نتایج انتخابات ریاست جمهوری گواتمالا از مترقیترین چرخش این کشور در ۴۰ سال اخیر خبر میدهد و در اکوادور نیز برای نخستین بار، یک نامزد زن با کسب حداکثر آرا، برای تصاحب ریاست جمهوری به دور دوم راه یافت.
به گزارش ایرنا، آمریکای لاتین دیروز یکشنبه (۲۰ اوت/ ۲۹ مرداد) شاهد دو رقابت مهم سیاسی بود؛ انتخابات سراسری اکوادور و دور دوم انتخابات ریاست جمهوری گواتمالا. دو کشور اگر چه مرز مشترکی ندارند و در فاصله بیش از دو هزار کیلومتری از یکدیگر قرار دارند اما اتهامهای فساد، خشونت عمیق و مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از جمله شباهتهایی است که شرایط مردم در دو کشور را تا حدودی به هم نزدیک میکند.
به گزارش تارنمای شبکه تلویزیونی تلهسور، با شمارش ۹۹.۸۷ درصد آرا در گواتمالا، برناردو آرِبالو (Bernardo Arévalo) از جنبش سِمیا (Movimiento Semilla) از جناح چپ میانه موفق شد تا با اختلاف ۲۰ درصدی نسبت به رقیبش، ساندرا تورِس (Sandra Torres) کرسی ریاست جمهوری این کشور آمریکای مرکزی را برای دوره ۲۰۲۴- ۲۰۲۸ تصاحب کند.
طبق نتایج اعلام شده، آرِبالو، ۵۸.۰۴ درصد آرا را از آن خود کرد. ساندرا تورس محافظهکار از حزب اتحاد مردمی امید (Unidad Nacional por la Esperanza) ۳۷.۲۰ درصد آرا به دست آورد. این برای سومین بار است که تورس در رقابتهای انتخاباتی شکست میخورد و پیشتر در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹، کرسی ریاست جمهوری را به ترتیب به جیمی مورالس (Jimmy Morales) و آلخاندرو جیاماتی (Alejandro Giammattei) واگذار کرد.
پیروزی آرِبالو سبب شد تا مردم گواتمالا، خسته از وضعیت فساد دولت به خیابانها سرازیر شوند و به امید تغییر شرایط در دوره ریاست جمهوری این کاندیدای چپگرا، نتایج حاصل شده را جشن بگیرند. روی کار آمدن آربالو، مترقیترین چرخش گواتمالا از زمان بازگشت دموکراسی به این کشور در حدود ۴۰ سال پیش است.
به گزارش رسانه محلی پرنسا لیبره (Prensa Libre)، مبارزه با فساد، تقویت پلیس با جذب ۱۲ هزار نفر نیروی جدید، تقویت سیستم اطلاعاتی کشور برای مبارزه موثر با جرائم سازمانیافته، زندانهای امن و عاری از فساد از جمله وعدههای آربالو است.
چالش اصلی رئیس جمهور بعدی گواتمالا ادامه تلاش برای بهبود شرایط زندگی در کشوری خواهد بود که بیش از نیمی از جمعیت آن، زیر خط فقر قرار دارند و نیمی از کودکان از سوء تغذیه مزمن رنج میبرند.
این کشور که بزرگترین اقتصاد آمریکای مرکزی به حساب میآید، با یکی از بزرگترین نابرابریها در آمریکای لاتین ننیز مواجه است. بحران مهاجرتی عمیق و فقدان خدمات اولیه بهداشتی و آموزشی کافی به ویژه در مناطق روستاییی نشاندهنده این وضعیت نابرابری وخیم است.
پیروزی آربالو، نتایج غافلگیرکننده دور نخست انتخابات در ۲۵ ژوئن (چهارم تیر) و قرارگیری وی در جایگاه دوم نامزدها با کسب بیشترین آرا را تکمیل کرد. ظهور این حزب ضدسیستم که در تب و تاب تظاهرات ضد فساد در سال ۲۰۱۵ متولد شد، شیوههای سنتی حکمرانی در این کشور را به چالش میکشد و همین مسئله سبب شد تا گواتمالاییها، انتخابات دیروز را با هیجان شرکت در یک رقابت تاریخی از سر بگذرانند؛ انتخابات تاریخی که میتواند روند افزایش اقتدارگرایی که گواتمالا در سالهای اخیر شاهد بوده است را متوقف کند.
روز انتخاباتی اکوادور نیز با کشیده شدن این رویداد سیاسی به دور دوم در ۱۵ اکتبر (۲۳ مهر) پایان یافت.
لوئیسا گونزالس (Luisa González) از جنبش انقلاب شهروندی (Movimiento Revolución Ciudadana) و دنیل نوبوآ (Daniel Noboa) از حزب اقدام دموکراتیک ملی (Acción Democrática Nacional) به دور دوم راه یافتند.
با شمارش ۸۸ درصد آرا، لوئیسا گونزالس که از حمایت رافائل کورهآ، رئیسجمهوری سابق اکوادور برخوردار است، ۳۳.۱۸ درصد آرا را به خود اختصاص داد. نوبوآ نیز ۲۳.۸۸ درصد آرا را کسب کرد.
گونزالس در پیامی خطاب به حامیانش گفت: اولین بار است که یک زن با اختلاف زیادی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز میشود.
رئیسجمهوری جدید اکوادور فقط تا زمان برگزاری انتخابات جدید در ۲۴ مه ۲۰۲۵ (۳ خرداد ۱۴۰۴) خدمت خواهد کرد.
خشونت سیاسی و بحران حاکمیتی که گیرمو لاسو (Guillermo Lasso) رئیسجمهوری اکوادور را درگیر خود کرده، از عواملی است که مردم این کشور را در آستانه انتخاباتی غیر عادی قرار داد؛ انتخاباتی که قرار بود دو سال دیگر و در سال ۲۰۲۵ برگزار شود اما با تصمیم ناگهانی لاسو برای نجات از اتهامهای فساد مطرح شده علیه او، دیروز یکشنبه برگزار شد. رئیسجمهوری اکوادور در ۱۷ مه (۲۷ اردیبهشت) تصمیم به انحلال مجلس ملی گرفت و پس از آن، ۶ ماه فرصت داشت تا انتخابات برگزار کند. فرایندی که در قانون اساسی اکوادور، «مرگ متقاطع» نام دارد.
اکوادور با بحران قاچاق مواد مخدر و جرائم سازمان یافته مواجه است. باندهای مرتبط با کارتلهای مکزیکی و کلمبیایی و درگیری میان آنها، بیش از ۴۳۰ زندانی کشته شده از سال ۲۰۲۱ بر جای گذاشته است.
این کشور ۱۸ میلیون و ۳۰۰ هزار نفری آند، بدترین وضعیت تشدید خشونت در تاریخ مدرن خود را تجربه میکند. جرائم مرتبط با مواد مخدر باعث شده است که میزان قتل بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ تقریباً دو برابر شود و به ۲۶ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر برسد.