیرپذیری از محاسبات سیاسی یا تعصبات جانب‌دارانه، اجرا شوند.
درس‌های تاریخی از هولوکاست نازی‌ها
تجربه هولوکاست نشان داده است که سکوت نهادهای پزشکی در برابر جنایات جنگی می‌تواند به تشدید فاجعه بینجامد. اگر نهادهای پزشکی ایالات متحده در گذشته از صلح و پاسخگویی حمایت کرده بودند، امروز امکان نجات جان‌های بی‌شماری در غزه وجود داشت.
این بی‌عملی، نه تنها یک شکست اخلاقی است، بلکه میراث حرفه پزشکی را نیز لکه‌دار می‌کند. اکنون زمان آن است که سازمان‌های پزشکی از ارزش‌های انسانی و عدالت اجتماعی حمایت کنند.تک‌تیراندازان اسرائیلی، به سر و قفسه‌ی سینه کودکان شلیک می‌کنند. در گزارشی دیگر، یک کمیسیون مستقل تحقیق سازمان ملل، شواهدی از جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت در اقدامات اسرائیل ارائه کرده است. این کمیسیون خواسته که «اسرائیل تخریب بی‌پروای تأسیسات درمانی در غزه را فوراً متوقف کند».
*پزشک
دوشنبه ۲۴ دی ۱۴۰۳