جوزپ بورل، رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا عصر دوشنبه اعلام کرد که پس از هفتهها اختلافنظر، سرانجام اعضای اتحادیه اروپا برای تحریم شهرکنشینان افراطی اسرائیل، به یک «توافق سیاسی» دست یافتند.
این توافق در جریان نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در روز دوشنبه حاصل شد.
آقای بورل گفت: «ما درباره وضع تحریمها علیه حماس بحث کردیم و برای تحریم شهرکنشینان افراطی به توافق رسیدیم. حصول چنین توافقی در جریان نشست پیشین شورای روابط خارجی ممکن نبود ولی این بار امکانپذیر شد. در حال حاضر به یک مصالحه محکم در سطح گروههای کاری رسیدیم و امیدوارم که این روند تا تصویب کامل آن ادامه یابد؛ اما توافق سیاسی حاصل شده است.»
بحث بر سر وضع چنین تحریمهایی ماههاست که در جریان است اما تا کنون برخی کشورها از جمله آلمان، جمهوری چک و اتریش که از حامیان سرسخت اسرائیل در این اتحادیه هستند، با وضع آنها مخالفت میکردند.
با این وجود ویرانیهایی که در سراسر نوار غزه ایجاد شد و گزارشهای مستمر از خشونتهای شهروندان اسرائیل علیه فلسطینیها، باعث شد که فوریت تصمیمگیری در این باره بیش از هرزمانی احساس شود.
مانع نهایی در این راه مجارستان بود که به گفته دیپلماتها، درنهایت هفته گذشته اعلام کرد که از مخالفتش صرفنظر خواهد کرد و به این ترتیب امیدها برای پیشرفت در گفتگوهای روز دوشنبه افزایش یافت.
بر اساس قوانین بینالمللی، شهرکسازیهای اسرائیل در کرانه باختری رود اردن غیرقانونی است و به عنوان یک مانع بزرگ برای دستیابی به صلح پایدار در چهارچوب راهحل «دو دولت» تلقی میشود.
جوزپ بورل به خبرنگاران گفت که تحریمها «علیه افراد خاصی وضع میشوند که مسئول اعمال خشونتآمیز در این مناطق شناخته شدهاند.»
او گفت که این محدودیتها شامل ممنوعیت سفر و مسدود کردن داراییهای آنها در قلمرو اتحادیه اروپا خواهد بود و افزود: «چه کار دیگری میتوانیم بکنیم؟ ما همیشه افراد و سازمانها را به همین شکل تحریم میکنیم.»
این تصمیم همزمان با گفتگو برای وضع تحریمهای جدید علیه حماس اتخاذ شد که اتحادیه اروپا آن را یک سازمان تروریستی میداند.
«قبرستان در فضای باز»
نشست روز دوشنبه وزرای خارجه اتحادیه اروپا در حالی برگزار شد که گزارش مرکز «طبقهبندی یکپارچه سطح امنیت غذایی (IPC)» سطح بحران انسانی در غزه را بسیار شدید نشان میدهد.
در گزارش این مرکز که با همکاری سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) فعالیت میکند، آمده است: «تشدید خصومتها آسیبهای گستردهای به امکانات و زیرساختهای ضروری برای بقا وارد کرده است. حدود ۵۰ درصد ساختمانها (و حتی بیش از ۷۰ درصد در استانهای شمالی) آسیب دیده یا تخریب شدند.»
جوزپ بورل پیش از ورود به جلسه روز دوشنبه نیز تصویری تلخ از وضعیت غزه ارائه داد و به خبرنگاران گفت: «غزه پیش از جنگ بزرگترین زندان در فضای باز بود و امروز بزرگترین قبرستان در فضای باز است. قبرستانی برای دهها هزار نفر و قبرستانی برای بسیاری از مهمترین اصول حقوق بشردوستانه.»
بورل همچنین گفت که او قصد دارد به زودی توافقنامه اتحادیه اروپا و اسرائیل که از سال ۲۰۰۰ میلادی اجرایی شده است را نیز به بحث بگذارد. ماه گذشته اسپانیا و ایرلند، از منتقدان بنیامین نتانیاهو در اتحادیه اروپا، به نیروهای مخالف او پیوستند و خواستار «بازنگری فوری» در این توافق شدند.
با این وجود چند دیپلمات که نخواستند نامشان فاش شود، به یورونیوز گفتند که در طول نشست وزیران، دستکم شش کشور آلمان، ایتالیا، اتریش، جمهوری چک، بلغارستان و مجارستان با چنین ایدهای مخالفت کردند.
بورل اذعان کرد که در شرایط کنونی، تشکیل یک شورای رسمی با حضور اسرائیل نیز «پیچیده» و فاقد «حمایت قوی» است و به همین دلیل، ایده عملیتر این است که از یسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل برای حضور در نشست بعدی در بروکسل دعوت شود.
بورل افزود که برای این نشست باید محمد مصطفی، نخستوزیر جدید تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز دعوت شود.