ساز چپی در سنت بختیاری، ریتم غم است،خبر از یک فقدان میدهد. زبان از دست دادن است. نیازی به کلمه نیست،روایتی گویاست از آنچه که باید میبود و اکنون نیست. اینجا زبان موسیقی ساز چپی، فراخوانی است به پذیرش واقعیت:آنچه که از دست رفته دیگر باز نمیگردد. به قول شاعر آه از آن رفتگان بی برگشت.
دیروز که تصویر ماه منیر را در مراسم سالگرد دیدم با خودم گفتم هیچ کس به اندازه او نمیتواند این فقدان را نمایندگی کند و درک کند. تصویر سراسر از اندوه،نیازی به زبان موسیقی نداشت. خودش یک ساز بود. او در انبوه فقدانها گرفتار شده. فقدان کیان و پسر عمویش،فقدان آزادی اش،فقدان سوگواری بدون شرطه های امنیتی،فقدان گریستن بر داغ فرزند بدون ارعاب. فقدان یک خانواده شاد. دل ماه منیر در این یک سال پر از فقدانهای بیشمار بوده. شاید آن تصویر بهتر از هر سازی اندوه بی پایان مادر داغدیده را رویت پذیر کند.
تصویر ماه منیر، تصویر مادر خاورمیانه ای هم است. سوگوار کودک کشی، اسیر استبداد در حسرت آزادی. تصویر از دست دادن در طرفه العینی. نمیدانم، شاید ماه منیر مدام با خودش بگوید آن لحظه تیراندازی، ای کاش میتوانست کیان نه ساله را زیر صندلی جا دهد. او شاید در حسرت دایمی این فقدانها مدام بسوزد،سوزشی که هیچ کس را یارای درکش نیست.
در میانه آن همه فقدان، ماه منیر دستاوردهایی هم داشت. نشانی از مقاومت زن ایرانی که هیچگاه اجازه نداد قتل فرزندش را حادثه عادی جا بزنند. نگذاشت قاتل را مامور و معذور یا همشهری و ناشناس جا بزنند. در همان روز خاکسپاری با خواندن آن شعر معروف به هدف زد و مستقیم یقه استبداد را به عنوان بزرگترین منشأ ناامنی گرفت و اجازه نداد مامور معذور، صدایش را قطع کند.
دستاورد دیگر، خدای رنگین کمانی کیان بود که از دنیای خصوصی اش پرید و ملی شد و همان نماد رنگارنگی جامعه ایرانی علیه سیاهی شد که حاکم میخواهد به زور تحمیل کند. خدای رنگین کمانی کیان پیرفلک از دل روایت قتلش در برابر خدای تیره و عبوس حاکم قدعلم کرد و در کنار قایق صلحش به عنوان یکی از ماندگارترین نمادهای زندگی قرار گرفت تا فلسفه زیست جنبش زن، زندگی و آزادی را در برابر استبداد زندگی سوز تبیین کند. و شاید بزرگترین دستاورد در برابر این همه فقدان جانسوز، برآمدن یک نماد باشد که هم در وجه سلبی رسواگر سنت استبدادی خانمان سوز و کودک کش شد و هم در وجه ایجابی پیام آور صلح و تکثر و میل به زندگی شد.
این همان تکاپوی سخت انسان ایرانی است که در میانه فقدان های جانگداز و تلاش های سترگ برای دستاوردهای ماندگار ایستاده. ایستادنی با زخمهای ماندگار.
*کانال نویسنده