کنفرانس صلح اوکراین که با حضور بیش از ۸۰ کشور و سازمان بینالمللی در شهر برگناشتوک سوئیس برگزار شد، بیانیه پایانی خود را بدون امضای قدرتهای بزرگ منطقهای نظیر برزیل، هند، عربستان سعودی و آفریقای جنوبی به پتصویب رساند. سایر شرکت کنندگان در این کنفرانس، حمایت خود را از تمامیت ارضی اوکراین در برابر تجاوز روسیه اعلام کردند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در پایان این نشست دو روزه ضمن استقبال از «اولین گامها به سوی صلح» اذعان کرد که همه شرکتکنندگان به توافق نرسیدهاند. او گفت: «متأسفانه هنوز افرادی هستند که در حال توازن هستند.» او همچنین افزود که روسیه تلاش دارد جهان را تفرقه بیاندازد.
حدود ۱۰۰ کشور در این کنفرانس شرکت کردند، اما روسیه دعوت نشده بود و چین نیز این رویداد را نادیده گرفت. با توجه به انتظارات محدود پیش از این رویداد، دیپلماتهای غربی استدلال کردند که اهمیت کنفرانس تا حدی در شرکتکنندگانش نهفته است. شرکتکنندگان عمدتاً از اروپا، ایالات متحده و دیگر متحدان غربی بودند، اما شامل کشورهایی از آمریکای لاتین، خاورمیانه، آفریقا و آسیا نیز میشدند.
در متنی که بیش از ۸۰ کشور و سازمان بینالمللی از جمله سه نهاد اصلی اتحادیه اروپا و ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا آن را امضا کردند، آمده است: «منشور سازمان ملل، تمامیت ارضی و حاکمیت همه کشورها میتواند و باید به عنوان مبنایی برای دستیابی به صلح جامع، عادلانه و پایدار در اوکراین خدمت کند.»
ترکیه که روابط تجاری نزدیکی با روسیه دارد و تلاش کرده است نقش صلحساز ایفا کند، این سند را امضا کرد. همچنین آرژانتین، عراق، قطر و رواندا نیز از امضاکنندگان بودند.
با این حال، عربستان سعودی، هند، آفریقای جنوبی، تایلند، اندونزی، مکزیک و امارات متحده عربی که در کنفرانس شرکت داشتند، از امضای متن نهایی خودداری کردند. برزیل نیز با وضعیت «ناظر» در کنفرانس حضور داشت و این متن را تأیید نکرد.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، گفت که رسیدن به صلح در اوکراین زمان خواهد برد. او افزود: «[نشست سوئیس] مذاکرات صلح نبود زیرا پوتین جدی درباره پایان دادن به جنگ نیست، او بر تسلیم شدن و واگذاری سرزمینهای اوکراینی اصرار دارد – حتی سرزمینهایی که امروز تحت اشغال نیستند.»
پیش از این نشست، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، خواستار خروج نیروهای اوکراینی از چهار منطقه شرقی اوکراین که بخشی از آنها تحت اشغال نیروهایش هستند، شده بود. در دیگر خواستهای که برای کییف غیرقابل قبول است، پوتین از اوکراین خواست تا از پیوستن به ناتو صرفنظر کند.
چین علیرغم دعوت اوکراین، تصمیم گرفت نمایندهای به این نشست نفرستد. در پاسخ به سوالی درباره موضع پکن نسبت به جنگ، زلنسکی گفت: «چین کشوری بسیار جدی و دارای اقتصادی قوی است که نفوذ سیاسی و اقتصادی بر روسیه دارد. چین واقعاً نفوذ دارد و من معتقدم که چین میتواند به ما کمک کند.»
او افزود: «من معتقدم که دوستان کسانی هستند که در زمان سختی کمک میکنند. من میخواهم چین دوست اوکراین باشد.»
در این بیانیه، امضاکنندگان تأکید کردند که تهدید یا استفاده از سلاحهای هستهای «غیرقابل قبول» است، پس از تهدیدهای مکرر هستهای توسط پوتین و همچنین حملات به نیروگاه هستهای زاپوریژیا که اوایل جنگ توسط روسیه تصرف شد و در خط مقدم قرار دارد. این بیانیه خواستار توقف حملات به بنادر غیرنظامی اوکراین و کشتیهای تجاری شد و گفت که امنیت غذایی «نباید به هیچ وجه به عنوان سلاح استفاده شود.» همچنین خواستار آزادی همه اسیران جنگی و بازگشت غیرقانونی نگهداشتهشدگان اوکراینی، از جمله کودکان، شد.
با توجه به اهداف محدود این کنفرانس، بحثی درباره چگونگی یک توافق پس از جنگ یا امیدهای اوکراین برای پیوستن به ناتو مطرح نشد. ویولا آمرد، رئیسجمهور سوئیس که میزبان این رویداد بود، گفت که «اکثریت بزرگ» شرکتکنندگان توافقنامه نهایی را تأیید کردند که «نشان میدهد دیپلماسی چه چیزی میتواند به دست آورد.»