گفتاری از: لنا پترووا[1]
برگردان: مینا آگاه – اختصاصی اندیشۀ نو
درست زمانی که بانک های مرکزی سراسر دنیا شروع به اعلام پیروزی بر تورم کردند٬ هرچند که می دانیم این فقط یک تلاش برنامه ریزی شده ی قابل بحث برای تاثیر عمومی است٬ به نظر می رسد فشار دوباره ی تورمی درحال پدید آمدن است که نتیجه ی بحران در دریای سرخ است. دریای سرخ یکی از مهمترین راه هایی دریایی در سراسر دنیا است و تضمین کننده ی ثبات اقتصادی و سیاسی برای بسیاری از کشورها و در درجه ی اول کشورهای اروپایی است. با ارتباط استراتژیک با کانال سوئز٬ یکی از شلوغ ترین آبراه دریایی است که امکان کوتاه کردن روزها و هفته ها راه را ایجاد کرده است٬ زیرا که مانع می شود کشتی ها قاره ی آفریقا را دور بزنند. نفت خام از تنگه ی باب المندب از جنوب آن می گذرد و به طرف کانال سوئز در شمال می رود. معمولا حدود ۱۵ درصد ترافیک دریایی بین اروپا و آسیا به واسطه ی ارتباط آن از طریق کانال سوئز با دریای مدیترانه از دریای سرخ می گذرد. برای عبور نفت خام از خلیج فارس به بسیاری از کشورهای اروپایی و همچنین اسرائیل این مسیر دریایی کاملا حیاتی است.
دریای سرخ فقط یک مسیر حمل و نقل با اهمیت استراتژیک برای کشورهای اروپائی نیست. کنترل بر این منطقه همراه است با کنترل بر میزان بسیار زیادی از ذخیره ی نفتی و حتی منابع فلزهای گرانبها مانند مس٬ روی٬ طلا٬ کبالت و سایر مواد. بار دیگر ما به این ایده باز می گردیم که در ژئوپلیتیک امروز، منابع طبیعی٬ مواد معدنی کمیاب زمین، نباید به عنوان قسمتی از معادله نادیده گرفته شود. حوادث اخیر در دریای سرخ تاثیر خود را در نرخ حمل و نقل دریایی گذاشته و آن را طی چهار هفته ی اخیر بیش از دوبرابر کرده است. بحمله ی موشکی به یمن احتمال گسترش برخورد را افزایش داده و این به معنی افزایش عدم اطمینان به جریان نفت از صادرکننده گان نفت خام از خلیج فارس به بازارهای غربی است. در نتیجه ی این واقعیت، قیمت نفت خام برنت و دبلیو تی آی و نفت خام تگزاس غربی جهش کرد. اگر ما به قیمت نفت خام برنت نگاه کنیم حتما نوسان را می بینیم و قیمت آن نسبت به اول ژانویه در هر بشکه در حدود دو دلار و پنجاه سنت افزایش پیدا کرده است. نفت خام تگزاس غربی نزدیک به طی دو هفته حدود ۲ دلار و ۵۰ سنت تا ۳ دلار افزایش یافته است. حتی اگر این برخورد محدود شود٬ ترس از برخورد گسترده یافته و میزانی از عدم اطمینان قیمت نفت را بالا خواهد برد. به نظر می رسد که مطلقا هیچ نشانی از کاهش برخورد وجودندارد. افزایش قیمت انرژی عملا این توان را دارد که هر نوع بهبود اقتصادی ای که ممکن است در گذشته اتفاق افتاده باشد را بازگرداند و تورم را دوباره شعله ور کند.
این فقط هزینه ی انرژی نیست٬ از آنجایی که هزینه ی حمل و نقل بطور زیادی افزایش یافته است٬ هزینه ی کالاهای وارداتی بالا می رود. هزینه کانتینرها از قبل بالا رفته است. نرخ آن ها در اواخر ۲۰۲۳ رو به افزایش بوده است. هم اکنون این قیمت ها عملا از کنترل خارج شده و با افزایش قیمت کالاها، مصرف کننده گان باید آن را بپردازند. هیچکدام از این هزینه ها را نباید شرکت های کشتیرانی یا شرکت های مشتری آن ها بپردازند. این هزینه های اضافی به صورت بالا رفتن قیمت ها بر دوش مصرف کننده گان خواهد افتاد. چیزی که اکنون ما شاهد آن هستیم را می توان از جنبه های مختلف با راه رفتن روی یخ بسیار نازک مقایسه کرد. و شما این را به خوبی می دانید. حوثی ها که به کشتی های شرکت هایی که با اسرائیل ارتباط دارند٬ حمله می کنند٬ در درجه ی اول خواستار آتش بس در غزه هستند. در جایی که میزان مرگ و میر به حدود ۲۵۰۰۰ نفر رسیده است٬ و بیش از ۶۰ هزار نفر زخمی شدند. آن ها خواستار آتش بسی شدند که هر فرد عاقلی باید خواستار آن باشد. تا زمانی که این خواسته ها برآورده شود به نظر می رسد که دریای سرخ برای کشتیرانی امن نخواهد بود.
