خبرگزاری هرانا – آنچه در پی میآید گزارش اجمالی و ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی مرداد ۹۵ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیهشده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروههای مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمیتواند بازتابدهنده کامل وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل بهصورت سالانه گزارش مفصلتر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر میکند.
گزارش تفصیلی، آماری نقض حقوق بشر در مردادماه ۱۳۹۵
در مردادماه سال ۱۳۹۵ نقض سامانمند حقوق بشر در ایران همچنان مانند گذشته ادامه داشت، در این ماه حکم اعدام ۶۸ نفردر استانهای البرز، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، خوزستان، فارس، قزوین، کردستان، کرمانشاه، گلستان، گیلان، مرکزی، هرمزگان اجرا شد.
اعدام
متأسفانه درمرداد ماه ۹۵ تعداد قابل توجهی از زندانیان اعدام شدند. از برجستهترین گزارشهای اعدام در این ماه باید به تایید دست کم ۲۰ اعدام؛ گزارش تکمیلی از اعدام زندانیان سنی مذهب زندان رجایی شهر کرج، محمد عبدالهی و چند زندانی دیگر در ارومیه اعدام شدند، شش زندانی در زندان مرکزی ارومیه اعدام شدند، رضا سبزواری مامور سابق پلیس در مشهد اعدام شد، اجرای حکم اعدام سه زندانی ‘پرونده حمیدیه’ در اهواز اشاره کرد.
در مرداد ۹۵درکنارتمام اعدامهای صورت گرفته شاهد بخشش و نجات محکومین به قصاص نیز بودیم.
حقوق اقلیتها
این ماه با تداوم تعرض به حقوق اولیه اقلیتهای قومی و دینی در ایران همراه بود که از بارزترین آنها، بازداشت و بی خبری از یک زوج مراغه ای، بازداشت یک شهروند بلوچ در کوه ون، بازداشت بهزاد قنبری در قره ضیاالدین،بازداشت توام با ضربوشتم دو شهروند اردبیلی بود.
در رابطه با نقض حقوق شهروندان بهایی شاهد تبعیض و آزار و اذیت ادامه دار اما کمتری نسبت به مدت مشابه سال قبل بودیم، گزارشات: بازداشت و بیخبری از یاشار رضوانی شهروند بهایی، دفن خودسرانه یک شهروند بهایی تبریزی در گورستانی دور افتاده ازجمله آنها بود.
درزمینهٔ حقوق شهروندان اهل سنت نیز گزارشهایی منتشر گردید. از جمله طلبه مفقود شده حوزه علمیه چابهار از بازداشتگاه وزارت اطلاعات با خانواده تماس گرفت .
شهروندان مسیحی به خصوص نوکیشان این آئین نیز از نقض حقوق بشر در امان نماندند و به سیاق قبل قسمتی از پرونده نقض حقوق بشر در ایران را به خود اختصاص دادند بازداشت و بی خبری از وضعیت ۱۱ نوکیش مسیحی در اصفهان، بازداشت سه تن ازمسیحیان جمهوری آذربایجان توسط اطلاعات سپاه در تهران ازجمله این گزارشات بود.
حقوق کودکان
از برجسته ترین گزارشات منتشره در زمینه حقوق کودکان می توان به محاکمه ۲ متهم به قتل زیر۱۸ سال در دادگاه اطفال، کودک آزاری شدید در رابطه پنهانی مادر جوان، ازدواج اجباری؛ جزییات خودکشی دختر ۱۱ ساله کامیارانی، ازدواج کودکان بدون ثبت در دفاتر رسمی انجام میشود اشاره کرد.
حقوق زنان
در رابطه با حقوق زنان درایران همچنان در ماهی که گذشت قدم جدی برای تحقق شعار برابری جنسی از سوی دستگاه حاکم برداشته نشد، زنان ایرانی همچنان شاهد نقض متعدد حقوق خود بودند، از پر اهمیتترین گزارشهای نقض حقوق بشر در حوزه حقوق زنان می توان به عفو بین الملل: ایران فعالان حقوق زنان را به دشمنی با نظام متهم می کند، تداوم پایین بودن میزان سهم زنان ایرانی از اشتغال، ممنوعیت دوچرخه سواری بانوان در مریوان اشاره کرد.
