هم‌زمان با شکست مذاکرات برای برقراری آتش‌بس در غزه، اوج‌گیری درگیری‌ها در لبنان و بمباران هوایی جنوب لبنان از جانب نیروی هوایی اسرائیل خطر گسترش جنگ در سراسر منطقه را افزایش بی‌سابقه‌ای داده است.
به‌رغم دیدارهای آنتونی بلیکن، وزیر خارجهٔ آمریکا، با سران اسرائیل و مصر و قطر در نخستین روزهای شهریور و ادعای او مبنی بر اینکه نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، متعهد شده است که نیروهای اسرائیلی را از غزه بیرون ببرد، بن‌بست مذاکرات ادامه دارد.
هم‌زمان، اوج‌گیری درگیری‌های تلافی‌جویانهٔ نوبتی بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان شرایط به‌ویژه خطرناکی را از لحاظ گسترش جنگ به سراسر خاورمیانه ایجاد کرده است. حزب‌الله بامداد روز یکشنبه ۴ شهریور با صدور بیانیه‌ای از پرتاب صدها موشک و پهپاد به عمق خاک اسرائیل به تلافی کشته شدن فرمانده نظامی‌اش فواد شکر در حملهٔ ۹ مرداد اسرائیل خبر داد. گفتنی است که یک روز بعد، در ۱۰ مرداد، نیز اسماعیل هنیه در تهران ترور و کشته شد.
طبق اظهارات حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، در حالی که نیروهای حزب‌الله در تدارک حملهٔ وسیع موشکی به تأسیسات و هدف‌های استراتژیک در اسرائیل بودند، نیروی هوایی اسرائیل چند دقیقه زودتر حمله‌ای پیش‌دستانه به منطقهٔ زیر نفوذ حزب‌الله در جنوب لبنان کرد. حملهٔ روز یکشنبهٔ حزب‌الله شامل پرتاب بیش از ۳۱۰ موشک و پهپاد بود. پس از اینکه ارتش اسرائیل روز یکشنبه اعلام کرد که دست به ”حملهٔ پیش‌دستانه“ به مواضع حزب‌الله در لبنان زده است، مقام‌های آمریکایی اعلام کردند که تعهد دولت آمریکا به دفاع از اسرائیل پابرجاست و آن دولت برای حمایت از متحدش آماده است.
ژنرال پت رایدر، سخنگوی پنتاگون، گفت که لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، با همتای اسرائیلی‌اش یوآو گالانت دربارهٔ دفاع از اسرائیل در برابر حمله‌های حزب‌الله لبنان صحبت کرده است. رایدر گفت: “آستین، وزیر دفاع، بر تعهد قاطعانهٔ آمریکا به دفاع از اسرائیل در برابر هرگونه حملهٔ ایران و متحدان منطقه‌ای و نیابتی‌اش تأکید کرد.”
گالانت از ساعت ۶ صبح روز یکشنبه، پس از آنکه ارتش اسرائیل ”حملهٔ پیش‌دستانه“ در لبنان را آغاز کند، در سراسر اسرائیل وضع اضطراری ۴۸ ساعته اعلام کرد. وزارت دفاع اسرائیل گفت که گالانت در این باره به لوید آستین اطلاع داده است. گالانت به آستین گفته است: “ما حمله‌های دقیقی در لبنان اجرا کردیم تا تهدید قریب‌الوقوع علیه شهروندان اسرائیل را خنثی کنیم.”
شان ساوت، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، گفت: “مقامات ارشد آمریکایی به‌دستور جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، که از نزدیک وقایع اسرائیل و لبنان را زیر نظر داشته است، مدام با همتایان اسرائیلی‌شان در تماس بوده‌اند. ما به حمایت از حق اسرائیل برای دفاع از خود و به تلاش برای برقراری ثبات در منطقه ادامه خواهیم داد.”
بن‌بست پیش‌بینی‌شدنی مذاکره برای برقراری آتش‌بس در غزه!
آنتونی بلینکن، که در چند ماه گذشته شش بار بدون موفقیت نقش میانجی را بازی کرده است، هفتهٔ گذشته باز به منطقه سفر کرد تا از نزدیک در جریان گفت‌وگوها باشد. بلینکن در سفر به تل آویو و مذاکره با بنیامین نتانیاهو در روز دوشنبه ۲۹ مرداد ظاهراً به تلاش‌های دیپلماتیک برای دستیابی به آتش‌بس در غزه و تبادل اسیران و گروگان‌ها ادامه داد. بسیاری از تحلیلگران این حضور مقام‌های آمریکایی را نمایشی و تلاشی برای هماهنگی اقدام‌های اسرائیل با بزرگ‌ترین حامی‌اش آمریکا می‌دانند.