اکنون می خواهم درباره پیامدهای اقتصادی صحبت کنم. دومین حمل کننده ی بزرگ گاز مایع جهان حمل و نقل از طریق دریای سرخ را متوقف کرده است. این را امروز اعلام کرده اند. بنابراین زنجیره ی تامین بطور حتم گسسته خواهد شد. به نظر من تا زمانی که بحران دریای سرخ وجود دارد باید سه چیز را مد نظر داشت: جریان نفت خام٬ زنجیره تامین و هزینه ی انرژی. این ها سه اولویت اصلی مرتبط با امور مالی هستند. تا پیش از حمله ی آمریکا و انگلیس بسیاری از تانکرهای نفت از مسیر عادی خود در دریای سرخ استفاده می کردند. اما اکنون این کار را دیگر نمی کنند. اکنون ۷۰ درصد از تانکرهای حمل کننده ی نفت و گاز و مواد شیمیائی آفریقا را دور می زنند و از مسیر دماغه ی امید نیک می گذرند که دو هفته به مدت سفر و البته که به قیمت حمل و نقل می افزاید. در جهانی که اقتصاد اروپاییان از قبل در سال ۲۰۲۴ انتظار نرخ رشد جی دی پی منفی را داشت٬ به آن هزینه ی بسیار بیشتر سوخت و مشکل زنجیره تامین را اضافه کنید٬ و به مصیبت کامل خواهید رسید. نقطه ای که هر بهبود اقتصادی در اروپا و ایالات متحده سال ها طول خواهد کشید.
بحران دریای سرخ اگر ادامه یابد٬ یکی از راه هایی که ممکن است مستقیما روی ما اثر بگذارد٬ افزایش قیمت مواد غذایی است.
بحران دریای سرخ از قبل تاثیر خود را بر زنجیره ی تامین گذاشته است. چند روز قبل گاردین گزارش داد که تغییر مسیر کانتینرهای حمل و نقل باعث شد که تسلا عملیات در کارخانه اتومبیل سازی برقی خود در آلمان را به واسطه ی تاخیر در رسیدن قطعات متوقف کند. ایلان ماسک اعلام کرد که این توقف ممکن است منجر به عدم ساخت ۵ تا ۷ هزار اتومبیل شود. بلومبرگ می گوید که مطابق تخمین ها، دو برابر شدن هزینه های حمل و نقل موجب ۰.۷ درصد افزایش تورم در اروپا و آمریکا٬ و یا نیم درصد افزایش تورم در سراسر دنیا شود. و این نمی تواند روی سایر عوامل تاثیر نداشته باشد. هرچه بحران بیشتر طول بکشد٬ آن هایی که در موضع قدرت هستند هزینه ی بیشتری به مردم تحمیل می کنند. و مصرف کننده گان سراسر دنیا برای ضروریات زندگی خود باید بیشتر هزینه کنند. افزایش دائمی ۱۰ دلار در قیمت هر بشکه نفت خام٬ همانطور که نشان دادم در حال حاضر نصف این راه را طی کرده است٬ این اتفاق ۰/۲ درصد به تورم انگلیس و نزدیک به ۰/۳ درصد به تورم جهانی اضافه می کند. تاثیر این افزایش تورم موجب کاهش رشد جهانی یعنی جی دی پی جهانی به میزان ۰/۰۷ درصد و ۰/۰۹ درصد تنها در انگلیس طی سال جاری خواهد شد. پس باید گفت توجه به اتفاقاتی که در دریای سرخ می افتد خیلی اهمیت دارد. نه بخاطر این که می تواند شروع یک برخورد بزرگتر باشد٬ که من امیدوارم این حالت پیش نیاید٬ بلکه به واسطه ی این که این بحران تاثیر بسیار واقعی در بالا بردن تورم در آمریکا و اتحادیه اروپا و سایر نقاط جهان دارد. تاثیر در افزایش هزینه ی کشتیرانی دارد و باعث وقوع تاخیر در زنجیره ی تامین می شود و همچنین موجب بالا رفتن قیمت مواد غذایی می شود و باعث آسیب ماندگار بی سروصدا به اقتصاد جهان می شود.
اندیشه نو: استفاده از تمام یا بخش‌هایی از این مطلب با ذکر منبع بدون مانع است.
[1] Lena Petrova