📌 اکنون در کشور دچار بحران انرژی شده‌ایم و مسئولین هنوز این شرایط را درک نکرده‌اند و اشتباها تصور می‌کنند که در شرایط ناترازی هستند! بدون آنکه مسیر علمی عملیاتی درستی برای برون رفت از این وضعیت ترسیم کرده باشند، آمارهای غلطی که به مردم و رسانه‌ها می‌دهند را باورشان شده است.
📌 در تابستان بیش از ۲۵ درصد نیاز مصرف برق کشور را خاموش می‌کنیم و از آن با آدرس غلط مدیریت مصرف و ناترازی عبور می‌کنیم. معلوم نیست این چطور ناترازی است که همواره تولید کمتر از مصرف است! چطور ناترازی است که ماندگار و دائم شده است! چطور ناترازی است که مسئولان و برنامه‌ریزان کشور افقی برای رفع آن ارائه نمی‌دهند! امیدوارم پای برنامه پر اشتباه هفتم را به عنوان برنامه عملیاتی مطرح نکنند که این برنامه با شرایط کشور نامنطبق است و البته بندهای مختلف این برنامه خود جمع نقیضین است.
📌 در زمستان نیز بیش از ۳۳ درصد نیاز مصرف گاز کشور را قطع می‌کنیم که بخشی از آن قطع سوخت‌رسانی به نیروگاه‌هاست! در شرایطی که حتی با رکورد تولید ۷۱۱ میلیون مترمکعب گاز در روز و در میادین مشترک پارس جنوبی و تولید روزانه حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب، حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب کسری گاز درکشور وجود دارد، که در مصرف بی رویه گاز باید تمرکز را بر سوی مصرف برد چرا که تجهیزات گرمایش خانگی که بیش از ۸۰ درصد گاز کشور را مصرف می‌کند راندمان بسیار کمی دارد و این باعث کسری گاز در فصل زمستان شده است و در عمل بحران برق در زمستان ناشی از این مسأله است. بیشتر از ۸۰ درصد انرژی ناشی از سوخت گاز در بخش مسکونی به هدر می رود که بخشی مربوط به عدم عایق‌یندی حرارتی صحیح است و بخش دیگری به راندمان و کنترل دمای تجهیزات حرارتی مربوط است. در چنین شرایطی بخش خانگی در زمستان ۴ برابر آلودگی ترافیکی کربن تولید می کند و از متهمان مهم آلودگی محسوب می‌شود.
لذا در فصل زمستان مصرف گرمایش بخش خانگی که بسیار کم بازده می باشد بیش از ۸۰ درصد تولید گاز را می‌بلعد و البته بیش از ۸۰ درصد این میزان گاز را تلف می کند، از طرفی ۹۳ درصد نیروگاه‌های کشور ما حرارتی و عمدتا تنها گاز‌سوز و با راندمان بسیار پایین هستند و بخش دیگری از گاز برای خوراک این نیروگاه‌ها تخصیص می‌یابد و در سوی سوم نیز صنایع نیز مصارف گاز را با راندمان نامناسبی در چرخه خود دارند و این اضلاع مهم‌تر ناترازی در زمستان می‌باشد.
این شدت مصرف گاز توسط مردم، فقط در بخش گرمایش سالانه حدود ۳۰۰ میلیون تن کربن تولید می کند و باعث شده تا با مصرف سالانه ۲۴۹ میلیارد متر مکعب گاز چهارمین مصرف کننده گاز در دنیا باشیم و در حالی‌که کمتر نیم درصد شاخص GDP دنیا را داشته باشیم و فقط ۰.۲۵ درصد سهم از تجارت جهانی داشته باشیم.
ایران سومین کشور تولید کننده گاز دنیاست که بیش از ۹۵ درصد گاز خود را مصرف می کند و در این مصرف بیش از ۸۰ درصد گاز خود را هدر می‌دهد! آن‌چنان که برای سوخت نیروگاهی خود در زمستان گاز ندارد و این دردناک است.
در این ماجرای تلخ وزرای راه و شهرسازی باید پاسخگو باشند که چرا چنین الگوی نابسامانی را برای ساخت و ساز در نظر گرفتند؟! البته که وزارت نفت باید توسعه میادین نفتی و جبران افت فشار را داشته باشد.
📌 اما سوال دیگر این‌جاست که چرا باید متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی که بیش از ۹۳ درصد ظرفیت تولید را در کشور بر دوش می کشند، از ۳۵ درصد هم کمتر باشد؟
📌 دلیل روشن است و آن این است که تا زمانی که سوخت گاز تحویلی به نیروگاه‌ها تقریبا رایگان باشد و اکنون علیرغم بیش از ۲۰۰ درصد افزایش به ۱۸۰ تومان رسیده است که نسبت به هزینه فرصت انرژی آن تقریبا صفر تلقی می‌شود.
طبعا اگر وزارت نیرو بخواهد برای نوسازی و ۱۵ درصد ارتقای راندمان نیروگاهی اقدام کند برای یک واحد ۱۶۰ مگاواتی باید بیش از ۶۰۰ هزار دلار هزینه نماید تا مثلا یک واحد بخار در کنار نیروگاه گازی بعنوان بلوک سیکل ترکیبی اضافه نماید.
📌 برای چنین فرآیندی قریب به ۱۰۰ میلیون دلار هزینه ای است که باید وزارت نیرو انجام دهد و به ازای آن ضمن حذف خاموشی در کشور و پایان‌دهی به چرخه معیوب مازوت سوزی، روزانه بیش از ۷۰۰ هزار متر مکعب گاز ذخیره می‌شود و سالانه این صرفه جویی از ۲۲۰ میلیون متر مکعب نیز فراتر می‌رود و هزینه فرصت این ظرفیت قابل تأمل بیش از ۹۰ میلیون دلار فقط برای یکسال است و نه بیشتر، ضمن اینکه خسارات خاموشی و آلایندگی نیز حذف می‌شود.
یکشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۳