صبح روز چهارشنبه ۲۵ مرداد، یکماه پیش از سالگرد قیام ژینا، وزارت اطلاعات استان گیلان اقدام به بازداشت ۱۲ نفر از فعالین حقوق زنان این استان در منازلشان نمود. طبق خبرهای ارسال شده این بازداشتها در بعضی موارد با خشونت و ضرب و شتم همراه بود.
بعضی از افراد بازداشت شده سابقه مشخصی در حوزه زنان داشتند و بعضی دیگر علاوه بر فعالیت در این حوزه، گرافیست، عکاس، ویراستار بوده یا به فعالیتهای مشابه مشغول بودند.
این افراد در بازداشتگاه وزارت اطلاعات رشت و در سلولهای انفرادی نگهداری میشدند. حق تماس آنها محدود بود و یک نفر از آنها در ششمین روز بازداشت اجازه اولین تماس با خانواده را گرفت.
بازجوییهای شبانه، محرومیت از تماس تلفنی، سلول انفرادی و در بعضی موارد ضرب و شتم شدید هنگام بازجویی از موارد نقض حقوق این زنذانیان بود.
سه نفر از بازداشتیها روز هشتم و نهم به ترتیب آزاد شدند. عدهای به زندان لاکان رشت منتقل شدند و از محل نگهداری دو نفر دیگر روزها اطلاعی در دست نبود. بعد از مدتی خانواده اطلاع یافتند که این دو نفر کماکان در سلولهای انفرادی جحلس شدهاند، که آن دو نیز روز بیستم به زندان مرکزی شهر منتقل شدند.
بازجوییها اما ادامه داشت و متهمین برای بازجویی از زندان به اداره اطلاعات منتقل می گشدند.
حمایتهای رسانهای گستردهای برای این فعالین صورت گرفت. بیانیه سیصد نفر از فعالین حقوق زنان، بیانیه شورای صنفی معلمان از جمله این حمایتها بود. در سطح شهر نیز حمایتها دلگرم کننده بود. حضور تعداد زیادی از مردم و فعالین حوزههای مختلف داخل استان جلوی درب دادسرا در پشتیبانی از خانواده متهمان چشمگیر بود.
در نهایت روز ۲۶ شهریور یعنی یک روز پس از سالگرد قیام، شش نفر از متهمین و بقیه نیز به تدریج تا روز پنجاهم بازداشت، آزاد شدند.
شهر رشت از ابتدای قیام ژینا حضور فعالی در خیابان و رسانه داشت.
اولین تجمع این شهر روز ۲۸ شهریور پس از تجمعات کردستان صورت گرفت که ویدئوها نشاندهنده مردمی بود که خیابانها را به تسخیر خود درآوردهاند. مردم رشت پس از سرکوب حداکثری که حکومت در این شهر انجام داد همچنان اصرار به حفظ سنگر خیابان داشتند. روز ۱۶ اسفند در پاسخ به فراخوان شورای صنفی فرهنگیان در خصوص حمله شیمیایی به مدارس، تعداد زیادی از مردم جلوی اداره آموزش و پرورش جمع شدند و در کنار معلمان این شهر، یکی از چند تجمع مطرح فرهنگیان در این روز را ساختند.
در پاسخ به اعدام متهمین خانه اصفهان، باز هم مردم رشت به خیابان آمدند و حتی در سالگرد قیام ژینا نیز چندین تجمع در سطح شهر با وجود سرکوب و جو امنیتی شدید برگزار شد.
حکومت در مقابل دست به سرکوبی گسترده در این شهر همچون دیگر شهرها زده و به تداوم و گستردگی آن اصرار دارد. بازداشت فلهای فعالین زنان یا زنان مطرح شهر در چندین نوبت، حکمهای حبس برای معلمان استان، اخراج و پروندهسازیهای جدید برای آنها، صدور احکام حبس برای مردمی که در قیام ژینا فعال بودند از جمله سرکوبهای نظام برای مرعوب ساختن این شهر است، تا حق ویژه خود را از زور عریان و خشونت سیستماتیک به تمام مردم ایران مخابره کند.
به اعتبار تاریخ، مردم این دیار، پا به پای دیگر مردمان تحتستم ایران، قدمت یک قرن مبارزه خونبار با استبداد، دیکتاتوری و انواع ستمگریهای ظالمانه دارد، مبارزه در گیلان یک “عادتواره” تاریخمند است که امروزه در مبارزه زنان باز تولید میشود.
امروز دهم اسفند ۱۴۰۲ در آستانه هشت مارس، روز جهانی زن، ۱۲ فعال حقوق زنان این شهر بخاطر فعالیت در جنبش زنان محاکمه میشوند. زنانی که خود بارها به جهت زندگی در جامعهای نابرابر که نگاه و نگرش آن به زن، برخاسته از یک سنت و ایدئولوژی جنسیتزده، زن ستیز و دین سیاسیای که زن را شهروند درجه دو میداند، و نیز حقی جز استثمار و برده شدن برای آنان قائل نیست؛ صدای رهایی از این همه ستم تاریخی سر داده و خواستار برچیده شدن همه ی سنن، قوانین و نظام حقوقی نابرابری که بر آنان با ابزار “زور” اعمال میشود، هستند. پاسخ حاکمیت جز این گفتمان که بدان خو کرده و با آن حکمرانی میکند نیست: بازداشت، محاکمات قرون وسطایی، شکنجه، زندان.