بلینکن پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو برای چندمین بار اعلام کرد که نتانیاهو پیشنهاد جدید آتش‌بس آمریکا را پذیرفته است. به ادعای دولت آمریکا، در این پیشنهاد “شکاف” و اختلاف بین اسرائیل و حماس و متحدانش در غزه برطرف شده است. بلینکن پس از اعلام نظر نتانیاهو مدعی شد که موفقیت این تلاش “اکنون به پذیرش حماس بستگی دارد.”
وزیر امور خارجه آمریکا یک روز بعد، در قاهره، مذاکره با ژنرال عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر را ادامه داد. بلینکن سیسی را در جریان گفت‌وگوهایش با نتانیاهو قرار داد. به نوشتهٔ رسانه‌ها، بلینکن و سیسی دربارهٔ راه‌های پیشبرد مذاکرات در اوضاع کنونی منطقه گفت‌وگو کردند.
رئیس‌جمهور مصر ضمن تأکید بر اهمیت برقراری آتش‌بس و تبادل اسیران هشدار داد که اگر راهی برای پایان دادن به درگیری‌ها پیدا نشود، جنگ غزه ممکن است به سراسر خاورمیانه گسترش یابد که “تصوّر آن دردناک است.” او همچنین تأکید کرد: “آتش‌بس در غزه باید سرآغازی برای به رسمیت شناختن گسترده‌تر بین‌المللی دولت مستقل فلسطین و جامهٔ عمل پوشاندن به راه‌حل دو کشور مستقل باشد، زیرا ثبات در منطقه فقط از این راه تضمین می‌شود.”
بلینکن در ادامهٔ مذاکرات در قاهره با مقام‌های دولت قطر نیز دربارهٔ برقراری آتش‌بس گفت‌وگو کرد. قطر تا کنون نقشی فعال در نمایندگی دیدگاه‌های حماس داشته است. طرف‌های فلسطینی آمریکا را میانجی قابل‌اعتمادی نمی‌دانند، زیرا که آمریکا در حالی خود را مدافع و خواهان پایان یافتن درگیری‌ها نشان می‌دهد که هم‌زمان به ارسال تسلیحات مدرن به اسرائیل برای نسل‌کشی در غزه ادامه می‌دهد.
به گزارش مطبوعات مصر، نمایندگان عالی‌رتبه حماس روز یکشنبه ۴ شهریور وارد قاهره شدند، ولی تأکید کردند که به‌دلیل ادامهٔ بمباران مناطق اشغالی فلسطینی در غزه، در مذاکرات میانجی‌گری آمریکا و قطر و مصر شرکت نخواهند کرد. نمایندگان دولتی این سه کشور، در نقش میانجی، در چند ماه اخیر کوشیده‌اند که توافقی مبنی بر پذیرش آتش‌بس و تبادل زندانیان دو طرف از جانب اسرائیل و حماس پذیرفته و به اجرا گذاشته شود.
در حالی که کمتر از ۱۰ هفته به برگزاری انتخابات کنگره و ریاست‌جمهوری آمریکا باقی مانده است، جو بایدن با درک اینکه ادامهٔ جنگ غزه و بمباران غزه و کشتار شهروندان فلسطینی به دست ساکنان شهرک‌های یهودی‌نشین در کرانهٔ غربی و حمایت بی‌وقفهٔ دولت آمریکا از اسرائیل به پیروزی حزب دموکرات ضربه خواهد زد، در حرف خواستار آتش‌بس شده است. این در حالی است که سیل تسلیحات و مهمات آمریکایی (و اروپایی) به اسرائیل همچنان ادامه دارد و در کنگرهٔ سراسری حزب دموکرات در شیکاگو، حتی به نمایندهٔ فلسطینی‌تبار کنگرهٔ آمریکا از ایالت جورجیا اجازهٔ صحبت داده نشد که با اعتراض انبوهی از هواداران حزب دموکرات روبه‌رو شد.
حزب توده ایران بنا به موضع صلح‌طلبانه و انسان‌دوستانه‌اش خواهان جدّی برقراری آتش‌بس در غزه و رعایت قطعنامه‌های سازمان ملل متحد دربارهٔ نسل‌کشی و حقوق فلسطینی‌هاست و به‌طور جدّی نگران گسترش شعله‌های جنگ به بقیهٔ نقاط منطقه، از جمله به ایران است.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۲۱۵، ۵ شهریور ۱۴۰۳