روزهای چهاردهم و پانزدهم مه امسال متقارن است با هفتاد و ششمین سالروز استقلال اسرائیل و اخراج دسته‌جمعی فلسطینیان که به «روز نکبت فلسطین» (یوم النکبه) مشهور است. اما به نظر می‌رسد که سالروز آوارگی ۷۰۰ هزار فلسطینی در سایه فاجعه‌ای که ساکنان غزه اکنون درگیر آن‌اند، رنگ باخته است.
هفتاد و شش سال پیش در روز ۱۴ مه (۵ ایار در تقویم عبری) همزمان با پایان قیومیت بریتانیا بر فلسطین در سال ۱۹۴۸، منشور استقلال اسرائیل توسط اعضای مجمع موقت اسرائيل به امضا رسید. این منشور درواقع اعلام برپایی کشور مستقل اسرائیل بر اساس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل است.
دلیل یک روز تفاوت روز استقلال اسرائيل و «نکبت فلسطین» تفاوت تقویم عبری و میلادی است که باعث می‌شود این دو روز تنها هر ۱۹ سال یک‌بار بر هم منطبق شوند. بر اساس تقویم عبری ۵ ایار تعطیلی رسمی و از اعیاد رسمی اسرائيل است.
با این حال، به گزارش رویترز، امسال برگزاری این مراسم تحت‌الشعاع حملات اسرائيل به رفح قرار گرفت و آتش‌بازی‌ها لغو و مراسم برافروختن مشعل در گورستان هم که به صورت زنده پخش می‌شد، به صورت ضبط شده برای مخاطبان تلویزیونی به نمایش درآمد.
وزارت خارجه اسرائيل طی پیامی فرا رسیدن روز استقلال این کشور را گرامی داشت و این روز را «روز احیای استقلال یهودیان پس از دو هزار سال» خواند.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز با انتشار پیام تصویری ضمن تبریک این روز، حملات اسرائیل به غزه و «نابودی حماس» را خواست خانواده‌هایی قربانیان حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائيل عنوان کرد و لار دیگر بر آن متعهد شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده دو روز پیش در گفتگو با شبکه ان‌بی‌سی گفت که حملات اسرائيل به رفح به نابودی حماس منجر نمی‌شود و «به طور بالقوه یا با باقی گذاشتن تعداد زیادی از شبه‌نظامیان حماس در منطقه، میراث‌گذار شورش و طغیان خواهد بود و یا اگر غزه را با خلائی مملو از بحران و هرج و مرج ترک کند، این خلا احتمالا دوباره با حماس پر می‌شود.»
اکنون، در سایه حملات اسرائيل به غزه و آوارگی بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار ساکن این باریکه، یوم النکبه که به عربی به معنای «روز فاجعه» است، در دیده فلسطینیان آن‌چنان متفاوت از حال و روز امروزشان نیست.
تصاویری که از غزه منتشر می‌شود، اتوموبیل‌ها و گاری‌هایی را به نمایش می‌کشد که کوله‌بار خانواده‌های فلسطینی را در سرزمین جنگ زده از ویرانه‌ای به ویرانه دیگر برای یافتن سرپناهی حمل می‌کنند. این تصاویر بسیار یاد آور تصاویر روز نکبت است.
اسرائیل در هفته گذشته پس از صدور دستور تخلیه در شرق رفح، حمله زمینی به این منطقه را آغاز کرد. ارتش اسرائيل روز شنبه از گسترده‌تر کردن عملیات خود در رفح خبر داد و گفت که ۳۰۰ هزار فلسطینی را از این منطقه تخلیه کرده است.
مصطفی القزار که اکنون ۸۱ ساله و صاحب نوه و نتیجه است، هنوز کوچ خانواده‌اش از روستایشان در جایی که اکنون مرکز اسرائيل خوانده می‌شود به رفح را به یاد دارد. او که در آن زمان تنها پنج سال داشت، بمباران آن روز‌ها و دفن چاله زیر درختان برای این که در امان باشند و به توانند در آن کمی در گرما بخوابند را به یاد می‌آورد.
آقای القزار در پی حملات اسرائیل به رفح بار دیگر مجبور به کوچ و اینبار به «المواصی» شده است. ساحلی بایر و خالی از کوچک‌ترین زیرساخت که اردوگاه محقر بیش از ۴۵۰ هزار فلسطینی تبدیل شده است. او می‌گوید که اوضاع بدتر از سال ۱۹۴۸ است. در آن زمان آژانس فلسطینیان سازمان ملل متحد قادر بود که به فلسطینیان به صورت منظم غذا و اقلام ضروری را برساند.
مصطفی القزار می‌گوید: «در سال ۱۹۴۸ امید به بازگشت داشتم، اما الان تنها امیدوارم که بتوانم جان به در برم. در چنین وحشتی زندگی می‌کنم. نمی‌توانم از پس تامین فرزندان و نوه‌هایم برآیم.»
فولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد روز یکشنبه ضمن تاکید بر «عواقب فاجعه‌بار» حمله اسرائيل به رفح گفت: «آخرین دستور تخلیه صادره، نزدیک به یک میلیون نفر را در در رفح تحت تاثیر قرار می‌دهد. آن‌ها باید کجا بروند؟ هیچ مکان امنی در غزه وجود ندارد.»
او افزود: « من هیچ راهی نمی‌بینم که آخرین دستورات تخلیه، چه برسد به یک حمله کامل، در منطقه‌ای با حضور فوق‌العاده متراکم غیرنظامیان، بتواند با الزامات بین‌المللی حقوق بشردوستانه و مجموعه اقدامات الزام‌آور که اعلام شده از سوی دیوان بین‌المللی دادگستری، تطابق داشته باشد.»