کارگری
رویدادها و اخبار کارگری در مردادماه ۹۵ پرشماربود، ازجمله آنها، سیزده کارگر ایران چوکا با شکایت کارفرما احضار شدند، معوقات مزدی کارگران فرش پارس قزوین به ده ماه رسید، معوقات مزدی کارگران شهرداری خرم آباد و کارخانه آب معدنی داماش گیلان، کارگران کارخانه قند یاسوج: توان خریدن نان را هم نداریم، ابراهیم مددی به ۵ سال و ۳ ماه حبس تعزیری محکوم شد، احضار دو فعال کارگری به دادگاه، احضار مجدد فعالان صنفی آسفالت طوس به دادگاه را میتوان برشمرد.
همچنین در این ماه ۲۲ گزارش مربوط به مرگ کارگران در محل کار نیز منتشر شد.
اصناف
درحوزه اصناف و حقوق صنفی این ماه خالی از حوادث نبود، پلمپ ۹۲ واحد صنفی عرضه کننده مانتو در تهران،پلمب ۲ واحد معدنی در آمل، پلمب ۴۴۰۰ فروشگاه به دلیل ارائه پوشاک نامتعارف ازبرجستهترینهای گزارشات این رسته در مردادماه ۹۵ بودند.
بهداشت و محیط زیست
غالب گزارشات منتشره در حوزه محیط زیست باموضوع آلودگی هوا، محیط زیست و کمبود آب در کشور همراه بود که از جمله مهمترین این گزارشات میتوان به تصرف جنگل به بهانه وقف، آلودگی هوا؛ سی درصد کودکان تهرانی راشیتیسم دارند، دومین دریاچه آب شور ایران خشک شد؛ خطر کویری شدن در یک قدمی فارس، شصت درصد فاضلاب تهران وارد اراضی کشاورزی میشود اشاره کرد.
گزارشهای مورد توجه
دراین بخش سعی شده به گزارشهایی از نقض حقوق بشر درمردادماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهیست که این توجه بیشتر، الزاما به معنی شاخص بودن این دسته از گزارشهای به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.
ازجمله گزارشها باتوجه خاص میتوان به پلمب ۴۴۰۰ فروشگاه به دلیل ارائه پوشاک نامتعارف، برخورد پلیس با مانتوهای پشت نوشته، یک کشته، ۱۰۸ مجروح و ۷۰ بازداشتی در پی درگیرهای مردم بلداجی، بازداشت توام با ضربوشتم دو شهروند اردبیلی، تجاوز به دختر نوجوان با رضایت والدین برای اجبار به ازدواج، قتل ناموسی زن ۲۰ ساله در مشهد، ممنوعیت دوچرخه سواری بانوان در شهر مریوان، سینماهاى حوزه هنری “لانتورى” را نمایش نمىدهند، مستند آقای نخستوزیر اجازه اکران نیافت، مادر معتاد: قیمت باران و بهار ۳ ساله ۱۵ میلیون تومان، تکی نمی فروشم،اشاره کرد.
گزارشهای حقوق بشری، درسایهی کم توجهی
درمقابل بخش قبل، بسیاری از گزارشهای حقوق بشری اساسا با کم توجهی و بعضا بیتوجهی رسانهها و افراد فعال در شبکههای اجتماعی که به هر ترتیب تشکیلدهندهی قسمتی از افکار عمومی هستند؛ روبهروشدند. گفتنی است این نوع کمتوجهیهای بعضا غیرتعمدی یا بعضا تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم میآورد.
برای انتخاب مورد اول در این دسته باید به بازداشت و بیخبری از یاشار رضوانی شهروند بهایی، اشاره کرد که علیرغم اهمیت با واکنش و حساسیت زیادی در افکارعمومی روبرو نشد. همچنین قتل یک ترنسکشوال پس از اطلاع از هویت جنسی او، طلبه مفقود شده حوزه علمیه چابهار از بازداشتگاه وزارت اطلاعات با خانواده تماس گرفت، مرگ ۳۵۰ نفر در حوادث کار ۳ ماهه امسال، محاکمه ۲ متهم به قتل زیر ۱۸ سال در دادگاه اطفال،جنگلهای ایران تا ۳۰ سال آینده به کلی از بین میروند، اعدام محمدعبدالهی در زندان مرکزی ارومیه، زندان تهران بزرگ؛ دستکم ۵۲ جوان زیر ۳۲ سال در انتظار اعدام نیز از دیگر گزارشهایی بود که در سایه کمتوجهی ازسوی افکار عمومی قرار گرفتند.