پس از یک سال تاخیر و حواشی بسیار سرانجام لایحه برنامه هفتم توسعه رسید، اما چندان فکر اساسی برای بحران آب در ایران نشد.به گزارش تجارت نیوز،بر اساس گزارشهای رسمی سازمان ملل در سال 2022، 26 درصد از درصد جمعیت جهان، معادل 2 میلیارد نفر به خدمات آب آشامیدنی مدیریتشده دسترسی ندارند. این سازمان پیشبینی کرده است که تا 27 سال آینده، 1.8 میلیارد نفر با کمبود مطلق آب مواجه میشوند. از سوی دیگر نام ایران در فهرست کشورهاییست که با تنش جدی آب مواجه است.
ذخایر 18 سد کشور زیر 50 درصد
نگاهی به آمارهای رسمی نشان میدهد، ذخایر سدهای کشور وضعیت مطلوبی ندارند. بنا بر دادههای دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور، در حال حاضر ذخایر 18 سد در ایران زیر 50 درصد است.بنا بر گزارش این دفتر سد «دوستی» و «طرق» در استان خراسان رضوی به ترتیب فقط 11 درصد و 18 درصد پر شده است. در این میان استان سیستان و بلوچستان وضعیت بحرانیتری دارد. بر اساس گزارش منتشر شده دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور، ذخایر «چاهنیمهها» در این استان فقط 6 درصد است.
به طور کلی میانگین بارندگی در کشور نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت 13 درصد کاهش داشته است. در این میان بارندگی چهار استان خراسان رضوی، هرمزگان، سیستانوبلوچستان و قزوین بیش از سایر استانها کاهش داشته است.همزمان با کاهش میزان آبهای سطحی، مصارف آبهای زیرزمینی بیشتر شد؛ تا جاییکه حدود نیمی از مصارف کشور از آبهای زیرزمینی تامین میشود. این وضعیت منجر به فرونشست زمین و پیشروی در تمام دشتهای کشور شده است.
تاثیر بحران آب بر اقتصاد ایران
با همه این تفاسیر برنامه هفتم توسعه آنطور که باید برای این وضعیت چارهاندیشی نکرده است. اما این بحران چه تاثیری بر اقتصاد کشور دارد؟امید سجادیان، دبیر تشکل نهضت سبز زاگرس در این مورد میگوید: «بحران آب تاثیر زیادی در اقتصاد دارد. رشد اقتصادی و برنامهریزی صورتگرفته در بخش کشاورزی بر محور کشت و تولید محصولات آببر است. همچنان توسعه کشاورزی در بسیاری از مناطق بر اساس سدسازی صورت میگیرد که فشار زیادی بر منابع آبی کشور وارد کرده است.»او ادامه میدهد: «در بخش صنایع نیز اینگونه است. در برخی مناطق کشور صنایعی شکل گرفته که حتی برای ادامه فعالیت آن، انتقال آب صورت میگیرد.»
اقتصاد ایران به آب وابسته است
سجادیان میگوید: «اقتصاد ایران به آب وابسته است. برای مصارفی که گفته شد حتی در برخی مناطق با این بحران مواجه هستیم که چگونه باید آب مورد نیاز برای آن را تامین کرد. در همین حال متاسفانه بارگذاریهای جدید را نیز داریم. با انتقال آب بخشی از اراضی را به کشت جدید اختصاص میدهیم و در برخی مناطق نیز صنایع جدید تاسیس میشود.»
دبیر تشکل نهضت سبز زاگرس ادامه میدهد: «از سوی دیگر شهرها نیز در حال گسترش هستند که خود نیاز به آب بیشتر دارند. باید مدیریت مصرف آب داشته باشیم. منابع آبی کشور روزبهروز در حال کاهش است.»سجادیان از تبعات بحران آب در ایران میگوید: «وضعیت فعلی موجب خالی شدن روستاها میشود. جمعیت روستاها وارد شهرها میشوند و باید آب مورد نیاز آنها را در شهرها تامین کرد. به طور کلی این زنجیره موجب بحران اقتصادی میشود. افرادی که در مبدا مهاجرتی تولیدکننده بودند در مقاصد مهاجرتی تبدیل به مصرفکننده میشوند.»