جراحت اخلاقی و تروما
در روزهای گذشته تعدادی از رسانه ها به «تروماهای سربازان اسرائیلی» پس از بازگشت شان از غزه پرداخته اند. سی ان ان درباره این موضوع به تفصیل نوشته و گزارش داده یک سرباز اسرائیلی که صد و هشتاد و شش روز در نسل کشی غزه مشارکت داشته و راننده بولدزر بوده، خود کشی کرده است. خانواده اش گفته اند «او از حملات عصبی، تعریق، بی خوابی و انزوای اجتماعی رنج می برده است.» سرباز دیگری که راننده همراه او در بولدزر بوده است می گوید که «شبها به سختی میخوابد، صدای انفجار در سرش میپیچد و دیگر نمیتواند گوشت بخورد، زیرا او را به یاد صحنههای وحشتناکی میاندازد که از بولدوزر خود در غزه دیده است.»
او به هنگام اشاره به اجساد از عنوان «گوشت» استفاده می کند و به سیانان می گوید: «وقتی در بیرون گوشت زیاد و خون میبینید… وقتی غذا میخورید واقعاً روی شما تأثیر میگذارد.»
رسانه هایی از قبیل سی ان ان که در تمام این یک سال جاده صاف کن نسل کشی در غزه بوده اند و کوچکترین اشاره ای به تروماهای مردم غزه نداشته اند حالا درباره اینکه سربازان رژیم استعماری از غذا خوردن افتاده اند و نمی توانند شب ها بخوابند گزارش می دهند. این که رسانه ها بیش از نگرانی برای جان فلسطینی های زنده زنده دفن شده، نگران ترومای سربازان سوار بر بولدزرها و مجریان نسل کشی هستند ریشه در همان نژاد پرستی نهادینه شده ای دارد که در تمام این سال ها، امنیت یک جمعیت اشغالگر را همیشه در اولویت بر آزادی یک جمعیت اشغال شده دانسته است.
در جایی از گزارش بچور، روانشناس ارتش اسرائیل، می گوید که یکی از راه هایی که ارتش به سربازان آسیب دیده کمک می کند تا زندگی خود را از سر بگیرند، تلاش برای «عادی کردن» آنچه که از سر گذرانده اند است. او می گوید”این وضعیت برای انسان عادی نیست” و وقتی سربازان با علائم اضطراب پس از سانحه از میدان جنگ باز می گردند، می پرسند: “چگونه پس از آنچه دیدم به خانه برگردم؟ چگونه می توانم بعد از آنچه دیدم با بچه هایم ارتباط برقرار کنم؟
به سوالهای سربازان اسراییلی توجه کنید
روانشناس به سیانان می گوید: «ما سعی میکنیم آن اتفاق ها را برایشان عادی کنیم و به آنها کمک کنیم ارزشهای خود را به یاد بیاورند و اینکه چرا به غزه رفتند.»
به سوال های سربازان دقت کنید : “چگونه پس از آنچه دیدم به خانه برگردم؟ چگونه می توانم بعد از آنچه دیدم با بچه هایم ارتباط برقرار کنم؟
این که چگونه از فعل «دیدم» به جای «انجام دادم » استفاده می کنند. سربازی که راننده بولدزر بوده است و صدها انسان زنده و کشته شده را زیر گرفته، وانمود می کند نقشی در انجام جنایت ها نداشته است. روایت روانشناس ارتش و تلاش او برای عادی سازی و طبیعی جلوه دادن امری که خودش به غیر طبیعی بودن آن اذعان دارد از این هم هولناک تر است. در گفتمان های استعماری و بشردوستانه بین المللی که انسان استعمارگر و تحت استعمار را به «نظامی» و «غیر نظامی» تقسیم می کند، این روانشناس با نقش نظام مندش در عادی سازی جنایات ارتش اشغالگر یک شهروند غیر نظامی محسوب می شود.
روزنامه تایمز اسرائیل در سال ۲۰۲۱ گزارش داده بود که خودکشی (و نه کشته شدن در میدان جنگ) عامل اصلی مرگ در میان سربازان اسرائیلی است. گزارش دیگری که در سال ۲۰۱۹ نوشته شده است نشان می دهد از هر ۱۲ سرباز صهیونیستی که درگیری شدید را تجربه می کنند، یک نفر علائم اختلال پس از سانحه را گزارش می کند، اما به رسمیت نشناختن مشکلات سلامت روان باعث شده است که بسیاری از پرسنل سابق پس از ترک ارتش هیچ خدمات درمانی دریافت نکنند. در این گزارش عضوی از کادر درمان ارتش می گوید: «من هنوز ۱۹ سالم نشد که به اولین نفر شلیک کردم. من کم کم دیوانه شدم، وسایل را می سوزاندم، مادرم را کتک می زدم. از خواب بیدار می شدم در حالی که تمام تختم از ادرار پر شده بود…»
ادوارد سعید دهه ها پیش گفته بود که انسان تحت استعمار با مبارزه اش برای آزادی نه تنها خود را که انسان استعمار گر را هم آزاد می کند. هم نظر با او پائولو فریره فیلسوف و نظریه پرداز انتقادی می گوید: «استعمارگر، که خود به دلیل انسانیت زدایی از دیگران، غیرانسانی شده است، قادر به رهبری این مبارزه نیست. این انسان ستمدیده است که با مبارزه اش برای رهایی هم خود را و هم ستمگر را آزاد می کند.» امروز مبارزه فلسطینی ها یک پروژه باز انسانی سازی است. مبارزه ای که اساس آن بازسازی رابطه میان مستعمره و استعمارگر است و یک رهایی جمعی را نوید می بخشد.
آزاده ثبوت
کانون زنان ایرانی