تهیه و تنظیم1: مینا آگاه – اختصاصی اندیشۀ نو
گفته می شود هزینه های جنگ هایی که آمریکا در آن درگیر شده را مالیات دهندگان آمریکایی پرداخت کرده اند. اگر متوجه باشیم که ارزش دلار نسبت به سایر ارزها در طی مدت افزایش پیدا کرده، آیا می توان گفت هزینهٔ این جنگ ها را مردم جهان می پردازند؟
این ادعا که مردم جهان بهطور غیرمستقیم هزینه جنگهای ایالات متحده را از طریق سیستم مالی بینالمللی و موقعیت برتر دلار پرداخت میکنند، قابلتأمل است و در اقتصاد سیاسی و نظریات نئو امپریالیستی بررسی شده است. برای پاسخ به این سؤال، باید چند بُعد کلیدی را در نظر گرفت:
۱. هژمونی دلار و تأثیر آن بر اقتصاد جهانی:
- دلار بهعنوان ارز ذخیره جهانی: پس از جنگ جهانی دوم و با تثبیت نظام برتون وودز (و بعد از آن، دلارزدایی جزئی از طلا)، دلار به ارز غالب در تجارت بینالمللی و ذخایر ارزی بانکهای مرکزی تبدیل شد. این امر به ایالات متحده اجازه میدهد پول چاپ کند و بدون پیامدهای مستقیم اقتصادی فوری، نیازهای مالی خود را تأمین کند.
- تقاضای جهانی برای دلار: کشورها برای تجارت بینالمللی و ذخایر ارزی خود نیاز به دلار دارند. این امر به ایالات متحده امکان میدهد کسری بودجه خود را با فروش اوراق قرضه دولتی به سایر کشورها تأمین کند.
۲. مالیات غیرمستقیم از طریق تورم دلار:
- کاهش ارزش ذخایر دلاری کشورهای دیگر: وقتی ایالات متحده پول بیشتری چاپ میکند (مثلاً برای تأمین هزینه جنگها)، تورم در ارزش دلار ایجاد میشود. این تورم به کاهش قدرت خرید کشورهای دارنده دلار و دارندگان اوراق قرضه دلاری منجر میشود. به این ترتیب، کشورها بهطور غیرمستقیم بخشی از هزینههای ایالات متحده را میپردازند.
- افزایش قیمت کالاها: بسیاری از کالاها (مانند نفت و مواد اولیه) با دلار قیمتگذاری میشوند. افزایش تقاضا برای دلار یا کاهش ارزش آن میتواند باعث افزایش قیمت کالاهای اساسی برای سایر کشورها شود.
۳. جنگها و اقتصاد جهانی:
- تقویت موقعیت اقتصادی آمریکا: جنگهایی که آمریکا در آنها درگیر شده، اغلب به شکلی طراحی شدهاند که موقعیت اقتصادی و استراتژیک ایالات متحده را تقویت کنند. برای مثال، دسترسی به منابع طبیعی یا بازارهای جدید، کنترل مسیرهای تجاری، یا حفظ هژمونی نظامی.
- انتقال هزینهها به کشورهای دیگر: کشورهایی که به دلار وابستهاند یا از تجارت جهانی متأثر میشوند، به دلیل موقعیت برتر اقتصادی آمریکا و وابستگی آنها به نظام مالی جهانی، بخشی از بار مالی جنگهای ایالات متحده را به دوش میکشند.
۴. مردم جهان بهعنوان پرداختکنندگان نهایی:
- ضعف ارزهای ملی در برابر دلار: در بسیاری از کشورها، وابستگی به دلار باعث کاهش ارزش پول ملی و تورم میشود که مردم عادی این کشورها باید با کاهش قدرت خرید خود آن را جبران کنند.
- قیمتگذاری مجدد کالاها: با افزایش قیمت کالاهای اساسی جهانی که با دلار معامله میشوند، مردم کشورهای غیرآمریکایی (بهویژه کشورهای درحالتوسعه) ناچار به پرداخت هزینههای بیشتری هستند.
نتیجهگیری:
از منظر اقتصادی، میتوان گفت مردم جهان بهطور غیرمستقیم هزینه جنگهای آمریکا را پرداخت میکنند، زیرا موقعیت برتر دلار و وابستگی اقتصاد جهانی به آن، به ایالات متحده امکان میدهد هزینههای خود را به خارج منتقل کند. این فرآیند یک مالیات غیر رسمی جهانی است که از طریق تورم، افزایش هزینه کالاها، و کاهش ارزش داراییهای دلاری کشورهای دیگر اعمال میشود.
این وضعیت از دیدگاه منتقدان، نوعی امپریالیسم مالی است که به نابرابری جهانی دامن میزند.
1. این متن بر اساس چت (سوال و جواب) با ChatGPT تهیه و تنظیم شده است.
اندیشه نو: استفاده از تمام یا بخشهایی از این مطلب با ذکر منبع بدون مانع است.
چهارشنبه ۱۹ دی ۱۴۰۳